Κολλημένοι στην «Τσιμινιέρα...»

11:16 9/7/2011 - Πηγή: Τα Νεα

«Από τα τέλη του '80, τα μεγάφωνα παίζανε και μερικά ροκ τραγούδια. Το "Another brick in the wall" των Πινκ Φλόιντ ή το "The wind of change" των Σκόρπιονς. Νομίζω ότι αν οι δημιουργοί τους έβλεπαν τι συμβαίνει στη χώρα, θα μας παρότρυναν να τα ξανακούσουμε», λέει ο Μανόλης Θεοδωράκης, ο οποίος από το 1989 μέχρι το 2004 είχε «κατά κάποιον τρόπο έναν ρόλο μουσικής επιμέλειας» στις συγκεντρώσεις του ΠΑΣΟΚ. Το ξένο τραγούδι,

φυσικά, καταλάμβανε μικρό μόνο μέρος του ρεπερτορίου που ακουγόταν λίγες ώρες πριν από τις ομιλίες ή από τα ηχεία του πράσινου προεκλογικού περιπτέρου. Οχι ότι τα «Carmina Burana», νωρίς επιλεγμένα από τον σκληρό πυρήνα του κόμματος, δεν έκαναν τα βουνά να λυγίζουν και τη Νέα Δημοκρατία να αναζητά τη μεγαλοπρέπεια στον Σταμάτη Σπανουδάκη. Ομως από τις πρώτες πνοές του, ο άνεμος της αλλαγής μίλαγε στον κόσμο κυρίως με στίχο ελληνικό. Οπως λέει ο Μανόλης Θεοδωράκης, τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη και του Γιάννη Μαρκόπουλου δεν έλειπαν από την πολιτική δισκοθήκη: το «Πνευματικό Εμβατήριο» σε ποίηση Αγγελου Σικελιανού με τον εύγλωττο στίχο «Ομπρός βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από την Ελλάδα», τα «Παραπονεμένα λόγια», αλλά και «Το ροκ της καντίνας» της Ελένης Καραΐνδρου στη δεκαετία του '80 ή το «Δυνατά» με τη φωνή της Ελευθερίας Αρβανιτάκη την επόμενη.Από το «Οχι δεν πουλάμε» του Θωμά Μπακαλάκου που αφηγούνταν τα παράπονα των αγροτών μέχρι το «Καλημέρα ήλιε» του Μάνου Λοΐζου που παρέπεμπε στο έμβλημα του ΠΑΣΟΚ και το «Θα σε ξαναβρώ στους μπαξέδες» του Ηλία Ανδριόπουλου (με την αναφορά στην 3η Σεπτεμβρίου, ημέρα ανατροπής της απόλυτης μοναρχίας το 1843 αλλά και ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ), οι ελπίδες των μη προνομιούχων συμπυκνώνονταν σε στίχους και μελωδίες, έστω και αν είχαν γραφτεί για ελαφρώς διαφορετικούς λόγους. Ακόμα και ο ίδιος ο Παπανδρέου θα ταυτιζόταν με τραγούδια όπως το «Αυτός ο άνθρωπος» της Ρίτας Σακελαρίου, εξαιτίας φυσικά και της δικής του αρεσκείας στον ρυθμό και τους στίχους του. Το γαλάζιο στρατόπεδο από την άλλη, σύμφωνα με μαρτυρίες ανθρώπων που θυμούνται παλαιότερες συγκεντρώσεις, έδειχνε προτίμηση σε καλλιτέχνες όπως η Μπέσυ Αργυράκη ή η Νάνα Μούσχουρη - στην τελευταία ειδικά από το 1994, όταν εκλέχτηκε και ευρωβουλευτής - και πολλοί ήταν εκείνοι που απορούσαν με τη λιτή και ελλιπούς συμβολισμού μουσική του παλέτα.Το Κομμουνιστικό Κόμμα έμενε (και μάλλον μένει) πιστό σε τραγούδια όπως αυτά της «Ρωμιοσύνης» του Θεοδωράκη και του Ρίτσου, σε εκείνο «Το δέντρο» που, σύμφωνα με τον Μάνο Λοΐζο και τον Φώντα Λάδη, φύτρωσε με «κόκκινα τα φύλλα και ολόγλυκα τα μήλα» στο κέντρο της Αθήνας, ή στο «Αννα μην κλαις» (γιατί θα γυρέψουμε βερεσέ από τον μπακάλη) σε ποίηση Μπρεχτ, μελοποιημένη από τον Θάνο Μικρούτσικο. Ενώ το ΚΚΕ εσωτερικού διαφοροποιούταν από τον πρόγονό του με ροκ ή κλασικές μελωδίες, όπως ο «Υμνος στη χαρά», που ο Λεωνίδας Κύρκος λάτρευε να παίζει στη φυσαρμόνικα.Στις δεκαετίες του '70 και του '80 μερικά άσματα, όπως το «Πάγωσε η τσιμινιέρα» του Λοΐζου ή αρκετά του Θεοδωράκη, έπαιζαν στα μεγάφωνα περισσότερων α