Η Black Friday και το έθιμο των προσφορών στην Αθήνα του ’30

17:49 25/11/2019 - Πηγή: Τα Νεα

Στο ρυθμό των μεγάλων προσφορών εκπέμπουν ήδη τα πολυκαταστήματα στη χώρα ενόψει της Black Friday της 29ης Νοεμβρίου, που χρόνο τον χρόνο υιοθετούν όλο και περισσότερες επιχειρήσεις. Η πρακτική των προσφορών ωστόσο  δεν είναι κάτι το καινοτόμο στην Ελλάδα! Έχει τις ρίζες της στη δεκαετία του ’30.

Την περίοδο

εκείνη δεν υπήρχαν τα μεγάλα πολυκαταστήματα. Ο κόσμος συνήθως αγόραζε από τα συνοικιακά μαγαζιά. Όσοι δεν είχαν να πληρώσουν για τα ψώνια τους τα αγόραζαν «βερεσέ». Ήταν η μόνη διευκόλυνση που μπορούσαν να κάνουν οι μικροέμποροι στους πιστούς πελάτες τους. Και έτσι η λίστα στο τεφτέρι γέμιζε…

Τα μεγαλύτερα μαγαζιά και τότε είχαν τη δυνατότητα να κάνουν προσφορές στο κοινό τους. Οι εκπτώσεις δεν ήταν ένα απλό γεγονός όπως διαβάζουμε στην mixanitouxronou.gr. Αποτελούσε είδηση και ο Τύπος αφιέρωνε μεγάλα ρεπορτάζ στην αναγγελία τους. Η «Λευκή Εβδομάδα» θυμίζει τις «λευκές νύχτες», κατά τις οποίες εμπορικά καταστήματα ανοίγουν τις βραδινές ώρες, εξυπηρετούν τους πελάτες τους μέχρι το πρωί και τους προσφέρουν τα προϊόντα τους με εκπτωτικές τιμές.

Τα καταστήματα λευκών ειδών «Κανελλόπουλος» είχαν δημιουργήσει ήδη από το 1937 τη «λευκή εβδομάδα». Όπως έγραφε η διαφήμιση στον Τύπο για πέντε ημέρες πούλαγαν «σινδονόπανα, βατίστες (διάφανα υφάσματα συνήθως βαμβακερά), περκάλια (υψηλής ποιότητας κατηγορία σεντονιών) και λινά σε τιμές εκτός συναγωνισμού».

Το 1939 καθιερώθηκε επίσημα το «δεκαήμερο φθήνειας». Με αναγγελίες στον Τύπο οι εμπορικοί σύλλογοι καλούσαν τα μέλη τους να λάβουν μέρος στο δεκαήμερο. Οι δηλώσεις συμμετοχής υποβάλλονταν στα γραφεία των εμπορικών συλλόγων της Αθήνας και του Πειραιά. Η συμμετοχή στο δεκαήμερο ήταν προαιρετική ενώ τη λειτουργία τους επόπτευε επιτροπή με εκπροσώπους Υπουργείων. Ρεπορτάζ του Τύπου στις 24 Ιουνίου του 1939 υπολόγιζε ότι πρόκειται να συμμετάσχουν 2.500 επιχειρήσεις.

Η επιτροπή του δεκαήμερου φθήνειας ενημέρωνε τους καταναλωτές ότι μόνο τα καταστήματα με το ειδικό σήμα κάνουν εκπτώσεις Όσοι έμποροι δήλωναν συμμετοχή στο δεκαήμερο φθήνιας ήταν υποχρεωμένοι να κολλήσουν στις βιτρίνες τους ένα συγκεκριμένο σήμα, από το οποίοι οι καταναλωτές αντιλαμβάνονταν ότι στα μαγαζιά αυτά υπήρχαν εκπτώσεις. Στο χαρακτηριστικό σήμα ήταν ζωγραφισμένη η γη με κόκκινο χρώμα μαζί με τον Ερμή, τον θεό προστάτη του εμπορίου. Το σήμα υπογραφόταν από τα μέλη της επιτροπής που είχε συγκροτηθεί και αποτελούσε εγγύηση ότι τα μαγαζιά που το φέρουν συμμετέχουν στο δεκαήμερο με πραγματικές εκπτώσεις...

