Η σοδειά των 2,5 δισ. δολαρίων

08:30 11/11/2023 - Πηγή: Τα Νεα

Δύο σκληρές μάχες, μια δημοπρασία – ρεκόρ, ένα έργο τέχνης που όπως αναμενόταν έκλεψε τις εντυπώσεις και οδήγησε τους συλλέκτες να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη και ένα χλιαρό χειροκρότημα. Αυτά είναι συνοπτικά τα χαρακτηριστικά της πολυσυζητημένης δημοπρασίας που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τετάρτης από τον οίκο Σόθμπις. Θεωρείται δε η πρώτη μιας σειράς μεγάλων δημοπρασιών που θα ακολουθήσουν εντός του Νοεμβρίου από τρεις μεγάλους οίκους – Σόθμπις, Κρίστις και Φίλιπς – και οι οποίες εκτιμάται ότι θα έχουν συνολικό τζίρο που θα κυμανθεί μεταξύ 1,9 και 2,5 δισ. δολαρίων.

Αναμφίβολα

στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκεται την επαύριον της δημοπρασίας ο πίνακας του Πάμπλο Πικάσο «Γυναίκα με ρολόι», ένα πορτρέτο του 1932 της νεαρής ερωμένης του καλλιτέχνη Μαρί – Τερέζ Βάλτερ, το οποίο άλλαξε χέρια μέσα σε τέσσερα λεπτά, προς 139,4 εκατ. δολάρια.

Γεγονός που το κατέστησε το δεύτερο ακριβότερο έργο του εμβληματικότερου ζωγράφου του 20ού αι. μετά τις «Γυναίκες του Αλγερίου – εκδοχή Ο» που πωλήθηκε το 2015 προς 179,4 εκατ. δολάρια.

Δικαίως, υποστηρίζουν οι ειδικοί, δεδομένου πως το έργο, του οποίου η αρχική εκτίμηση κυμαινόταν στα 120 εκατ. δολάρια, θεωρείται ιδιαιτέρως σημαντικό. Κι αυτό διότι είναι δημιουργία του «annus mirabilis» του Πικάσο, μιας χρονιάς τόσο σημαντικής για τον καλλιτέχνη ώστε το 2018 διοργανώθηκε ολόκληρη έκθεση αφιερωμένη σε αυτήν στην Τέιτ Μόντερν. Και όχι επειδή κανένα έργο της συγκεκριμένης χρονιάς δεν έχει βγει ως τώρα σε δημοπρασία από το 2010 – όπως υποστήριζε ο Σόθμπις –, από την εποχή δηλαδή που το «Γυμνό, πράσινα φύλλα και προτομή» πωλήθηκε στην τιμή (για την εποχή του) ρεκόρ των 106 εκατ. δολαρίων.

Διότι στο μεταξύ είχαν βγει σε δημοπρασίες άλλα δύο έργα της ίδιας «μαγικής» χρονιάς με μοντέλο τη Μαρί – Τερέζ Βάλτερ: το «Ξαπλωμένη γυμνή γυναίκα», που πωλήθηκε από τον Σόθμπις προς 67,5 εκατ. δολάρια το 2022, και το «Γυναίκα καθιστή δίπλα σε ένα παράθυρο», η τιμή του οποίου έφτασε τα 103,4 εκατ. δολάρια σε δημοπρασία του Κρίστις το 2021. «Η ευκρίνεια, η ένταση των χρωμάτων και η συνολική σύνθεση του έργου νομίζω ότι αποτελούν ένα ξεχωριστό σύμπαν. Η τιμή που επετεύχθη γι’ αυτό το έργο είναι η απόδειξη της εμβληματικής φύσης των έργων του Πικάσο το 1932», τόνισε μεταξύ άλλων σε δηλώσεις του ο επικεφαλής του τμήματος ιμπρεσιονιστικής και μοντέρνας τέχνης του οίκου Σόθμπις για την αμερικανική ήπειρο Τζουλιάν Ντόους.

Η τετράλεπτη μάχη που έδωσαν οι τρεις υποψήφιοι συλλέκτες μέσω τηλεφώνου – οι πληροφορίες θέλουν τον έναν τουλάχιστον να «χτυπούσε» το έργο από την Ασία – ξεκίνησε με προσφορά 95 εκατ. δολαρίων και γρήγορα έφτασε στα 115 εκατ. δολάρια, καλύπτοντας την αρχική εκτίμηση των 120 εκατ. δολαρίων. Εληξε τελικά με την προσφορά των 139,4 εκατ. δολαρίων. Και ολοκληρώθηκε με ένα υποτονικό χειροκρότημα από τους παρευρισκόμενους στην αίθουσα.

Μάχη για τη συλλογή

Η μάχη για τη διεκδίκηση του έργου του Πικάσο, ωστόσο, δεν ήταν η μοναδική αυτής της δημοπρασίας. Είχε προηγηθεί μία άλλη, σκληρή και πολύ μεγαλύτερης διάρκειας, ανάμεσα στους δύο κολοσσούς των δημοπρασιών, τους οίκους Σόθμπις και Κρίστις, σχετικά με το ποιος θα διαχειριστεί τη συλλογή της Εμιλι Φίσερ Λαντάου, μιας από τις σημαντικότερες συλλέκτριες έργων τέχνης παγκοσμίως, στην οποία ανήκε και το έργο «Γυναίκα με ρολόι».

Η Λαντάου, η οποία πέθανε τον Μάρτιο σε ηλικία 102 ετών, ξεκίνησε να συλλέγει έργα τέχνης με την αποζημίωση που πήρε από την ασφαλιστική εταιρεία μετά την κλοπή της μεγάλης συλλογής κοσμημάτων της από το διαμέρισμά της στο Απερ Ιστ Σάιντ, στο Μανχάταν.

Και ως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές είχε πραγματοποιηθεί μόνο το πρώτο μέρος της διήμερης δημοπρασίας, στο οποίο προσφέρθηκαν 31 από τα συνολικά 113 προς πώληση έργα πετυχαίνοντας τζίρο 406,4 εκατ. δολαρίων. Το ποσό αυτό δεν μαρτυρά απλώς ότι τα κέρδη θα γίνουν ακόμη μεγαλύτερα μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης ημέρας, με δεδομένο ότι η αρχική εκτίμηση τζίρου και για τις δύο ημέρες κυμαινόταν από 344,5 έως 430,1 εκατ. δολάρια. Την καθιστά ως την ακριβότερη δημοπρασία έργων τέχνης που ανήκαν σε συλλέκτρια.

Ο Μονέ των Christie’s

Στο μεταξύ ένα από τα έργα που επίσης αναμένεται με ενδιαφέρον από όσους παρακολουθούν τις δημοπρασίες είναι κι ένα όψιμο έργο του Κλοντ Μονέ που βγήκε στο σφυρί από τον οίκο Christie’s αργά χθες το βράδυ. Φέρει τίτλο «Λίμνη με νούφαρα» (1917-1919), παρέμενε στην ίδια ιδιωτική συλλογή από το 1972 και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις θα αλλάξει χέρια για τουλάχιστον 65 εκατ. δολάρια.