Γιατί βγαίνουν κερδισμένες η Μόσχα και το Πεκίνο

08:05 30/10/2023 - Πηγή: Τα Νεα

Καθώς αυξάνονται οι φόβοι για μια ευρύτερη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, ο πόλεμος μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς φαίνεται να βαθαίνει το χάσμα μεταξύ των ΗΠΑ και των συμμάχων τους από τη μια πλευρά και της Κίνας και της Ρωσίας από την άλλη.

H διεύρυνση του χάσματος έγινε εμφανής αυτή την εβδομάδα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπου οι προσπάθειες για την έγκριση ψηφίσματος ως απάντηση στη σύγκρουση εμποδίστηκαν από διαφωνίες μεταξύ των μελών, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ,

της Ρωσίας και της Κίνας, χώρες οι οποίες μπορούν να ασκούν βέτο. Από το Σάββατο, η σύγκρουση έχει σκοτώσει περισσότερους από 4.000 ανθρώπους στη Λωρίδα της Γάζας και 1.400 στο Ισραήλ, με τουλάχιστον 32 Αμερικανούς, 19 Ρώσους και 4 Κινέζους μεταξύ των θυμάτων.

Ενώ ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει τονίσει την υποστήριξη των ΗΠΑ στο Ισραήλ, καταδικάζοντας τη βάναυση επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου και υποστηρίζοντας τα «συγκρατημένα» αντίποινα από τις ισραηλινές δυνάμεις, οι πρόεδροι Σι Τζινπίνγκ της Κίνας και Βλαντίμιρ Πούτιν της Ρωσίας έχουν υιοθετήσει διαφορετική προσέγγιση. Στις απαντήσεις τους, που έμοιαζαν μεταξύ τους, οι δύο ηγέτες καταδίκασαν τις επιθέσεις εναντίον αμάχων, ζήτησαν κατάπαυση του πυρός και προσφέρθηκαν να μεσολαβήσουν, ενώ δεν καταδίκασαν ρητά τη Χαμάς. Και οι δύο ανέφεραν ότι η λύση στη σύγκρουση βρίσκεται στη δημιουργία ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, ενώ σε συνάντησή τους την Πέμπτη στο Πεκίνο επιβεβαίωσαν την κοινή τους θέση για το θέμα και δήλωσαν ότι συντονίζουν στενά την πολιτική τους για τη Μέση Ανατολή.

«Προσπαθούν να διατηρήσουν τις σχέσεις τους σταθερές» λέει στη «Washington Post» ο Ρόμπερτ Σάτερ, καθηγητής Διεθνών Υποθέσεων στο Πανεπιστήμιο George Washington για την Κίνα και τη Ρωσία. «Αλλά προφανώς τείνουν μακριά από τους Ισραηλινούς και προς το μέρος των Παλαιστινίων». Η Κίνα και η Ρωσία, που είχαν ήδη ανακοινώσει μια συνεργασία «χωρίς όρια» εβδομάδες πριν ο Πούτιν ξεκινήσει την εισβολή του στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, έρχονται πιο κοντά καθώς οι δεσμοί τους με τη Δύση επιδεινώνονται.

Οι ισχυροί δεσμοί των δύο χωρών υπογραμμίστηκαν αυτή την εβδομάδα από την εμφάνιση του Πούτιν σε διεθνή σύνοδο στο Πεκίνο για τη 10η επέτειο της πρωτοβουλίας του Σι, Belt and Road. Το ταξίδι ήταν το πρώτο του Πούτιν εκτός της πρώην Σοβιετικής Ενωσης από τον Μάρτιο, όταν εκδόθηκε διεθνές ένταλμα σύλληψής του για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η παρουσία του ρώσου προέδρου αφορούσε λιγότερο την πρωτοβουλία, στην οποία δεν συμμετέχει η Ρωσία. Στην ουσία έδειξε ότι έχει ακόμα ισχυρούς φίλους, σχολιάζει στο NBC ο Αλεξέι Μασλόφ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ασιατικών και Αφρικανικών Σπουδών στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας. Ο Σι δεν ανέφερε τη σύγκρουση Ισραήλ – Χαμάς στην ομιλία του στο φόρουμ. Οι αξιωματούχοι του ήταν πιο άμεσοι, με τον υπουργό Εξωτερικών Γουάνγκ Γι να λέει στον υπουργό Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας ότι το Ισραήλ «ξεπέρασε το πεδίο της αυτοάμυνας» και θα πρέπει «να σταματήσει την ομαδική τιμωρία» των κατοίκων της Γάζας.

Το Ισραήλ εξέφρασε «βαθιά απογοήτευση» για την απάντηση της Κίνας στην επίθεση της Χαμάς. «Από την ισραηλινή σκοπιά, αυτή ήταν η 11η Σεπτεμβρίου του Ισραήλ ή ακόμη χειρότερα» λέει ο Γκεντάλια Αφτερμαν, επικεφαλής του Προγράμματος Πολιτικής για την Ασία στο Ινστιτούτο Διεθνούς Διπλωματίας Αμπα Εμπάν στο Ισραήλ. «Και οι Κινέζοι το αντιμετώπισαν σαν να ήταν απλώς ένα ακόμη γεγονός…».

Η Κίνα και η Ρωσία απέφυγαν να καταδικάσουν τη Χαμάς επειδή περιμένουν να μετρήσουν την απάντηση από τις χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία, συνεχίζει ο Μασλόφ, όχι μόνο από τις μεγάλες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες στη Μέση Ανατολή με τις οποίες έχουν βαθείς οικονομικούς δεσμούς, αλλά και άλλες χώρες. μέρη του κόσμου όπως η Ινδονησία και η Μαλαισία. «Η Ρωσία θα ακούσει τη γνώμη της πλειοψηφίας των αράβων ηγετών» προσθέτει, επειδή δεν θέλει να πυροδοτήσει τους ισλαμιστές αντάρτες εντός των συνόρων της, ιδιαίτερα εκείνων στις επαρχίες της Τσετσενίας και του Νταγκεστάν.

Η Κίνα, η οποία έχει κατηγορηθεί για κακομεταχείριση μελών της μουσουλμανικής μειονότητας Ουιγούρων κοινοτήτων της, είναι παρ’ όλα αυτά ένας μακροχρόνιος παλαιστίνιος υποστηρικτής που αναγνώρισε το κράτος της Παλαιστίνης το 1988. Προσπαθεί όμως επίσης να ισορροπήσει τις σχέσεις με το Ισραήλ, με το οποίο έχει πλήρεις διπλωματικούς δεσμούς. Καθώς ο Σι επιδιώκει να επεκτείνει την παγκόσμια επιρροή του, συνεχίζει να προσπαθεί να τοποθετήσει την Κίνα ως πιθανό μεσολαβητή στην Ουκρανία καθώς και στη Μέση Ανατολή, μια περιοχή που παραδοσιακά κυριαρχείται από τις ΗΠΑ.