Η μεγάλη πτώση της Ούρσουλα

05:38 9/2/2021 - Πηγή: Τα Νεα

Η δημόσια ψήφος εμπιστοσύνης που έλαβε την Παρασκευή η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν από τη γερμανίδα καγκελάριο και τον γάλλο πρόεδρο, μετά το πέρας τηλεδιάσκεψής τους, είναι ίσως η ασφαλέστερη απόδειξη του πλήγματος που έχει υποστεί το κύρος της εξαιτίας μιας σειράς εσφαλμένων χειρισμών στο μέτωπο των εμβολίων κατά της Covid-19. Oι περισσότεροι ευρωπαίοι ηγέτες εμφανίζονται απρόθυμοι να ασκήσουν δημόσια κριτική στην πρόεδρο της Κομισιόν, ή και τις Βρυξέλλες γενικότερα, εν μέρει διότι είναι, στην πραγματικότητα,

αφεντικά της Φον ντερ Λάιεν και άρα μοιράζονται μαζί της τις ευθύνες, εν μέρει γιατί δεν θέλουν να ενισχύσουν τους ευρωσκεπτικιστές. Δεν είναι τυχαίο όμως που το Politico, ο ιστότοπος ο οποίος αποτυπώνει συνήθως καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον τον ευρωπαϊκό σφυγμό, γράφει πως τα αρχικά του επωνύμου της, VDL, σημαίνουν πλέον Very Damaged Leader - κάτι σαν Ηγέτης που Εχει Υποστεί Μεγάλη Ζημία.

Ολα τα επιχειρήματα τα οποία αντέτεινε η Κομισιόν στην κριτική που δεχόταν ήδη από καιρό πως άργησε υπερβολικά να αγοράσει εμβόλια και παρήγγειλε υπερβολικά λίγα - ότι δεν είχε ποτέ άλλοτε αναλάβει παρόμοια αποστολή, αφού δεν έχει κανονικά αρμοδιότητες σε θέματα υγείας, ότι όταν ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις, προ εξαμήνου, κανείς δεν γνώριζε ποιο εμβόλιο θα ήταν αποτελεσματικό και πότε, ότι έχει προπαραγγείλει συνολικά 2,3 δισεκατομμύρια δόσεις από έξι διαφορετικά εργαστήρια για συνολικά 450 εκατομμύρια πολίτες, ότι εξασφάλισε από τις εταιρείες καλύτερους όρους σε σύγκριση με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, με χαμηλότερες τιμές και μεγαλύτερες νομικές ευθύνες για τις εταιρείες σε περίπτωση προβλημάτων - όλα αυτά τινάχθηκαν στον αέρα όταν η AstraZeneca, μετά την Pfizer, προανήγγειλε σημαντικές καθυστερήσεις στις παραδόσεις και πάνω στον καυβά η Κομισιόν επέλεξε ως καλύτερο σύμβουλο τον πανικό: μπορεί εκείνη η φαεινή ιδέα τού να επιβληθούν έλεγχοι μεταξύ Βόρειας Ιρλανδίας και Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, στο πλαίσιο ενός μηχανισμού ελέγχου των εξαγωγών εμβολίων από εργοστάσια που βρίσκονται στην ΕΕ, να αποσύρθηκε σε χρόνο DT, η ιδέα όμως ότι η Κομισιόν πρότεινε χωρίς να συμβουλευτεί ή να ενημερώσει κανέναν ένα «σκληρό σύνορο» στο νησί της Ιρλανδίας, αυτό ακριβώς το «σκληρό σύνορο» που έγινε τόσος αγώνας να αποφευχθεί στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για το Brexit και τη μετά-Brexit εποχή, ήταν η σταγόνα που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει ακόμα και για τους θερμότερους ευρωπαϊστές.

Κάνει επικοινωνία

Το επικοινωνιακό σπριντ, στο οποίο αποδύεται εδώ και μία εβδομάδα η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με απανωτές συνεντεύξεις και συναντήσεις κεκλεισμένων των θυρών με τις πολιτικές ομάδες στο Ευρωκοινοβούλιο - τον ευρωπαϊκό θεσμό που έχει τη δύναμη να την αποπέμψει -, δείχνει πως η πρώην υπουργός Αμυνας της Ανγκελα Μέρκελ γνωρίζει καλά πόσο έχει αποδυναμωθεί η θέση της και εντός της Κομισιόν και απέναντι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Η ίδια επιμένει πως «η ευρωπαϊκή στρατηγική εμβολιασμού είναι η σωστή» και πρέπει να κριθεί συνολικά στο τέλος, προφέροντας παράλληλα μία σειρά από αόριστα mea culpa - αποδέχθηκε την ευθύνη χωρίς να εξηγήσει συγκεκριμένα τι πήγε στραβά με το ιρλανδικό φιάσκο, ενώ αναγνώρισε πως η ίδια και άλλοι αξιωματούχοι απέτυχαν να προβλέψουν τις μυριάδες δυσκολίες που θα αντιμετώπιζαν οι φαρμακοβιομηχανίες στην προσπάθειά τους να αυξήσουν την παραγωγική τους ικανότητα.

Το πόσο σοβαρή ή μόνιμη είναι η ζημία που έχει υποστεί το κύρος της απομένει να φανεί - τα πώς και τα γιατί των αστοχιών γύρω από τα εμβόλια θα συζητηθούν στη διάρκεια της επερχόμενης ευρωπαϊκής τηλε-συνόδου κορυφής. Κάποιοι αξιωματούχοι προβλέπουν πως η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα δει το Συμβούλιο να της «σφίγγει τα χαλινάρια».

Επισημαίνουν επίσης πως, παρότι μία ανοιχτή ανταρσία στο Σώμα των Επιτρόπων δεν θεωρείται πιθανή, η πρόεδρος της Κομισόν δέχεται έντονες πιέσεις να διευρύνει τον κύκλο των συμβούλων της και να βελτιώσει την επικοινωνία όχι μόνο με τους επιτρόπους, αλλά και εντός του ίδιου του γραφείου της, ώστε να αντιμετωπιστούν οι κατηγορίες για συγκεντρωτισμό και κρυψίνοια. Υπάρχουν βέβαια και εκείνοι που υπερασπίζονται τη Φον ντερ Λάιεν, θεωρούν τις κριτικές εις βάρος της υπερβολικές, ακόμα και σεξιστικές. Ούτε αυτά τα επιχειρήματα έχουν δύναμη να ακουστούν, ωστόσο, όσο οι στατιστικές δείχνουν πως στην ΕΕ έχουν εμβολιαστεί μόλις 3,69 στους 100 πολίτες, έναντι 11,79 στις ΗΠΑ, 17,64 στο Ηνωμένο Βασίλειο και 62,87 στο Ισραήλ.