Η Αγκυρα παίζει το «συριακό χαρτί»

08:02 19/4/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Ο κίνδυνος μια συμφωνίας θαλάσσιας δικαιοδοσίας ανάμεσα στην Τουρκία και το νέο συριακό καθεστώς – με την εμπλοκή και του ψευδοκράτους – ουδέποτε εξέλιπε. Για αυτό, άλλωστε, το ζήτημα επανέρχεται μέσω πληροφοριών που βλέπουν το φως της δημοσιότητας ή και όχι, όπως συμβαίνει και τις τελευταίες μέρες. Πρόκειται για άλλη μία προσπάθεια εντυπώσεων και συντήρησης του θέματος από πλευράς της Τουρκίας ή μήπως αυτή τη φορά υπάρχει βάση;

Ανώτατη κυβερνητική πηγή στη Λευκωσία στην οποία θέσαμε το ζήτημα, επιβεβαίωσε

ότι υπάρχει «έντονος θόρυβος» τις τελευταίες μέρες και πως, παρότι δεν υπάρχει κάτι νεότερο ως συγκεκριμένη πληροφορία, η Κυπριακή Δημοκρατία κινείται συνεχώς προληπτικά προκειμένου να αποτρέψει το ενδεχόμενο.

Ωστόσο, η ίδια πηγή υπέδειξε πως, ειδικά μετά την τετραμερή διάσκεψη Γαλλίας – Ελλάδος – Κύπρου – Λιβάνου στο Παρίσι, στις 28 Μαρτίου η οποία την υστάτη μετατράπηκε σε πενταμερή για να περιλάβει τον μεταβατικό πρόεδρο της Συρίας Αχμέντ αλ-Σαράα, μια τέτοια κίνηση όχι μόνο θα συνιστούσε σοβαρό πισωγύρισμα για τη Δαμασκό αλλά θα την έφερνε σε σύγκρουση με τη Λευκωσία και την Αθήνα και κατ’ επέκταση την Ευρωπαϊκή Ενωση. Αυτό είναι ένα μήνυμα το οποίο έστειλε και στέλνει η Λευκωσία αφού μια τέτοια έκνομη κίνηση θα σήμαινε και το τέλος της όποιας στήριξης από πλευράς της στην προσπάθεια της Δαμασκού για ελάφρυνση του άχθους των κυρώσεων εις βάρος της από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

ΜΗΝΥΜΑ ΣΤΟΝ ΑΛ-ΣΑΡάΑ. Υπενθυμίζεται ότι όταν ο ΥΠΕΞ της Κύπρου Κωνσταντίνος Κόμπος πραγματοποίησε ένα αιφνίδιο ταξίδι στη Δαμασκό, στις 20 Φεβρουαρίου και είδε τον Αλ-Σαράα το μήνυμα που του είχε δώσει ήταν ξεκάθαρο: η Λευκωσία θα στηρίξει υπό προϋποθέσεις την προσπάθεια της Συρίας και βασικότερη από αυτές ήταν ο σεβασμός της διεθνούς νομιμότητας κάτι που επιβεβαιώθηκε και στη Διάσκεψη του Παρισιού. Κανείς όμως δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το πώς μπορεί η Τουρκία να αναγκάσει τη Δαμασκό να υποχωρήσει. Το μόνο βέβαιο είναι πως μια τέτοια εξέλιξη θα ναρκοθετούσε την προσπάθεια της Συρίας να αποδείξει ότι θέλει μηδενικά προβλήματα με τους γείτονές της αλλά και ότι σέβεται το διεθνές Δίκαιο.

