Η αειφορία στο νέο αναπτυξιακό μοντέλο της Ελλάδας

22:00 16/8/2020 - Πηγή: Τα Νεα

Η πανδημία COVID-19, η επακόλουθη οικονομική ύφεση και η κλιματική κρίση, είναι οι τρέχουσες μεγάλες κρίσεις παγκοσμίως, με την τελευταία να έχει δυνητικά πιο ολέθριες και μη αναστρέψιμες συνέπειες από τις πρώτες.

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (Δεκέμβριος 2019) αποτελεί τη νέα αναπτυξιακή στρατηγική της ΕΕ και αναπτύσσεται σε τέσσερις άξονες: Κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050, Προστασία της Υγείας Ανθρώπου και Περιβάλλοντος, Πρωτοπορία της Ευρώπης στην Πράσινη Τεχνολογία και Δίκαιη Μετάβαση.

Στο πλαίσιο αυτό, απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις στην Ελλάδα, που αφορούν τον ενεργειακό μετασχηματισμό και την αποτελεσματικότητα στη χρήση των φυσικών πόρων, οι οποίες θα δημιουργήσουν σημαντικό αριθμό νέων θέσεων εργασίας.

Ως Επιτροπή Πισσαρίδη στο Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία, προτείνουμε τις εξής δράσεις:

α) Δίκαιη μετάβαση λιγνιτικών περιοχών μέσω αναπτυξιακού σχεδιασμού και κατάλληλης χρηματοδότησης.

β) Εμφαση στην ανάπτυξη Συστημάτων Κυκλικής Οικονομίας καθώς και Υποδομών για την Περιβαλλοντική Αναβάθμιση και Διαχείριση Αποβλήτων με τη βοήθεια Δημοσίων Επενδύσεων και Μόχλευσης από τον Ιδιωτικό Τομέα.

γ) Εξασφάλιση ρευστότητας και αποτελεσματική εποπτεία μιας ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού και Αερίου.

δ) Υλοποίηση έργων στα δίκτυα μεταφοράς, διανομής, διεθνών διασυνδέσεων, ψηφιοποίησης και αποθήκευσης / μετατροπής / ευελιξίας ηλεκτρικής ενέργειας /αερίων.

ε) Παροχή οικονομικών κινήτρων για ρυθμιζόμενες (μη ανταγωνιστικές) χρεώσεις ενεργειακών δικτύων, με βιώσιμο μηχανισμό λειτουργικής ενίσχυσης μονάδων ΑΠΕ και ταυτόχρονη προστασία καταναλωτών έναντι ενεργειακής φτώχειας.

στ) Προώθηση της περαιτέρω ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόμησης δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων και Τριτογενούς Τομέα, συνδυαστικά με την ανάπτυξη Εταιρειών Εξοικονόμησης (ESCO) και αντίστοιχων έξυπνων Συμβάσεων.

ζ)  Ανάπτυξη  καινοτόμων τεχνολογιών για Εξυπνα Δίκτυα, αποθήκευση Ενέργειας, εξοικονόμηση, χρήση ΑΠΕ για θερμικές και ψυκτικές ανάγκες κτιρίων, Τριτογενούς Τομέα και συνδυασμούς (π.χ. Τηλε-Θέρμανση, Τηλε-Ψύξη).

η) Περαιτέρω ενίσχυση της αυτονομίας της ΡΑΕ, μέσα από αυξημένη διοικητική ευελιξία.

Επίσης εξετάζουμε προτάσεις σχετικά με επενδύσεις που αφορούν την κλιματική προσαρμογή, καθώς και επενδύσεις και πολιτικές για την υποστήριξη της αειφόρου μετάβασης και ανάπτυξης του αγροτικού τομέα, της ναυτιλίας και των λιμένων της χώρας.

Χρήσιμες προτάσεις στην ίδια κατεύθυνση αναμένεται να προκύψουν από την Ομάδα Εργασίας του Δικτύου Λύσεων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών (UN-SDSN) για την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης στις 27 χώρες-μέλη της ΕΕ, της οποίας ηγούμαστε από κοινού με τον καθηγητή Dr. Jeffrey Sachs (Columbia University, USA) και στελεχώνεται από διεθνώς διακεκριμένους ακαδημαϊκούς, στελέχη θεσμών και πολυεθνικών εταιρειών ενέργειας, καθώς και ερευνητές των 27 κέντρων του δικτύου UN-SDSN Ευρώπης.

Η Ομάδα φιλοδοξεί να παρουσιάσει ένα ενιαίο πλαίσιο βιώσιμης ανάπτυξης, ενταγμένο τόσο στο Πολυετές Δημοσιονομικό Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα (MFF 2021-2027), λαμβάνοντας υπόψη τις προτεραιότητες του Νέου Ταμείου Ανάκαμψης (EU-Recovery Fund), τα Εθνικά Προγράμματα των μελών της ΕΕ, καθώς και τα Εθνικά Σχέδια για την Ενέργεια και το Κλίμα. Το πρώτο παραδοτέο, που θα αφορά την Ελλάδα, αναμένεται να είναι έτοιμο στο τέλος Αυγούστου.

Τα παραπάνω αποτελέσματα θα υποστηριχθούν επίσης από την Επιτροπή The Lancet COVID-19 Commission που δημιουργήθηκε σε πνεύμα παγκόσμιας συνεργασίας ως αρωγός της επιτάχυνσης δίκαιων, βιώσιμων και διαχρονικών λύσεων στα προβλήματα της πρόσφατης πανδημίας και της οποίας την Ομάδα Εργασίας «Ξαναχτίζοντας ένα δίκαιο και βιώσιμο κόσμο» συντονίζω.

Υποψήφιοι διδάκτορες που υποστηρίζουν την Ομάδα: Δεββές Στάθης, Μανταφούνη Σοφία, Πλατανιώτης Αγγελος, Πλιάκου Τατιάνα.

Η δρ Φοίβη Κουντούρη είναι καθηγήτρια στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, εκλεγμένη πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιστημονικής Ενωσης Οικονομολόγων Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων