Η πρώτη στιγμή αδυναμίας

14:23 11/4/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Η γενική αίσθηση από όσα συνέβησαν χθες στις αγορές είναι ότι βρισκόμαστε σε ηρεμία πριν από την κρίση. Αυτό που επίσης είναι σαφές είναι ότι η άνοδος των επιτοκίων των αμερικανικών ομολόγων ήταν αυτή που ανάγκασε τον Ντόναλντ Τραμπ να αλλάξει πορεία. Η ταχύτητα με την οποία ανέβηκε, μέσα σε ένα 24ωρο, το αμερικανικό δεκαετές φαίνεται να ανησύχησε περισσότερο τον αμερικανό πρόεδρο. Η αγορά ομολόγων φημίζεται για την ικανότητά της να εκφοβίζει τους ανθρώπους. Θυμηθείτε μόνο πόσο πανικόβαλε την ελληνική κυβέρνηση την άνοιξη του 2010 η άνοδος των επιτοκίων δανεισμού πάνω από το 6%. Σχεδόν αυτόματα

μας έστειλε σε μνημόνιο, καθώς χανόταν επί της ουσίας η πρόσβαση σε δανεισμό τόσο για το κράτος όσο και για τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις.

Σε άλλης τάξης μεγέθους πρόβλημα για την αμερικανική οικονομία σήμερα, η απότομη άνοδος στο 4,5% για το αμερικανικό δεκαετές από 3,9% που είχε πέσει μετά την επιβολή των πρώτων δασμών όσο να ‘ναι θορύβησε τον αμερικανό πρόεδρο. Κυρίως οι οικονομολόγοι ανησύχησαν για την προέλευση της πίεσης στα ομόλογα, που φαίνεται να ξεκίνησε από εντολές που δόθηκαν στην Ιαπωνία. Πιθανολογούν ωστόσο ότι πίσω από τις κινήσεις που προκάλεσαν την απότομη άνοδο βρίσκονται Κινέζοι.

Ο πόλεμος, με λίγα λόγια, οικονομικός, εμπορικός και… υβριδικός, καλά κρατεί. Το ερώτημα είναι ποια πρέπει να είναι η απάντηση της Ευρώπης. Θα παρατηρεί απλά, όπως αποφάσισε χθες με την αναστολή 90 ημερών στους δασμούς, ή θα παρέμβει;

Μια χθεσινή ανάλυση του Ινστιτούτου Bruegel των Βρυξελλών προτείνει μια σχετικά ακραία θέση, προτείνοντας αυστηρά ευρωπαϊκά αντίποινα, βασισμένα σε πέντε κύρια επιχειρήματα. Οπως αναφέρει, το εσωτερικό πολιτικό κόστος για τον Τραμπ θα είναι μεγάλο όσο χάνονται λεφτά στα χρηματιστήρια, έρχεται ακρίβεια και απειλείται η οικονομία από ύφεση. Η ΕΕ πρέπει να ασκήσει περισσότερη πίεση προκειμένου να τερματιστούν πιο γρήγορα οι δασμοί και να αποτραπεί ο κίνδυνος περαιτέρω κλιμάκωσης.

Το Bruegel παραλληλίζει τον Τραμπ με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία βασίστηκε στον υπολογισμό Πούτιν ότι η προθυμία της Δύσης να αντέξει τις οικονομικές δυσκολίες θα ήταν χαμηλή και αποδείχθηκε λανθασμένη. Ο Τραμπ ακολούθησε την ίδια λογική: πιστεύει ότι μπορεί να εκφοβίσει. Αν οι ευρωπαίοι ηγέτες φοβηθούν την οικονομική ζημιά που μπορεί να προκληθεί, θα χάσουν το όποιο πλεονέκτημά τους, γι’ αυτό και πρέπει να απαντήσουν. Η Ευρώπη πρέπει επίσης να ηγηθεί, οργανώνοντας έναν συνασπισμό των προθύμων για την υποστήριξη του εμπορίου που βασίζεται σε κανόνες.

Το τελευταίο που συστήνει το think tank είναι ότι η όποια διαπραγμάτευση, όποτε και αν γίνει, πρέπει να είναι η επιστροφή στο προηγούμενο status quo. Τίποτα λιγότερο. Εάν η διαπραγματευτική θέση των ΗΠΑ ξεκινήσει με τους δασμούς 20% (ή το μειωμένο 10%) και η ΕΕ έχει αποκλείσει μια σκληρή απάντηση, δεν θα έχει τίποτα να προσφέρει σε αντάλλαγμα για την άρση των δασμών. Μακροπρόθεσμα θα μπορούσε να καταλήξει σε χειρότερη θέση.

Στις ευρωπαϊκές αγορές πολλοί λένε ότι, με δεδομένο πως μεγάλο μέρος του αμερικανικού χρέους βρίσκεται σε ευρωπαϊκά χέρια, θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί και το όπλο των ομολόγων στις συζητήσεις με την αμερικανική πλευρά. Οχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά γιατί φαίνεται ότι αυτή είναι η πρώτη στιγμή αδυναμίας του…