Καταστροφή και Δημιουργία από πηλό και χρώμα

12:41 17/4/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Απόκοσμες εκρήξεις χρώματος, αρχέγονα τοπία λάβας, σπασμένες φόρμες που πάλλονται από ζωή. Τα κεραμικά του Brian Rochefort δεν μοιάζουν με τίποτε που έχουμε συνηθίσει. Γεννημένος στο Ρόουντ Άιλαντ των ΗΠΑ το 1985, ο καλλιτέχνης δημιουργεί έργα με πηλό από τα εφηβικά του χρόνια και έχει καταφέρει να σμιλέψει μια εντελώς δική του εικαστική γλώσσα: ένα υβρίδιο φυσικού τοπίου και επιστημονικής φαντασίας,που «αναπνέει» μέσα από τα δίπολα: έκρηξη

και ηρεμία. Τυχαίο και αυστηρά ελεγχόμενο. Χάος και αρμονία. Στη δεύτερη ατομική του έκθεση στην Αθήνα, «Erratic Patterns» ( (Ανορθόδοξα Μοτίβα) ο Brian Rochefort μας καλεί να διασχίσουμε τα όρια της παραδοσιακής κεραμικής τέχνης, αναδεικνύοντας μια μοναδική γλώσσα όπου το χάος γίνονται ο καμβάς για μια οργανική, αλλά προσεκτικά ελεγχόμενη δημιουργική διαδικασία αντλώντας έμπνευση από ταξίδια σε άγριες και παρθένες τοποθεσίες. Μιλώντας στα «ΝΕΑ» αποκαλύπτει πως τα έργα του είναι ταυτόχρονα μαρτυρίες της φυσικής δύναμης και της ανθρώπινης παρέμβασης, αναδεικνύοντας την ανάγκη προστασίας των φυσικών τοπίων που έχουν αφήσει ανεξίτηλα σημάδια στη δημιουργική του πορεία. Ο Rochefort μας προσκαλεί να εξερευνήσουμε μαζί του αυτήν τη μεταμορφωτική διαδικασία, όπου το αποτέλεσμα μοιάζει σαν να έχει αναδυθεί από τα βάθη της γης και ταυτόχρονα να αντανακλά μια κοσμογονική ομορφιά. Με τα ξεχωριστά του έργα, ο καλλιτέχνης θέλει να αφηγηθεί μια ιστορία δημιουργίας και αναγέννησης, που προκαλεί τον θεατή να αναθεωρήσει τα όρια του οικείου και να ανακαλύψει το εξωπραγματικό στην καθημερινότητα. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της δουλειάς που παρουσιάζετε στη δεύτερη σας έκθεση στην Αθήνα; Πώς διαφέρει από την προηγούμενη; Η φετινή παρουσίαση περιλαμβάνει μια συλλογή πρόσφατων γλυπτών, αγγείων και επιτοίχιων έργων. Η επιλογή περιλαμβάνει έργα διαφόρων μεγεθών και μορφών, με έμφαση σε πιο συμπαγείς αναλογίες και σε νέες τεχνικές που έχω αναπτύξει και τελειοποιήσει τα τελευταία τρία χρόνια. Δίνω ιδιαίτερη έμφαση σε δύο γλυπτά με χαμηλό προφίλ και ανοιχτό εσωτερικό όγκο, τα οποία συνοδεύονται από κορνιζαρισμένα έργα τοίχου στον δεύτερο εκθεσιακό χώρο.

Από την τελευταία μου έκθεση, η κύρια εστίαση της δουλειάς μου είναι η εξέλιξη της φόρμας και της επιφάνειας — πρόκειται για επέκταση παλαιότερων μοτίβων και όχι για απόκλιση από αυτά. Τα γλυπτά σας μοιάζουν με ηφαιστειακές μάζες γεμάτες χρώμα και ένταση. Τι ρόλο παίζει η διαδικασία της “καταστροφής” στο έργο σας και πώς συμβάλλει αυτό το χάος στο τελικό αποτέλεσμα; Η διαδικασία του υαλώματος μπορεί να φαίνεται χαοτική και απρογραμμάτιστη, αλλά κάθε βήμα είναι προσεκτικά ελεγχόμενο. Μου αρέσει να δημιουργώ έργα που μοιάζουν σαν να είναι σπασμένα ή τυχαία, αλλά στην πραγματικότητα είναι φτιαγμένα με απόλυτη ακρίβεια. Τα έργα μου εξελίχθηκαν από τις επισκέψεις μου σε τεράστια ανοίγματα της γης, τα οποία από τη φύση τους αντιπροσωπεύουν τόσο την καταστροφή όσο και τη δημιουργία. Έχετε αναφέρει ότι η τέχνη σας εμπνέεται από τα ταξίδια σας σε απομακρυσμένες φυσικές περιοχές του κόσμου. Ποια είναι η σύνδεση που νιώθετε με τη φύση και πώς αυτή η σχέση επηρεάζει τη δημιουργική σας διαδικασία; Έχει αφήσει κάποιο αποτύπωμα η επίσκεψή σας στην Ελλάδα στο έργο σας και, αν ναι, ποιο είναι αυτό; Λάτρεψα τα ταξίδια μου σε Νότια και Κεντρική Αμερική. Το ενδιαφέρον μου μετατοπίστηκε από τα δραματικά τοπία των ηφαιστείων και των πυκνών τροπικών δασών στα οικοσυστήματα των πουλιών και της άγριας ζωής. Αργότερα, τα τροπικά νεφελώδη δάση έγιναν ο κύριος άξονας του ενδιαφέροντός μου, και εξερεύνησα περίπου πέντε από αυτά σε μερικές από τις πιο απομακρυσμένες περιοχές του Ισημερινού, της Βολιβίας και του Παναμά. Χρησιμοποιώ κάθε ανάμνηση, περιλαμβανομένων των χρωμάτων, των υφών και των μορφών για να δημιουργήσω τα έργα μου — ιδίως τα χρώματα που προέρχονται από πουλιά και έντομα.

Αφού ο πηλός είναι ένα θεμελιώδες συστατικό της γης και δημιουργείται από τη διάβρωση των ορυκτών των πετρωμάτων, αξιολογώ και επεξεργάζομαι τα χαρακτηριστικά του, δίνοντας ζωή στις εμπειρίες μου μέσα από το χρώμα, την υφή και τη φόρμα. Δεν πρόκειται για άμεσες αναπαραστάσεις, αλλά για αφηρημένες μνήμες. Επισκέφθηκα τρία μέρη στην Ελλάδα: την Αθήνα, τη Σαντορίνη και την Κρήτη. Η Κρήτη ήταν αυτή που μου έμεινε περισσότερο στη μνήμη, με το πιο όμορφο σημείο να είναι το Φαράγγι της Σαμαριάς. Η Σαντορίνη είναι τεχνικά ένας κρατήρας, αλλά δεν την απόλαυσα το ίδιο (χαχα). Θα ήθελα πολύ να επισκεφθώ περισσότερα μέρη στην Ελλάδα, καθώς είναι από τις αγαπημένες μου περιοχές στην Ευρώπη. Το έργο σας συνδυάζει το φυσικό με το αφηρημένο, με τις επιφάνειες των γλυπτών σας να θυμίζουν φυσικά φαινόμενα. Πιστεύετε ότι το έργο σας αντανακλά την ευθραυστότητα του περιβάλλοντος και την ανάγκη προστασίας του πλανήτη μας; Ναι, έχω δει με τα ίδια μου τα μάτια την καταστροφή του Αμαζονίου στη Βολιβία, που ήταν ένα από τα πιο συναρπαστικά μέρη που έχω στη μνήμη μου. Το τροπικό δάσος χωρίζεται συστηματικά σε τμήματα και αποψιλώνεται, εκτάριο με το εκτάριο, κυρίως από ξένους επενδυτές και μεταλλωρύχους, με την έγκριση της τοπικής κυβέρνησης. Ζώα υπό εξαφάνιση κυνηγιούνται επίσης για τρόπαια και για δήθεν επιστημονικούς ή ιατρικούς σκοπούς. Τα φυσικά θαύματα του κόσμου πρέπει να μελετώνται και να προστατεύονται με κάθε κόστος και πιστεύω ότι είναι δώρα για ολόκληρο τον πλανήτη, όχι μόνο για τους ανθρώπους που κυβερνούν τις περιοχές όπου βρίσκονται. Η διατήρησή τους είναι κρίσιμη για την ευημερία του πλανήτη με κάθε τρόπο.

Η πιο σημαντική και επιδραστική μνήμη που έχω είναι όταν είδα δύο ιαγουάρους στην όχθη του ποταμού Μπένι. Αυτά τα εξαιρετικά διακριτικά ζώα κινδυνεύουν συνεχώς από το κυνήγι για βάρβαρες πρακτικές, μερικές φορές μόνο για μερικές εκατοντάδες δολάρια. Αυτή η συμπεριφορά αποτελεί σφαγή της ψυχής του είδους μας, διαβρώνοντας τη σύνδεσή μας με τη γη και τη ζωή που φιλοξενεί. Ζώντας στο Λος Άντζελες, πώς επηρεάζουν τη δουλειά σας οι δασικές πυρκαγιές στην περιοχή; Υπάρχουν προσωπικά ή καλλιτεχνικά ερωτήματα που σας ωθούν να εξερευνήσετε τη σύνδεση μεταξύ καταστροφής και αναγέννησης; Οι φωτιές στα όρη Σαν Γκάμπριελ με επηρέασαν καθώς είναι κοντά στο ατελιέ μου και τα επισκέπτομαι συχνά για κατασκήνωση ή ημερήσιες εκδρομές. Συμβαίνουν συχνά, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό. Το πιο απογοητευτικό είναι να σκέφτεσαι ότι αυτό θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί ή να είχε περιοριστεί πιο γρήγορα — πιθανότατα προκλήθηκε από ένα μικρό, αποτρέψιμο λάθος, αμέλεια της κυβέρνησης ή κακή διαχείριση των πόρων.

Η σύνδεση μεταξύ καταστροφής και αναγέννησης υπήρχε στο έργο μου πριν τις πυρκαγιές του Λος Άντζελες και εστιαζόταν κυρίως στη Νότια Αμερική, την Κεντρική Αμερική και την Αφρική — και αυτό θα συνεχιστεί. ΙΝFO Η έκθεση του Brian Rochefort «Erratic Patterns» στην γκαλερί Bernier/Eliades, Επταχάλκου 7 έως τις 26 Απριλίου. Photo credits:

For all the artworks: Marten Elder, LA, USA

General Views: Exhibition view: Brian

Rochefort, “Erratic Patterns”, 13.4.25-26.4.25,

Bernier/Eliades Gallery, Athens | Photo: Boris

Kirpotin