Εθνικές εκλογές με… ένα ψηφοδέλτιο – Τι αλλάζει στον τρόπο που θα ψηφίζουμε

22:24 14/10/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Μια εκλογική… τομή αναμένεται να περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για την επιστολική ψήφο, το οποίο θα είναι από τα πρώτα που θα έρθουν στη Βουλή – μετά την απαιτούμενη διαβούλευση – στις αρχές του 2025. Πρόκειται για το καινούργιο ψηφοδέλτιο που αναμένεται να πάρουν στα χέρια τους οι πολίτες στις επόμενες εθνικές εκλογές.

Οπως είχε αποκαλύψει ο υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος μιλώντας στα «ΝΕΑ» στα μέσα

Αυγούστου, αναμένεται να αλλάξει το ψηφοδέλτιο, το οποίο οι εκλογείς θα παίρνουν μαζί τους στο παραβάν.

Το ψηφοδέλτιο θα μοιάζει με αυτό της επιστολικής – στη μία πλευρά του ψηφοδελτίου θα αναγράφονται τα κόμματα, ένα από τα οποία θα πρέπει να επιλέξει ο ψηφοφόρος, και στην άλλη θα υπάρχουν κουτάκια με αριθμούς, καθένας εκ των οποίων θα αντιστοιχεί σε έναν υποψήφιο του κόμματος

Πιο συγκεκριμένα, οι ψηφοφόροι, οι οποίοι θα φτάνουν στα φυσικά εκλογικά τμήματα, θα λαμβάνουν από την εφορευτική επιτροπή το ψηφοδέλτιο μιας και μόνο σελίδας – αντί για τα 40 ψηφοδέλτια που έπαιρναν μέχρι τώρα – μαζί με το βιβλιαράκι που θα αναφέρει αναλυτικά τους υποψήφιους των κομμάτων. Στη μία πλευρά του ψηφοδελτίου θα αναγράφονται – κατά πάσα πιθανότητα – τα κόμματα, ένα από τα οποία θα πρέπει να επιλέξει ο ψηφοφόρος, και στην άλλη θα υπάρχουν κουτάκια με αριθμούς, καθένας εκ των οποίων θα αντιστοιχεί σε έναν υποψήφιο του κόμματος, γι’ αυτό και οι εκλογείς θα πρέπει να συμβουλεύονται το βιβλιαράκι, προκειμένου να δουν ποιος αριθμός αντιστοιχεί σε ποιον υποψήφιο. Μια διαδικασία που δεν ήταν ξένη σε όσους επέλεξαν να ψηφίσουν στις ευρωεκλογές με επιστολική.

Αυτή η αλλαγή υπολογίζεται να εξοικονομήσει τόνους χαρτιού αλλά και να μειώσει το κόστος. Αξίζει να σημειωθεί πως σε κάθε εκλογική αναμέτρηση πετιούνται στα σκουπίδια περίπου 120 με 130 εκατ. ψηφοδέλτια. Υπενθυμίζεται, δε, πως το 2019 για τη διεξαγωγή των τετραπλών εκλογικών αναμετρήσεων – ευρωεκλογές, δημοτικές, περιφερειακές και βουλευτικές – εκτιμάται πως χρειάστηκαν περισσότεροι από 5.000 τόνοι ψηφοδελτίων. Σύμφωνα, μάλιστα, με περιβαλλοντικές οργανώσεις, στην Ευρώπη την ίδια χρονιά για τη διεξαγωγή των ευρωεκλογών χρειάστηκε να κοπούν περίπου 150.000 δέντρα για να παραχθούν τα ψηφοδέλτια.

Επιστολική

Για τις αρχές του έτους, όπως όλα δείχνουν, μετατίθεται το νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο που θα δίνει το δικαίωμα στους απόδημους Ελληνες να ψηφίζουν και στις εθνικές εκλογές.

Παρά το γεγονός ότι το αρχικό πλάνο ήθελε την επιστολική ψήφο να περνά το… κατώφλι της Βουλής έως το τέλος του έτους, οι πολιτικές – εκλογικές εξελίξεις σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ πάνε παραπίσω το νομοσχέδιο, το οποίο αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση. Υπενθυμίζεται πως η ψήφιση της επιστολικής απαιτεί διευρυμένη συναίνεση στη Βουλή, με αυξημένη πλειοψηφία 200 βουλευτών.

Αλλωστε, το μέτρο εφαρμόστηκε με επιτυχία στις ευρωεκλογές όπου συνολικά 202.556 ήταν οι εγγεγραμμένοι στην ειδική πλατφόρμα, με τους περίπου 50.000 να είναι οι εκλογείς εκτός Ελλάδας. Μάλιστα, όπως σημειώνει στα «ΝΕΑ» ο γενικός γραμματέας Εσωτερικών και Οργάνωσης Νάσος Μπαλέρμπας, οι Ελληνες του εξωτερικού υπολογίζονται σε περίπου δύο εκατομμύρια, με τον αριθμό αυτών που ενδεχομένως να επιθυμούν να συμμετάσχουν στην εθνική εκλογική διαδικασία να είναι πολύ μεγαλύτερος από τον αριθμό αυτών που τελικά ψήφισαν στις ευρωεκλογές. «Το ενδιαφέρον για τις ευρωεκλογές δεν ήταν μεγάλο για όσους ζουν εκτός Ευρώπης αλλά και για εκείνους οι οποίοι ζουν στη Μεγάλη Βρετανία, που είναι εκτός ΕΕ. Πιστεύουμε ότι το ενδιαφέρον θα είναι σαφώς εντονότερο στις εθνικές εκλογές».

