Η 14η Σεπτεμβρίου στην Iστορία: Η μοιραία πτήση του Γιάννου Κρανιδιώτη

11:35 14/9/2022 - Πηγή: Τα Νεα

Μόλις μία εβδομάδα είχε περάσει από τον σεισμό της Πάρνηθας και μια δεύτερη τραγωδία βύθισε ξανά την Ελλάδα στο πένθος. Το βράδυ της 14ης Σεπτεμβρίου του 1999 επτά άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους σε αεροπορικό δυστύχημα που δεν είχε προηγούμενο.

Το πρωθυπουργικό αεροσκάφος τύπου Φάλκον που μεταφέρει τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Γιάννο Κρανιδιώτη και άλλα 12 άτομα στη Ρουμανία, πέφτει σε μεγάλο κενό αέρος. Κατά τη διάρκεια της ανεξέλεγκτης καθοδικής πορείας όσοι δεν ήταν δεμένοι στις θέσεις τους χτυπούσαν στα τοιχώματα

του αεροπλάνου και στα καθίσματα.

«Κλυδωνίζονταν ως εάν να βρίσκονταν εντός αναδευτήρα, προσέκρουσαν στην οροφή, στα τοιχώματα, στο δάπεδο και στην επίπλωση του αεροσκάφους» αναφέρεται -όπως δημοσιεύει η «Μηχανή του Χρόνου»– σε απόφαση του Αρείου Πάγου με την οποία επιδικάστηκε αποζημίωση συγγενούς ενός εκ των θυμάτων.

Στο δυστύχημα έχασαν τη ζωή τους ο Γιάννος Κρανιδιώτης, ο 23χρονος γιος του Νικόλας, οι δημοσιογράφοι της ΕΡΤ Δημήτρης Πανταζόπουλος και Νίνα Ασημακοπούλου, ο εικονολήπτης της ΕΡΤ Παναγιώτης Πούλος, ο αστυνομικός της προσωπικής ασφάλειας του υπουργού Νίκος Ασημακόπουλος και ο μηχανικός του αεροσκάφους Μιχάλης Παπαδόπουλος.

Το Φάλκον είχε ξεκινήσει το ταξίδι του από την Αθήνα και κατευθυνόταν προς το Βουκουρέστι προκειμένου ο υπουργός να συμμετάσχει στη Διαβαλκανική Διάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών. Λίγο πριν φτάσει στη ρουμανική πρωτεύουσα το αεροσκάφος έκανε μια απότομη βουτιά από τα 15.000 πόδια όπου πετούσε και σταθεροποιήθηκε στα 3.000 πόδια.

Ο δημοσιογράφος Αλφόνσος Βιτάλης που επέβαινε στο αεροσκάφος και υπέστη ελαφρά τραύματα, καθώς ήταν δεμένος στη θέση του, περιέγραφε στα «Νέα»: «Συνέβη αφού είχαμε ολοκληρώσει το γεύμα που μας είχε σερβιριστεί. Ο υπουργός βρισκόταν όρθιος και είχε έρθει προς το πίσω μέρος του αεροπλάνου, εκεί όπου βρισκόμασταν με άλλους συναδέλφους για να μας ενημερώσει. Όρθια ήταν και άλλα άτομα και συζητούσαν. Ξαφνικά νιώσαμε να πέφτουμε.

Αντικείμενα και άνθρωποι που ήταν όρθιοι άρχισαν να χτυπιούνται στα τοιχώματα που αεροσκάφους «. Οι έξι από τους επτά έχασαν τη ζωή τους ακαριαία από πολλαπλά χτυπήματα στο κεφάλι. Ο εικονολήπτης της ΕΡΤ Παναγιώτης Πούλος τραυματίστηκε βαρύτατα σε κεφάλι και θώρακα και υπέκυψε λίγες μέρες αργότερα. Από τη βουτιά του αεροσκάφους τραυματίστηκε σοβαρά ο Γρηγόρης Παπαδόπουλος, διευθυντής του διπλωματικού γραφείου του υπουργείου Εξωτερικών, ο οποίος παρέμεινε σε κώμα, αλλά τελικά επέζησε. Πέθανε τον Μάιο του 2015. Πιο ελαφρά, εκτός από τον Αλφόνσο Βιτάλη, τραυματίστηκε η αεροσυνοδός Άννα Βελησσαρίου. Κανέναν σοβαρό τραυματισμό δεν υπέστησαν η ιδιαιτέρα του υπουργού και σύζυγος του εκπροσώπου Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Μπεγλίτη και οι δύο πιλότοι.

