Η Γερμανία στρίβει δεξιά

12:17 24/2/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Οι σαμπάνιες στο Κόνραντ Αντενάουερ Χάους, τα κεντρικά του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) στο Βερολίνο, ήταν από καιρό έτοιμες. Ανοιξαν μόλις έκλεισαν οι κάλπες και ανακοινώθηκαν τα έξιτ πολ στις 18.00 ακριβώς. Αλλά όχι με τον ενθουσιασμό που περίμεναν στη Χριστιανική Ενωση, όταν είδαν στην οθόνη το 28,4% που έδινε στην εκτίμηση αποτελέσματος το δεύτερο γερμανικό κανάλι ZDF. «Βεβαίως χαιρόμαστε που είμαστε πρώτο κόμμα, αλλά ένα “3” μπροστά θα ήταν πολύ καλύτερο», έλεγαν στα

«ΝΕΑ» μέλη του κόμματος που είχαν εξασφαλίσει την είσοδο στα κεντρικά γραφεία για να γιορτάσουν την εκλογική νίκη. Το 30% ήταν ένα συμβολικό και ψυχολογικό όριο για το CDU/CSU και για τον νικητή των εκλογών Φρίντριχ Μερτς. Ο ίδιος εμφανίστηκε με τον αέρα του επόμενου καγκελάριου της Γερμανίας, υποσχόμενος ότι θα επιδιώξει τον σχηματισμό κυβέρνησης το ταχύτερο δυνατόν. Από τη θέση του καγκελάριου πλέον, ο Μερτς θα επιχειρήσει τη στροφή προς τα δεξιά, την οποία είχε υποσχεθεί προεκλογικά, προαναγγέλλοντας το «τέλος της Αριστεράς. Οριστικά».

Σαμπάνιες άνοιξαν και στο ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), που ανέβασε τη δύναμή του στο 20,5%. Από τον διπλασιασμό των ποσοστών του, μεγαλύτερη είναι η επιτυχία για το ακροδεξιό εξτρεμιστικό κόμμα το γεγονός ότι στις εκλογές αυτές έκανε ένα μεγάλο βήμα στην καθιέρωσή του ως σταθερού και υπολογίσιμου παράγοντα της πολιτικής ζωής της χώρας. Συνεχίζει να έχει στους κόλπους του ακροδεξιούς εξτρεμιστές, όπως ο πρόεδρος του AfD Θουριγγίας Μπιορν Χέκε, ο οποίος με δικαστική απόφαση μπορεί να χαρακτηρίζεται «Ναζί», αλλά η Αλις Βάιντελ θα μπορούσε να τον φανταστεί υπουργό της Γερμανίας. Η αντισυστημικότητα του σημερινού AfD το καθιστά ασύμβατο για κυβερνητικές συνεργασίες. Είναι επίσης μακριά από τον στόχο ενός ποσοστού με το οποίο θα έχει καθοριστικό λόγο σε ειδικές πλειοψηφίες και αλλαγή του Συντάγματος. Εκανε όμως στις εκλογές αυτές ένα σημαντικό βήμα για την επίτευξη αυτού του στόχου στις επόμενες εκλογές σε τέσσερα χρόνια.

Από χθες το βράδυ ο νικητής των εκλογών Φρίντριχ Μερτς έχει να λύσει τη δύσκολη εξίσωση του σχηματισμού κυβέρνησης συνασπισμού. Δεδομένου ότι έχει αποκλειστεί κάθε συνεργασία με το ακροδεξιό AfD, πολλές επιλογές δεν έχει – στην πραγματικότητα έχει την εξής μία: έναν συνασπισμό με τους Σοσιαλδημοκράτες, σε περίπτωση πεντακομματικής Ομοσπονδιακής Βουλής, χωρίς τους Φιλελεύθερους και το κόμμα της Σάρα Βάγκενκνεχτ στο Μπούντεσταγκ. Αν πιάσουν το πλαφόν του 5%, ο Μερτς θα χρειαστεί και τους Φιλελεύθερους στην κυβέρνηση, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Αν όμως δεν άντεξε η τρικομματική κυβέρνηση του μετριοπαθούς Ολαφ Σολτς, ακόμη λιγότερες πιθανότητες θα έχει ένα τρικομματικό σχήμα υπό τον Φρίντριχ Μερτς – στην περίπτωση αυτή θα πρόκειται για τετρακομματική κυβέρνηση, δεδομένου ότι η Χριστιανική Ενωση είναι δύο κόμματα, CDU και CSU.

