Φύλα και ταυτότητες

15:00 24/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Τελικά ο Μητσοτάκης είναι ακροδεξιός, πάει και τελείωσε. Δεν πρότεινε απλώς τον Κωνσταντίνο Τασούλα για πρόεδρο αλλά ισχυρίζεται από πάνω ότι τα φύλα είναι δύο, χωρίς μάλιστα να πάρει άδεια από το Τμήμα Φεμινιστικής Πολιτικής/Φύλου του ΣΥΡΙΖΑ.

Εψαξα να δω τι λένε οι βιολόγοι. Κατηγορηματικά, υποστηρίζουν ότι το φύλο είναι δυαδικό, υπάρχουν δηλαδή μόνο δύο φύλα σε όλο το φυτικό και σε όλο το ζωικό βασίλειο, μάλιστα το φύλο ενός οργανισμού ορίζεται από τον τύπο του γαμέτη του (σπέρμα

ή ωάριο). Τα Ιντερσεξ άτομα; Μπέρδεμα, αδικία – αλλά δεν είναι φύλο, επειδή οι γαμέτες είναι δύο. Τελεία.

Αυτά λέει η βιολογία – αλλά σε πολλούς δεν αρέσει επειδή, κάνοντας λογικά άλματα, θεωρούν ότι η βιολογία είναι εργαλείο του ναζισμού, λόγω του φυλετισμού με τον οποίο εξηγούσε τον κόσμο, εξαιτίας του οποίου η χιτλερική Γερμανία διέπραξε το Ολοκαύτωμα κατά των Εβραίων. Αυθαίρετο. Επίσης αυθαίρετη είναι η θέση, που καλλιεργήθηκε στο έδαφος του φεμινισμού και των μεταπολεμικών ιδεολογιών της χειραφέτησης, ότι το φύλο είναι κοινωνική κατασκευή – μια θέση που ξεκίνησε από τη φράση της Σιμόν ντε Μποβουάρ «Δεν γεννιέσαι γυναίκα, γίνεσαι» και, στις μέρες μας, έχει γίνει επιστήμη, με ιδιαίτερα δραστήρια τμήματα στον χώρο των κοινωνικών επιστημών τα τμήματα σπουδών φύλου.

Πρόκειται για θέσεις που ευαγγελίζονται τη χειραφέτηση, άρα είναι πολύ χρήσιμες στην Αριστερά που δραστηριοποιείται στον δυτικό κόσμο – στον κόσμο όπου η Αριστερά ήταν ή είναι εξουσία, στις κομμουνιστικές χώρες, πρώην και νυν, τα προβλήματα αυτά ήταν και είναι λυμένα, αφού τα καθεστώτα δεν ήταν και δεν είναι καθεστώτα που να υποστηρίζουν τη χειραφέτηση.

Τη σχέση της Αριστεράς με τη θεωρία του φύλου την εξηγεί ο γάλλος φιλόσοφος Μισέλ Ονφρέ: «Η Αριστερά υποσχέθηκε να αλλάξει τη ζωή, αλλά απέτυχε. Προτείνει λοιπόν να αλλάξει τον άνθρωπο. Η εξάλειψη της σεξουαλικής διαφοράς, με το πρόσχημα ότι μια διαφορά είναι μια ανισότητα και η Αριστερά δεν μπορεί να ανεχτεί καμιά ανισότητα, σημαίνει τη δέσμευση στον δρόμο της δημιουργίας ενός καινούργιου ανθρώπου απαλλαγμένου από το φύλο του» (εισαγωγή στο βιβλίο της Μπερενίς Λεβέ, «Η Θεωρία του φύλου», Ποικίλη Στοά, 2019).

Ακολούθησαν οι σπουδές φύλου, η queer «επανάσταση», η εισήγηση από την Τζούντιθ Μπάτλερ, μια πλήρης θεωρία για τη λεγόμενη κοινωνική θεωρία κατασκευής του φύλου, της σεξουαλικότητας, της επιθυμίας και του σώματος, ως κατηγοριών ταυτότητας και στη συνέχεια οι ταυτοτικές θεωρίες και οι ανάλογες πολιτικές της ταυτότητας. Οι συλλογικές ταυτότητες, όμως, επιδιώκουν να αντικαταστήσουν στις δυτικές κοινωνίες την έννοια του πολίτη, με επιμέρους μικρότερες συλλογικότητες, ανταγωνιστικές μεταξύ τους.

Τον κατακερματισμό αυτόν έχει περιγράψει ιδιαίτερα ο καθηγητής Μαρκ Λίλα («Κάποτε φιλελεύθερος και πάλι φιλελεύθερος», Επίκεντρο 2018). Ο φιλελευθερισμός των ταυτοτήτων, εξηγεί ο Λίλα, «εξόρισε τη λέξη “εμείς” από τον αξιοσέβαστο πολιτικό λόγο». Και οι θεωρίες του φύλου βάθυναν ακόμα περισσότερο τον κοινωνικό κατακερματισμό, ενώ υψώνουν ένα ανάχωμα προοδευτικότητας σε βάρος όσων ανησυχούν για πραγματικά ζητήματα: για την κατάρρευση του κύρους των θεσμών, για την ανεξέλεγκτη παράνομη μετανάστευση, για την αύξηση της ανασφάλειας, για την αμφισβήτηση του μοντέλου της φιλελεύθερης δημοκρατίας από μέσα (αφού η αντίδραση οδηγεί στο μοντέλο Τραμπ).

Κι αν επισημαίνεις όλα αυτά, τότε είσαι ακροδεξιός. Επειδή, όπως πάλι επισημαίνει ο Μισέλ Ονφρέ, «πλέον η ετικέτα που χρησιμοποιείται για να απονομιμοποιήσει οποιαδήποτε κριτική, οποιαδήποτε θεωρία και οποιονδήποτε αντίπαλο είναι η ετικέτα του ακροδεξιού».