Κόσοβο, όπως Ουκρανία;

07:21 31/12/2022 - Πηγή: Τα Νεα

«Οπως η Ρωσία ελευθερώνει τον ρωσικό κόσμο με την αποναζιστικοποίηση και την αποστρατιωτικοποίηση, έτσι κι εμείς οι Σέρβοι έχουμε το δικαίωμα, με ειδικές επιχειρήσεις, να δημιουργήσουμε τον δικό μας σερβικό κόσμο».

Ο Μίσα Βάτσιτς είναι σέρβος ακροδεξιός. Συνδέεται με το Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα του προέδρου Βούτσιτς. Και έκανε αυτές τις δηλώσεις σε ένα ντοκιμαντέρ που προβλήθηκε πρόσφατα από τη Ρωσική Τηλεόραση. Δεν είναι ο μόνος στη χώρα του που έχει πιστέψει τη ρωσική προπαγάνδα. Η Ακροδεξιά είχε ανέκαθεν στενές

σχέσεις με τη Μόσχα, που τον τελευταίο καιρό τη χρησιμοποιεί ακόμη περισσότερο στην προσπάθειά της να δημιουργήσει εστίες έντασης στα Βαλκάνια και να εκτρέψει την προσοχή της Δύσης από την Ουκρανία.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει διευρύνει επικίνδυνα το χάσμα ανάμεσα στο Βελιγράδι και την Πρίστινα. «Αυτά που συμβαίνουν στην Ουκρανία μάς θυμίζουν για άλλη μια φορά ότι ο πόλεμος είναι κάτι το πραγματικό, ιδιαίτερα όταν έχουμε γείτονες που αρνούνται το δικαίωμά μας να υπάρχουμε», λέει ο καθηγητής Αρμπεν Χαζρουλάχου, επικεφαλής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Πρίστινα. Οπως η Ρωσία με την Ουκρανία, έτσι και η Σερβία αρνείται να αναγνωρίσει τα σύνορα του γείτονά της. Και καταλογίζει υποκρισία σε όσους την κατηγορούν γι' αυτό, ενώ την ίδια στιγμή δίνουν έμφαση στην εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.

Στην πραγματικότητα, οι δύο καταστάσεις δεν έχουν καμιά σχέση μεταξύ τους. Το Κόσοβο ανεξαρτητοποιήθηκε μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, αποτέλεσμα του μεγαλοϊδεατισμού του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, και έναν πόλεμο που στοίχισε τη ζωή σε 13.000 ανθρώπους. Η Ουκρανία είναι μια κυρίαρχη δημοκρατική χώρα που ο γείτονάς της προσπαθεί να σβήσει από τον χάρτη. Το κοινό τους σημείο σήμερα είναι η αποσταθεροποιητική συμπεριφορά των αντίστοιχων μειονοτήτων με την ανοιχτή στήριξη της «μητέρας πατρίδας». Οπως έγινε με τους κατοίκους των ρωσόφωνων περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας, έτσι και οι σέρβοι κάτοικοι του βορείου Κοσόβου δημιουργούν κάθε τόσο εντάσεις θέλοντας να εμφανιστούν ως θύματα μιας δήθεν εθνοκάθαρσης. Και η Μόσχα τους υποστηρίζει. «Η Ρωσία υπερασπίζεται τα δικαιώματα των Σέρβων που ζουν στις γειτονικές χώρες, όπως υποστηρίζει και το Βελιγράδι», δήλωσε αυτή την εβδομάδα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.

Υπάρχει δηλαδή κίνδυνος να εισβάλουν σερβικά στρατεύματα στο Κόσοβο για να προστατεύσουν τους «αδελφούς» τους; Οχι, αφού στη χώρα σταθμεύει δύναμη του ΝΑΤΟ. Αυτό δεν αποκλείει όμως το ενδεχόμενο να επαναληφθεί το προηγούμενο με τα «πράσινα ανθρωπάκια» που χρησιμοποίησε ο Πούτιν όταν κατέλαβε την Κριμαία το 2014: να στείλει δηλαδή το Βελιγράδι στρατιώτες χωρίς διακριτικά, των οποίων την ύπαρξη δεν θα αναγνωρίζει, που θα πραγματοποιούν δολιοφθορές.

Η Ευρώπη και το ΝΑΤΟ προσπαθούν να λειτουργήσουν εκτονωτικά. Ξέρουν ότι στο Βελιγράδι κατοικοεδρεύει ένας θαυμαστής τόσο του Μιλόσεβιτς (τον οποίο ο Βούτσιτς χαρακτήρισε «μεγάλο ηγέτη με τις καλύτερες προθέσεις» σε μια ομιλία του το 2018 στη Μιτρόβιτσα) όσο και του Πούτιν (εναντίον του οποίου ο σέρβος πρόεδρος αρνείται να εφαρμόσει κυρώσεις). Αντίθετα όμως με το Κίεβο, έχουν να κάνουν στην Πρίστινα με έναν δύσκολο άνθρωπο, τον Αλμπιν Κούρτι. Οταν ο τελευταίος ήταν στην αντιπολίτευση, είχε απορρίψει τη συμφωνία του 2013 για τη δημιουργία μιας ένωσης δήμων με σερβική πλειοψηφία που θα έχουν αυτονομία σε θέματα υγείας ή εκπαίδευσης. Αντίθετα όμως με τον Βούτσιτς, που δεν έχει διδαχθεί τίποτα από την ιστορία, εκείνος δεν θα έπρεπε σήμερα να είναι πιο ευέλικτος;