Ο βαυαρός πρωθυπουργός και πρόεδρος του αδελφού κόμματος της Χριστιανοκοινωνικής Ενωσης (CSU) Μάρκους Ζέντερ έχει αποκλείσει κάθε συνεργασία με τους Πράσινους, το επανέλαβε και χθες το βράδυ. «Αγαπητέ Φρίντριχ, για αυτό θα φροντίσω εγώ», διαμήνυσε παρουσία του Μερτς στην τελευταία προεκλογική συγκέντρωση στο Μόναχο το περασμένο Σάββατο.

Στη στοχοποίηση των Πρασίνων από τον βαυαρό Ζέντερ ως του σημαντικότερου πολιτικού και ιδεολογικού αντιπάλου είχε συρθεί και ο Μερτς, με ηπιότερη μεν αλλά ταυτόσημη σε περιεχόμενο ρητορική με την ακραία του Ζέντερ κατά των Πρασίνων, η οποία δεν διαφέρει καθόλου από την επιθετική συνθηματολογία του ακροδεξιού AfD κατά του Κόμματος των Οικολόγων.

O νικητής των εκλογών Μερτς, με το βλέμμα στην επόμενη ημέρα, άφησε παράθυρο για ενδεχόμενη μετεκλογική συνεργασία με τους Πράσινους. Αλλωστε, ένα σημαντικό κομμάτι της κεντρώας Χριστιανοδημοκρατίας όχι μόνο δεν ακολουθεί τη γραμμή της μετωπικής σύγκρουσης, αλλά έχει αγαστή συνεργασία με τους Πράσινους. Ο Χριστιανοδημοκράτης πρωθυπουργός στο πολυπληθέστερο κρατίδιο της Γερμανίας, τη Βόρεια Ρηνανία – Βεστφαλία, συγκυβερνά με τους Πράσινους, όπως και ο συνάδελφός του Ντάνιελ Γκίντερ στο Σλέσβιχ – Χόλσταϊν. Στη δε Βάδη – Βυρτεμβέργη οι Χριστιανοδημοκράτες είναι ο μικρότερος εταίρος στην κυβέρνηση του πρώτου και μόνου μέχρι στιγμής Πράσινου τοπικού πρωθυπουργού Βίνφριντ Κρέτσμαν.

Την επομένη των εκλογών θα πέσουν οι τόνοι που κυριάρχησαν στον προεκλογικό αγώνα. Ωστόσο ο Μερτς θα δυσκολευτεί να γεφυρώσει τα δύο ρεύματα της γερμανικής Χριστιανοδημοκρατίας, ενώ θα πρέπει να κάνει και διαπραγματεύσεις για τη συγκρότηση μιας νέας κυβέρνησης συνασπισμού. Μέχρι την εκλογή νέου καγκελάριου θα παραμείνει στη θέση του ο Ολαφ Σολτς. Δεν πρόκειται όμως να συμμετάσχει σε οποιοδήποτε κυβερνητικό σχήμα με άλλον καγκελάριο. Ούτε υπάρχει για αυτόν θέση σε άλλο κομματικό αξίωμα. Οχι μόνο δεν έγινε ένα δεύτερο «θαύμα», όπως του 2021, αλλά το SPD βίωσε μια ιστορική ήττα με το χειρότερο μεταπολεμικά ποσοστό του 16,3%, εννέα μονάδες κάτω από το αποτέλεσμα των προηγούμενων εκλογών. Τις τύχες του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος θα πάρουν στα χέρια τους άλλα κορυφαία στελέχη του SPD, ο συμπρόεδρος του κόμματος Λαρς Κλίνκμπαϊλ, ο γραμματέας Ματίας Μιρς, ο κοινοβουλευτικός ηγέτης Ρολφ Μίτσενιχ.

Οι Πράσινοι άντεξαν στην πίεση και την κυβερνητική φθορά και κράτησαν τον μεγαλύτερο όγκο των ψηφοφόρων τους με μία πτώση περίπου 2 μονάδων, στο 12,4%.

Την έκπληξη στις εκλογές έκανε Η Αριστερά (Die Linke) – απαλλαγμένη από το βαρίδιο της Σάρα Βάγκενκνεχτ και με μία νέα και δραστήρια ηγεσία διπλασίασε τη δύναμή της στο 8,7% και μπήκε με το σπαθί της στη νέα Ομοσπονδιακή Βουλή.