Τα αίτια της τραγωδίας

Η επίσημη έκθεση των ρουμανικών αρχών που δόθηκε στη δημοσιότητα τον Αύγουστο του 2000 κάνει λόγο για τεχνική βλάβη και λάθος χειρισμούς. Είχε ήδη προηγηθεί η άσκηση δίωξης από την Εισαγγελία Πρωτοδικών σε βάρος των δύο πιλότων του Φάλκον, καθώς και κατά των τεχνικών που το συντηρούσαν, βάσει άλλου πορίσματος που είχε εκδοθεί από δύο εμπειρογνώμονες που είχε ορίσει η Δικαιοσύνη.

Στο 16σέλιδο πόρισμα των Ρουμάνων ειδικών αναφέρονται ως κύριες αιτίες της τραγωδίας οι λάθος χειρισμοί του κυβερνήτη και του συγκυβερνήτη σε σχέση με τον αυτόματο πιλότο, οι λανθασμένες οδηγίες που είχαν οι πιλότοι για την αντιμετώπιση περιστατικών σε μεγάλες ταχύτητες και το γεγονός ότι οι επιβάτες δεν φορούσαν ζώνες, ενώ το αεροσκάφος βρισκόταν σε πορεία καθόδου για προσγείωση.

Το πόρισμα περιλαμβάνει και συστάσεις προς την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας και την Ολυμπιακή για την ευθύνη συντήρησης του Φάλκον, αναφέροντας ότι πρέπει να αναθεωρήσουν την πολιτική τους σχετικά με τη συντήρηση των αεροσκαφών και τη χρήση των ζωνών ασφαλείας. Για την κατασκευάστρια εταιρεία Dassault αναφέρει ότι θα πρέπει να τροποποιήσει τα εγχειρίδια συντήρησης του αεροσκάφους.

Τον Δεκέμβριο του 2000 οι δυο πιλότοι Ιωάννης Ανδρουλάκης και Γρηγόρης Σινέκογλου αφήνονται ελεύθεροι μετά την καταβολή εγγύησης . Τον Ιούλιο του 2002 το Τριμελές Πλημμελιοδικείο της Αθήνας καταδικάζει τον κυβερνήτη ένοχο και του επιβάλει ποινή φυλάκισης 5 ετών, ενώ αθωώνει τον συγκυβερνήτη και τους τεχνικούς της Ολυμπιακής. Δυο χρόνια αργότερα οι δικαστές του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών κηρύσσουν ένοχο τον Ιωάννη Ανδρουλάκη για επτά ανθρωποκτονίες από αμέλεια και πρόσκληση δύο σωματικών βλαβών και μειώνουν την ποινή κατά 25 μήνες. Επιβάλλουν στον κυβερνήτη φυλάκιση 35 μηνών με τριετή αναστολή. Σύμφωνα με το σκεπτικό την απόφασης ο κατηγορούμενος πιλότος δεν έδωσε εγκαίρως την εντολή να ανάψει η ένδειξη «προσδεθείτε» ώστε να μην κινδυνεύσουν οι επιβάτες.

Ο Γιάννος Κρανιδιώτης ταξίδευε συχνά με το πρωθυπουργικό αεροσκάφος. Όργωνε την Ευρώπη για συναντήσεις με υπουργούς και παράγοντες και οι συνεργάτες του έλεγαν πως είχε γίνει δεύτερο σπίτι του. Λίγους μήνες πριν από το τραγικό δυστύχημα το ίδιο αεροσκάφος στο οποίο επέβαινε ο αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών πραγματοποίησε αναγκαστική προσγείωση στο Καζακστάν μετά από σοβαρό τεχνικό πρόβλημα που παρουσίασε κατά τη διάρκεια πτήσης προς το Τόκιο.

Τη 14η Σεπτεμβρίου ο Γιάννος Κρανιδιώτης επιβιβάστηκε την τελευταία στιγμή στο μοιραίο αεροσκάφος, παίρνοντας τη θέση του τότε υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Παπανδρέου, ο οποίος επρόκειτο να συμμετάσχει στη Συνδιάσκεψη. Ο γιος του Νικόλας δεν ήθελε να τον συνοδεύσει, αλλά ο πατέρας του τον έπεισε να τον ακολουθήσει. Λίγο πριν από την απογείωση, ο Γιάννος Κρανιδιώτης μιλούσε στο κινητό και έλεγε στον συνομιλητή του, σύμφωνα με «Τα Νέα»: «μετά το Βουκουρέστι σκέφτομαι να μείνω λίγο στην Αθήνα, με έχουν κουράσει όλα αυτά τα αεροπλάνα βρε παιδί μου…».