Φωτογραφικό οδοιπορικό στη Μονή Παντοκράτορος

07:00 6/1/2023 - Πηγή: Τα Νεα

Από μακριά δίνει την εντύπωση ενός καλά οχυρωμένου μεσαιωνικού κάστρου, από εκείνα που κλέβουν πλέον τις εντυπώσεις στις τηλεοπτικές σειρές εποχής. Η εντύπωση αυτή δεν είναι και πολύ μακριά από την περίοδο στην οποία ιδρύθηκε η Μονή Παντοκράτορος: στα μέσα του 14ου αιώνα από τους βυζαντινούς, ενετούς πολίτες, αξιωματούχους κατά σάρκα αδελφούς, τον μεγάλο στρατοπεδάρχη Αλέξιο και τον μεγάλο πριμικίριο Ιωάννη.

Στην εδραίωση και ενίσχυση της μονής μάλιστα συνέβαλαν οι αυτοκράτορες Ιωάννης Ε' ο Παλαιολόγος και Μανουήλ Β' ο Παλαιολόγος. Για τον παρατηρητή και επισκέπτη,

εξάλλου, εκείνα που δεσπόζουν και προσελκύουν την προσοχή του είναι τα οκτώ παρεκκλήσια εντός του μοναστηριακού συγκροτήματος και επτά εκτός από αυτό. Ξεχωρίζει αυτό της Κοίμησης της Θεοτόκου που βρίσκεται στη λιτή με τοιχογραφίες κρητικής τεχνοτροπίας του 1538, επιζωγραφισμένες το 1868. Κοντά στην είσοδο της μονής βρίσκεται το παρεκκλήσι του Αγίου Νικολάου τοιχογραφημένο από τον 18ο αιώνα. Στη δυτική πτέρυγα, στη θέση του παλιού πύργου, βρίσκεται το παρεκκλήσι του Τιμίου Προδρόμου. Το παρεκκλήσι είναι ιστορημένο με τοιχογραφίες 18ου αιώνα. Στον τελευταίο όροφο του μεγάλου πύργου της μονής βρίσκεται το παρεκκλήσι της Αναλήψεως, ενώ στον δεύτερο πύργο της πάνω από την είσοδο βρίσκεται το παρεκκλήσι του Αγίου Παντελεήμονος.

Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Παντοκράτορος «ζωντανεύει» μέσα από τον επόμενο τόμο που προσφέρουν «ΤΑ ΝΕΑ» το ερχόμενο Σάββατο, ως συνέχεια στη σειρά «Αγιον Ορος. Μια Επίγεια Αγγελική Πολιτεία», η οποία δημιουργήθηκε σε συνεργασία με τις εκδόσεις Μίλητος, σε επιμέλεια του παλαιογράφου Αγαμέμνονα Τσιλίκα, αποκλειστικά για τους αναγνώστες των «ΝΕΩΝ». Η σειρά συνοδεύεται από μια πρωτοτυπία: η φωτογράφιση στις μονές του Αγίου Ορους, με τον φακό του Γιάννη Γιαννέλου, έγινε αποκλειστικά για την εφημερίδα, οπότε οι αναγνώστες θα έχουν τη δυνατότητα να παρατηρήσουν τους θησαυρούς του Αγίου Ορους μέσα από πρωτότυπο φωτογραφικό υλικό.

Θέα στο Βόρειο Αιγαίο

Η Μονή Παντοκράτορος είναι μία εκ των είκοσι του Αγίου Ορους και κατατάσσεται έβδομη στην ιεραρχική τάξη των αγιορείτικων μονών. Οπως περιγράφεται στο προλογικό σημείωμα του τόμου: «Βρίσκεται πάνω σε βράχο, στη βορειοανατολική πλευρά του Αθω, και είναι παραθαλάσσια. Η θέση της αυτή παρέχει στον προσκυνητή μια θαυμάσια θέα τόσο προς το Βόρειο Αιγαίο Πέλαγος όσο και προς τις νοτιοανατολικές ακτές του Αγίου Ορους και τον επιβλητικό Αθωνα. Ελληνες και ξένοι συγγραφείς και περιηγητές έχουν αναφερθεί στη θέση της μονής. Το δυναμικό της ανέρχεται σε τριάντα μοναχούς που εγκαταβιώνουν εντός μονής και περίπου εβδομήντα στα εξαρτήματά της. Η μονή εορτάζει στις 6 Αυγούστου τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος».

Η λογική της παρουσίασης ακολουθεί το σκεπτικό όλης της σειράς. Μέσα από τις σελίδες της προσφοράς και τις σπάνιες φωτογραφίες οι αναγνώστες θα ανακαλύψουν, εκτός άλλων, βυζαντινά αυτοκρατορικά έγγραφα, πολύτιμες εικόνες και χειρόγραφα που δεν έχουν ξαναδεί το φως της δημοσιότητας. Ειδική μέριμνα, όπως και στους προηγούμενους τόμους, δίνεται στις λεπτομέρειες των αγιογραφιών, στις περγαμηνές με τα ονόματα βυζαντινών αυτοκρατόρων, μορφές από την παράδοση κ.ά. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, σειρά έχουν οι Μονές Κουτλουμουσίου και Εσφιγμένου, που χαρακτηρίζονται επίσης από πλούτο κειμηλίων και σπάνιων ευρημάτων λόγω της μακράς ιστορίας τους. Με τον τρόπο αυτόν οι αναγνώστες μπορούν να κρατήσουν στη βιβλιοθήκη τους έναν τόμο με τεκμήρια τα οποία απηχούν την παράδοση στη Χερσόνησο του Αθω, αλλά και τις συνθήκες μέσα στις οποίες οι μονές κατάφεραν να επιβιώσουν. Κάθε τόμος περιλαμβάνει, εκτός από το πλούσιο φωτογραφικό υλικό, και τη «βιογραφία» κάθε μονής, με όλα τα διαθέσιμα ιστορικά στοιχεία και τις αντίστοιχες παραδόσεις.