Εντός Ελλάδας

Και μπορεί η επιστολική στις εθνικές εκλογές για τους εκτός Ελλάδας εκλογείς να πατά σε… δοκιμασμένη βάση, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με την εφαρμογή της για τους εντός ελληνικής επικράτειας ψηφοφόρους. Παρόλο που αποτελεί στόχο για την κυβέρνηση να εφαρμοστεί ακόμη και στις επόμενες εθνικές εκλογές, φαίνεται πως υπάρχουν κωλύματα συνταγματικότητας. Ο… σκόπελος που πρέπει να ξεπεραστεί είναι εάν απαιτείται συνταγματική αναθεώρηση ή όχι, μιας και το Σύνταγμα αναφέρει για τις εθνικές εκλογές ταυτόχρονη ψηφοφορία.

Πάντως, ο έλληνας Πρωθυπουργός έχει αναφέρει πως αυτή η συνταγματική ερμηνεία θα μπορούσε να ξεπεραστεί μέσω της πλειοψηφίας των βουλευτών. «Σε ένα περιβάλλον όπου, δυστυχώς, μειώνεται η συμμετοχή στις εκλογές, οποιοδήποτε μέτρο την αυξάνει είναι προς τη θετική κατεύθυνση ενίσχυσης της δημοκρατίας. Πόσω μάλλον όταν το μέτρο έχει ήδη δοκιμαστεί επιτυχημένα». Μάλιστα, στην περίπτωση που ισχύσει η επιστολική ψήφος και για τους εντός Ελλάδας εκλογείς, τότε το πιθανότερο είναι να ψηφίζουν και αυτοί – όπως και οι έλληνες ομογενείς – το ψηφοδέλτιο Επικρατείας.

Επιτυχημένο το εγχείρημα της επιστολικής ψήφου

Στις πρόσφατες ευρωεκλογές του Ιουνίου από το σύνολο των πολιτών του εξωτερικού που είχε εγγραφεί στη σχετική πλατφόρμα (50.204), τελικά απέστειλαν την ψήφο τους ταχυδρομικά οι 36.645, με το ποσοστό συμμετοχής να φτάνει το 72,99%.

Από τις 19 Φεβρουαρίου, οπότε και άνοιξε η ειδική πλατφόρμα, το ενδιαφέρον ήταν ζωηρό αν και το… ελληνικό χαρακτηριστικό της τελευταίας στιγμής φαίνεται πως λειτούργησε στην περίπτωση της επιστολικής ψήφου. Είναι ενδεικτικό πως μία εβδομάδα πριν από τη λήξη της προθεσμίας για την εγγραφή στην πλατφόρμα, το 50% των αιτήσεων που είχαν γίνει, πραγματοποιήθηκαν στην κυριολεξία την τελευταία στιγμή.

Τη… μερίδα του λέοντος κατείχαν οι αιτήσεις εντός ελληνικής επικράτειας, με το ποσοστό να ξεπερνά το 74%. Από την άλλη, οι αιτήσεις που έγιναν από τους έλληνες ψηφοφόρους του εξωτερικού είναι υπερδιπλάσιες από τον αριθμό των εκλογέων που τελικά ψήφισαν στις εκλογές του Μαΐου του 2023. Οι ομογενείς από τα ευρωπαϊκά κράτη είναι αυτοί που σε ποσοστό 84,6% εγγράφηκαν στην ψηφιακή πλατφόρμα και ακολουθούν με μεγάλη απόσταση οι ψηφοφόροι από τη Βόρεια και Κεντρική Αμερική, την Ασία, την Ωκεανία, την Αφρική και τέλος τη Νότια Αμερική.

Το εντυπωσιακό είναι πως αιτήματα για να ψηφίσουν με επιστολική ψήφο είχαν κατατεθεί από Ελληνες από κάθε γωνιά της γης, ακόμη και από τα πιο παράξενα και… εξωτικά μέρη: Μπαχάμες, Μποτσουάνα, Τρινιντάντ και Τομπάκο, Ελ Σαλβαδόρ, Ζάμπια και Ονδούρα και είναι χώρες, στις οποίες έφτασαν οι φάκελοι της επιστολικής ψήφου.

Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί πως με το προηγούμενο εκλογικό σύστημα, οι ψηφοφόροι αυτοί δεν θα είχαν τη δυνατότητα να ψηφίσουν καθώς για να στηθεί εκλογικό τμήμα στις περιοχές αυτές θα έπρεπε να υπάρξει ενδιαφέρον από τουλάχιστον 40 Ελληνες.