ΤΟΥΡΚΟΛΙΒΥΚΟ Νο. 2. Τι προσπαθεί να επιτύχει η Αγκυρα; Επί της ουσίας επιχειρεί να φτιάξει ένα δεύτερο μνημόνιο στο πρότυπο του τουρκολιβυκού δελεάζοντας τη Συρία με περίπου 12% περισσότερη ΑΟΖ από αυτήν που κανονικά θα έχει με την Κυπριακή Δημοκρατία. Ετσι, αντί η τουρκική ΑΟΖ στο σημείο να εκτείνεται από το βόρειο άκρο της συριακής ΑΟΖ και να καλύπτει ουσιαστικά τον κόλπο της Αλεξανδρέτας μέχρι περίπου τη Σελεύκεια, να αρχίζει από το νότιο άκρο της συριακής ΑΟΖ και ουσιαστικά να καλύπτει στον χάρτη ολόκληρη τη θαλάσσια περιοχή της κατεχόμενης Κύπρου φτάνοντας στο νοτιοδυτικό άκρο του κόλπου της Αττάλειας. Για αυτό ακριβώς είναι που χρειάζεται η «συμμετοχή» του ψευδοκράτους το οποίο και με διεθνείς αποφάσεις είναι υποτελές στην Αγκυρα.

Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΑΜΑΣΚΟ. Το σενάριο αυτό το οποίο εξυπηρετεί μακροπρόθεσμα και τα επεκτατικά σχέδια της Τουρκίας στο πλαίσιο της διαβόητης Γαλάζιας Πατρίδας τόσο γεωγραφικά όσο και ως επίδειξης δύναμης στην προσπάθεια της Αγκυρας να καταστεί κυρίαρχη στο ενεργειακό παιχνίδι στη ΝΑ Μεσόγειο. Παραταύτα μια τέτοια κίνηση από πλευράς της Συρίας έχει περισσότερο κόστος παρά όφελος αφού η Τουρκία δεν μπορεί να της εξασφαλίσει τα 400 δισεκατομμύρια δολάρια για την ανοικοδόμηση της χώρας, ένα κρίσιμο στοιχείο για τη σταθεροποίηση της νέας κυβέρνησης. Θεωρείται βέβαιο ότι ένα τουρκοσυριακό μνημόνιο στη γεωγραφική λογική που αναφέραμε, θα κριθεί παράτυπο από την ΕΕ, όπως έγινε και με το τουρκολιβυκό και αυτό θα επηρεάσει την συμμετοχή της Ευρώπης στην ανοικοδόμηση, οικονομικά κυρίως. Θα επηρεάσει και την Τουρκία βέβαια, αφού οι δικές της εταιρείες θα λάβουν τη μερίδα του λέοντος στα πρότζεκτ αυτά. Ομως η Τουρκία μπροστά στο όφελος που μπορεί να έχει στην ΑΟΖ δεν θέτει τη συριακή ανοικοδόμηση ως προτεραιότητα. Η Δαμασκός από την άλλη δεν έχει αυτή την πολυτέλεια.

ΧΑΡΤΙ ΤΑ ΕΥΡΩΤΟΥΡΚΙΚΑ. Πέρα δε από τον αμερικανικό παράγοντα ο οποίος δεν έχει ακόμη εκδηλωθεί για το ζήτημα και δεν είναι σίγουρο ότι θα το κάνει στο άμεσο μέλλον, ούτε η Αίγυπτος, ούτε βέβαια και το Ισραήλ βλέπουν με καλό μάτι τις προσπάθειες της Αγκυρας. Ο Λίβανος επίσης δεν θα ήθελε να δυσαρεστήσει την Κύπρο η οποία ουσιαστικά τον εκπροσωπεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση παραμένοντας αμέτοχος. Η δε Κύπρος έχει και ένα τελευταίο, πολύ ισχυρό χαρτί: τη στάση της στα ευρωτουρκικά. Η Λευκωσία φροντίζει να το ξεκαθαρίζει και αυτό παρασκηνιακά, ειδικά στους εταίρους της στην ΕΕ, εξηγώντας πως αν και δεν επιδιώκει την όποια ένταση θα το χρησιμοποιήσει.