Δωρεάν διαδρομές λεωφορείων για το δεκαήμερο φθήνιας

Οι δήμοι της Αθήνας και του Πειραιά για να ενισχύσουν την προσπάθεια αυτή αναλάμβαναν να φτιάξουν διαφημίσεις, να στολίσουν τις πόλεις και να γιορτάσουν το γεγονός με τις φιλαρμονικές τους. Μία από τις πρωτοβουλίες τους για να «προπαγανδίσουν τις εκπτώσεις» όπως έγραφε ο Τύπος ήταν να γράψουν με λευκά κεφαλαία γράμματα στις ασφάλτους των πόλεων «δεκαήμερο φθήνειας». Την προσπάθεια ενίσχυαν και οι ιδιοκτήτες των λεωφορείων, οι οποίοι σε συνεννόηση με το δήμο, καθιέρωσαν δύο διαδρομές δωρεάν κάθε ημέρα, στις οποίες θα μετέφεραν το κοινό στην πλατεία Συντάγματος, στο Μοναστηράκι και στην Ομόνοια για να βρίσκονται κοντά στα καταστήματα....

Στο Λυκαβηττό στις πλατείες και στις παιδικές χαρές έκαιγαν πυροτεχνήματα που σχημάτιζαν τις λέξεις «δεκαήμερο φθήνειας». Παράλληλα στις εισόδους των πόλεων τοποθετήθηκαν «μεγάλα λάβαρα του δεκαήμερου» ενώ έγιναν ειδικές αφισοκολλήσεις για να ενημερωθούν οι πολίτες. Tο δεκαήμερο εγκαινίαζε ο πρόεδρος της κυβέρνησης μαζί με τον Μεταξά, οι οποίοι αφού έκαναν μία βόλτα στα κεντρικά καταστήματα έκαναν και τις αγορές τους....

Παρέμβαση της αστυνομίας για την... προτεραιότητα

Ρεπορτάζ στις 21 Ιουλίου 1939 σημείωνε ότι σε πολλά καταστήματα χρειάστηκε η παρέμβαση της αστυνομίας για να εφαρμοστεί σειρά προτεραιότητας. Τα κέρδη των μαγαζιών ήταν εμφανή. Μάλιστα ένα κατάστημα πούλησε σε μία μέρα πούλησε 14 κομμάτια, που όπως έγραφε ο Τύπος τέτοιες πωλήσεις δεν είχε κάνει ούτε σε παραμονές μεγάλων γιορτών...

Προσφορές από καφενεία, μέχρι γιατρούς και κρεοπώλες...

Στο δεκαήμερο φθήνειας ο Ιατρικός Σύλλογος Πειραιά όπως και άλλοι γιατροί, αποφάσισαν να δέχονται τους απόρους. Δύο κρεοπώλες της κεντρικής αγοράς πωλούσαν το κρέας κατά 4 δραχμές φθηνότερα, καφενεία προσέφεραν τον καφέ τους προς 2 δραχμές και τα ζυθοπωλεία πωλούσαν τη μπύρα με 5 δραχμές. Τα χαρτοπωλεία υπόσχονταν ότι θα πωλούν τα προϊόντα τους σε τιμές κάτω του κόστους....

Μετά τη λήξη του δεκαημέρου τα καταστήματα ήταν υποχρεωμένα να αφαιρέσουν τα σήματα από τις βιτρίνες τους ενώ δεν μπορούσαν να κάνουν και άλλες εκπτώσεις μέχρι να οριστεί το επόμενο δεκαήμερο φθήνειας....