Η Ελλάδα μπροστά σε δύσκολες επιλογές

04:47 9/2/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Η αδιανόητα ανήθικη ιδέα του Τραμπ οι ΗΠΑ να αναλάβουν «στην ιδιοκτησία τους» τη Γάζα και να εκδιώξουν τους Παλαιστινίους από την πατρίδα τους στην πλέον κτηνώδη πράξη εθνοκάθαρσης στην πρόσφατη ιστορία – εάν τελικώς υλοποιηθεί – μπορεί να τινάξει όλη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου στον αέρα. Και ταυτόχρονα να φέρει την Ελλάδα μπροστά σε δύσκολες επιλογές, διλήμματα,

προκλήσεις. Να τραυματίσει ίσως σε βάθος τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις. Από συντελεστής σταθερότητας, οι ΗΠΑ εξελίσσονται σε πηγή αστάθειας σ’ όλοκληρη την περιοχή.

Η Ελλάδα οφείλει να αντιταχθεί έμπρακτα στη φαεινή ιδέα Τραμπ δηλώνοντας, όπως έχει κάνει η μία χώρα μετά την άλλη, ότι «η Γάζα ανήκει στους Παλαιστινίους». Δεν ανήκει στις ΗΠΑ ή στον Τραμπ ως οικόπεδο για αξιοποίηση σε Ριβιέρα της Ανατολικής Μεσογείου. Οι μόνοι που πανηγυρίζουν για την απόφαση Τραμπ είναι οι πλέον φανατικοί ακροδεξιοί του Ισραήλ που τη βλέπουν ως «την τελική λύση», χωρίς να συνειδητοποιούν ότι πρόκειται για απόφαση που καταδικάζει το Ισραήλ στη διαρκή ανασφάλεια και παγκόσμια απομόνωση. Γιατί σε ένα τέτοιο σουρεαλιστικό ενδεχόμενο κατάληψης της Γάζας οι σχέσεις του Ισραήλ με τα αραβικά κράτη, όχι μόνο δεν πρόκειται να εξομαλυνθούν αλλά θα καταποντισθούν σε νέο καθεστώς εχθρότητας. Και η Ελλάδα:

1 Θα αντιμετωπίσει το επιτακτικό ερώτημα ως προς τις σχέσεις της με το Ισραήλ. Θα συνεχίσει να αναπτύσσει στρατηγική σχέση με προηγμένη συνεργασία στο στρατιωτικό πεδίο με μια χώρα που θα συμπράττει τόσο ξεδιάντροπα σε εθνοκάθαρση, εγκλήματα εναντίον της ανθρωπότητας, περιφρόνηση του διεθνούς δικαίου; Με μια χώρα – παρία του διεθνούς συστήματος που χρησιμοποιεί χωρίς ίχνος περίσκεψης τη στρατιωτική βία; Θα συνεχίσει την τριμερή σύμπραξη (Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ) ως εάν να μη συμβαίνει τίποτα;

2 Η σκοτεινή απόφαση Τραμπ περιπλέκει την προοπτική της σχέσης του με τον Ερντογάν και ευρύτερα τον ρόλο και την ισορροπία σχέσεων στην περιοχή (Τουρκία, Ισραήλ, Συρία, Κούρδοι). Ο Ερντογάν ως ένθερμος συμπαραστάτης της Χαμάς (συγκυριακά), ορκισμένος εχθρός του Ισραήλ με φιλοδοξίες να κυριαρχήσει η Τουρκία στην περιοχή ως υπερδύναμη, θα αντιμετωπίσει επίσης σκληρές επιλογές – «με ποιον να πάει και ποιον να αφήσει». Με τη Χαμάς και τους Παλαιστινίους ή με τον Τραμπ με αντάλλαγμα κάποιο deal για την τύχη των Κούρδων της Συρίας; Είτε έτσι είτε αλλιώς, νέες αβεβαιότητες εμπλαισιώνουν την Τουρκία με την επιθετική παρέμβαση Τραμπ / ΗΠΑ. Αβεβαιότητες που μπορεί να έχουν «εκχύλισμα» στα ελληνοτουρκικά. Είναι ευθύνη και της Αθήνας να διασφαλίσει ότι «η εύθραυστη σταθερότητα» στην ελληνοτουρκική σχέση θα συνεχίσει να λειτουργεί και να απαιτεί εμβάθυνση (ξέρουμε πώς).

3Στην υπόθεση ότι το απάνθρωπο τραμπικό σχέδιο υλοποιείται και οι Παλαιστίνιοι εκδιώκονται από τη Γάζα (σε Αίγυπτο, Ιορδανία ή αλλού), αναπόφευκτη συνέπεια είναι η δημιουργία νέων μεταναστευτικών ροών και εντατικοποίηση τρομοκρατικών ενεργειών. Και η Ελλάδα είναι πολύ κοντά.

Η κατάπαυση του πυρός που επιτεύχθηκε πρόσφατα στη Γάζα δημιούργησε ελπίδες ότι θα μπορούσε να ανοίξει η προοπτική διευθέτησης του προβλήματος – οριστικό τερματισμό του πολέμου, ανοικοδόμηση Γάζας, ανάληψη της διακυβέρνησης από την Παλαιστινιακή Αρχή. Η αλλόκοτη πρόταση Τραμπ διαλύει την προοπτική αυτή. Κι αν ακόμη υποθέσουμε ότι η πρόταση δεν υλοποιείται, έχουν προστεθεί τόσες αβεβαιότητες και ανατροπές με την πλήρη ελευθερία που απέκτησε το Ισραήλ «να κάνει ό,τι θέλει στην περιοχή». Και όλη η διεθνής κοινότητα και η Ελλάδα να κρατάνε την αναπνοή τους.

Ο Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι ομότιμος καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, πρώην πρεσβευτής – σύμβουλος του ΥΠΕΞ και μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής στο Ελληνικό Ιδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ)