Κλειδαρότρυπα στην ελληνική ψυχή
Τι κλειδαρότρυπα δηλαδή; Παράθυρο ορθάνοιχτο πες το καλύτερα. Αλλά ακόμη κι όταν μας ανοίγουν διάπλατα τα πορτοπαράθυρα για να έχουμε άπλετη θέα, προτιμάμε να νομίζουμε ότι κλεφτοκοιτάμε από την κλειδαρότρυπα. Να έχουμε κάπως την αίσθηση του προσωπικού κατορθώματος. Χαρακτηριστικό κι αυτό της ελληνικής ψυχής. Οτι δηλαδή; Υπάρχει ελληνική, γαλλική ή ιταλική ψυχή; Η λογική και η συγκρότηση μου λένε «όχι». Υστερα όμως βλέπω την πραγματικότητα, αναλογίζομαι την Ιστορία μας και θεωρώ ότι υπάρχουν γεγονότα και εκτροπές που, με κάποιον τρόπο, γράφουν στην ούγια
Αυτά και πολλά άλλα σκεφτόμουν βλέποντας την παράσταση «Η Δεξιά, η Αριστερά και ο κυρ Παντελής», σε σκηνοθεσία του Σταμάτη Φασουλή, με τον ίδιο στον ρόλο του κυρ Παντελή. Το έργο γράφτηκε από τον Αλέκο Σακελλάριο και τον Χρήστο Γιαννακόπουλο το 1946. Στο ντάλα της εποχής του Εμφυλίου. Μια κωμωδία τοποθετημένη στο φόντο μιας μεγάλης τραγωδίας. Υπάρχει άραγε μεγαλύτερη τραγωδία από το αδελφοσκότωμα; Κι αυτό ακριβώς συμβαίνει στην οικογένεια του κυρ Παντελή. Ο ένας γιος ελασίτης και ο άλλος εθνοφύλακας. Ο ένας με τη σημαία με το σφυροδρέπανο και ο άλλος με την αγγλική. Και στη μέση ο μικροαστός πατέρας προσπαθεί να «στριφογυρίσει μια σημαιούλα (ελληνική) μέσ’ στο κρύο, νύχτα και φέγγει το στρατοδικείο», όπως το έγραψε, χρόνια μετά, ο Διονύσης Σαββόπουλος.
Αυτό όμως δεν κάναμε από αρχαιοτάτων χρόνων; Δεν θολώναμε τις διαχωριστικές γραμμές μεταξύ κωμωδίας και τραγωδίας; Κάτω από την «ομπρέλα» του δράματος δεν τα έβαλε και τα δύο η αρχαία ελληνική γραμματεία; Το ίδιο βέβαια έκανε και ο Τσέχοφ. Που ήθελε να γράψει κωμωδία, του έβγαινε τραγωδία, αλλά εκείνος εξακολουθούσε να πιστεύει ότι είχε γράψει κωμωδία. Ενας ανεστραμμένος Τσέχοφ είναι κι αυτό το έργο των Σακελλάριου – Γιαννακόπουλου. Ο ρώσος συγγραφέας περιγράφει την καθημερινότητα των ηρώων του, «φέτες ζωής» της ρωσικής επαρχίας, αλλά ο θεατής έχει την εντύπωση ότι παρακολουθεί μια τραγωδία. Στον «κυρ Παντελή» ξεκαρδίζεσαι στο γέλιο με τα όσα συμβαίνουν στην οικογένεια Βουλγαρίδη, ενώ, στην πραγματικότητα, παρακολουθείς μια τραγωδία.
Μήπως συμβαίνει αυτό επειδή διαχειριζόμαστε τα μεγάλα ως μικρά και τα μικρά ως μεγάλα; Επειδή, όπως γράφει ο Καραγάτσης στον «Γιούγκερμαν», είμαστε πεζοί στη φαντασία μας και περίπλοκοι, δραματικοί, υπερβολικοί και ευφάνταστοι στην καθημερινότητά μας; Ή μήπως επειδή, όπως μου έλεγε ο Στρατής Πασχάλης σε μια πρόσφατη κουβέντα μας, είμαστε προσκολλημένοι στο εφήμερο, απαξιώνουμε την Ιστορία, αλλά συγχρόνως γράφουμε τις πιο «βαθιές» σελίδες της; Και ενώ φτιάχνουμε τα ωραιότερα αγάλματα, δεν μπορούμε να φτιάξουμε μια προτομή, έναν ανδριάντα.
Το ξύναιμον νείκος
Βγαίνοντας από την παράσταση, αναρωτιέσαι γιατί συνέβησαν όλα αυτά, προς τι ο αλληλοσπαραγμός αφού τίποτα δεν έμεινε στο τέλος. Ο δεξιός γιος του κυρ Παντελή σκοτώθηκε στον Γράμμο, ο αριστερός πέθανε στη Μακρόνησο από τα βασανιστήρια. Αφησαν πίσω τους από ένα παιδί, το ένα εγκαταστάθηκε στην Αμερική, το άλλο στην Αγγλία, έρχονται μία φορά τον χρόνο να δουν τον παππού και τη γιαγιά. Και η ζωή συνεχίζεται… Γιατί όμως έπρεπε να σακατευτεί για να συνεχιστεί;
Διότι τέτοιοι είμαστε. Διότι υπάρχει αυτό το «νείκος ανδρών ξύναιμον» από την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή, η αδελφοκτόνα φιλονικία, δηλαδή, που ενώνει στο διηνεκές τον Ετεοκλή και τον Πολυνείκη με τον Σταύρο και τον Κώστα, τους γιους του κυρ Παντελή. Διότι, με κάποιον τρόπο, θεωρούμε φυσικό άνθρωποι που αγαπιούνται να αλληλοσκοτώνονται. Διότι μιλάμε περισσότερο απ’ όσο σκεφτόμαστε κι έτσι οι φιλοσοφικές, λέμε τώρα, ανησυχίες μας δεν μας πάνε τόσο μακριά ώστε να αναζητάμε τις αιτίες. Περιοριζόμαστε στο να προσπαθούμε να συμμαζέψουμε τις συνέπειες. Μόνο σε ένα σημείο του έργου ο κυρ Παντελής θυμίζει στους γιους του τους στίχους του Διονύσιου Σολωμού από τον «Υμνο εις την Ελευθερίαν»: «…Εάν μισούνται ανάμεσό τους / δεν τους πρέπει ελευθεριά».
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Στη φυλακή γνωστός Έλληνας ηθοποιός για εμπρησμό
- Η είδηση που πέρασε αθόρυβα
- Όλγα Κεφαλογιάννη για Μίνω Μάτσα: Το θετικό από αυτήν την ιστορία είναι ότι έγινα μητέρα, πασίδηλοι οι λόγοι του διαζυγίου μου
- Αυτή είναι η άδεια φαινόμενο που έρχεται τον Ιανουάριο στον ALPHA
- Ο χτύπος της καρδιάς μας συγχρονίζεται με τη μουσική που ακούμε.
- Άρπαξαν και ξυλοκόπησαν 41χρονο στην Καστοριά - Δύο συλλήψεις
- Νικόλ Κίντμαν: Αποκάλυψε τα τελευταία λόγια που της είπε η μητέρα της πριν πεθάνει
- Επίδομα επικινδυνότητας: 100 ευρώ τον μήνα σε 153.240 ενστόλους - Πότε θα το λάβουν
- Συνολικά 37 νεκροί στην Τουρκία μέσα σε έξι εβδομάδες, μετά την κατανάλωση νοθευμένου αλκοόλ
- H Αγγελίνα από τη Λαμία χρειάζεται τη βοήθειά μας για να ξεπεράσει το Λέμφωμα Hodgkin
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Τα Νεα
- Ο λογαριασμός στους πολίτες για τη διαρροή των e-mails
- Ντόναλντ Τραμπ: Η στιγμή που σύμβουλός του καταρρέει στη σκηνή (βίντεο)
- Καρυστιανού: «Πρωτοφανείς διαδικασίες συγκάλυψης από την κυβέρνηση»
- Είναι η φύση του
- Ο G-KAL βρίσκεται πίσω από κάποιες από τις μεγαλύτερες επιτυχίες που ακούμε στα ραδιόφωνα
- Μητσοτάκης από Λίβανο: Ζωτικής σημασία η εκεχειρία
- Ένστολοι: Πότε θα ισχύσει το επίδομα επικινδυνότητας των 100 ευρώ
- Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας – Ένα εργαστήριο για παιδιά στον Πύργο και την Αμαλιάδα
- Κλειδαρότρυπα στην ελληνική ψυχή
- Άσαντ: Οι πρώτες του δηλώσεις – «Δεν σκέφτηκα να φύγω από τη χώρα ή να παραιτηθώ»
- Τελευταία Νέα Τα Νεα
- Κλειδαρότρυπα στην ελληνική ψυχή
- Αγόρασε βιβλία εν όψει εορτών η Σακελλαροπούλου – Το μήνυμα ενάντια στην κακοποίηση των γυναικών
- Ένστολοι: Πότε θα ισχύσει το επίδομα επικινδυνότητας των 100 ευρώ
- Είναι η φύση του
- Ο λογαριασμός στους πολίτες για τη διαρροή των e-mails
- Νέος οικοδομικός κανονισμός μετά την απόφαση του ΣτΕ
- Ντόναλντ Τραμπ: Η στιγμή που σύμβουλός του καταρρέει στη σκηνή (βίντεο)
- Ο G-KAL βρίσκεται πίσω από κάποιες από τις μεγαλύτερες επιτυχίες που ακούμε στα ραδιόφωνα
- Μητσοτάκης από Λίβανο: Ζωτικής σημασία η εκεχειρία
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Πώς θα μοιάζει το ενεργειακό σκηνικό το 2025
- Καρυστιανού: Πρωτοφανείς διαδικασίες συγκάλυψης από την κυβέρνηση
- Χριστούγεννα γεμάτα δώρα και εκπλήξεις με το Vodafone Thank you και το Lucky Wheel
- Κατερίνη: Ποινή φυλάκισης 5 ετών με αναστολή σε μητέρα που εγκατέλειψε σε φωταγωγό το νεογνό της
- Ρεκόρ σεζόν για τον Πετρετζίκη το Σάββατο με 33,5% τηλεθέαση με το μαγειρικό ταξίδι στο Άγιο Όρος
- Πόσο κοστίζει ο τενεκές λάδι σήμερα
- Μαρινάκης: Κάναμε το εντελώς αντίθετο από αυτό που ζητούσε το ΠΑΣΟΚ για τις τράπεζες
- Αποστολάκη για τραπεζικές χρεώσεις: Το ΠΑΣΟΚ έθεσε την ατζέντα και η κυβέρνηση ακολούθησε
- Τσουκαλάς σε Μαρινάκη: «Καθρεφτάκια» στον ελληνικό λαό μοιράζει συστηματικά η κυβέρνηση
- Κατ' εξαίρεση μετεγγραφών/μετακινήσεων 2024: Ξεκίνησαν οι αιτήσεις στο transfer.it.minedu.gov.gr