Μητροπολίτης Φλωρίνης: «Ειδωλολατρικό έθιμο το καρναβάλι»

13:39 23/2/2012 - Πηγή: Τα Νεα

«Τα καρναβάλια, όπως όλοι καλά γνωρίζουμε, είναι έθιμα ειδωλολατρικά, τα οποία η Εκκλησία μας πολλές φορές τα έχει καταδικάσει. Είναι κατάλοιπα των αρχαίων οργιαστικών τελετών που γίνονταν προς τιμήν του Διονύσου και του Βάκχου, αλλά και άλλων Ρωμαϊκών θεοτήτων. Αποτελούν δε κατάπτωση της ανθρώπινης προσωπικότητος (...).

Αυτά αναφέρει σε πρόσφατη εγκύκλιό του ο μητροπολίτης Φλωρίνης Πρεσπών και Εορδαίας Θεόκλητος προτρέποντας ταυτόχρονα τους πιστούς της περιοχής να μην συμμετάσχουν «σε καμία καρναβαλική εκδήλωση», τους γονείς «να αποτρέψουν τα παιδιά από τα μασκαρέματα»

και τους δασκάλους «να μην συναινέσουν στη δημιουργία αποκριάτικων εορτών στα σχολεία».

Ο κ. Θεόκλητος δεν είναι ο μοναδικός «ιεράρχης» που φέτος «αφόρισε» τις καρναβαλικές εκδηλώσεις. Παρόμοιες απόψεις διατυπώνει ο μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος. Στα τέλη Ιανουαρίου σε δηλώσεις που έκανε σε τοπικό τηλεοπτικό σταθμό, σχολιάζοντας τη διοργάνωση καρναβαλικών εκδηλώσεων στην Αλεξανδρούπολη, είπε μεταξύ άλλων ότι λυπάται και διαμαρτύρεται που τώρα κάποιοι θέλουν να κάνουν θεσμό στην πόλη «μία τέτοια παρωδία, μία τέτοια γελοιότητα» (σ.σ. εννοεί τις καρναβαλικές εκδηλώσεις).

Οι ειδικοί της λαογραφίας πάντως δεν συμμερίζονται τις αφοριστικές απόψεις των μητροπολιτών για τις γιορτές της αποκριάς και του καρναβαλιού. Μιλώντας στα «ΝΕΑ» η διευθύντρια του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών Καίτη Καμηλάκη - Πολυμέρου αναφέρει πως οι εκδηλώσεις αυτές αποτελούν πλέον μέρος της ελληνικής παράδοσης τονίζοντας ότι σήμερα έχουν καθαρά χαρακτήρα διασκέδασης, «είναι κοινωνικού χαρακτήρα γιορτές»· έχουν χάσει δηλαδή την σημασία που μπορεί να είχαν στην αρχαιότητα ή μεταγενέστερα. «Τα αποκριάτικα μαγικοθρησκευτικά δρώμενα και οι μαντικές τελετουργίες, έχουν χάσει την αρχική τους σημασία και όπου γίνονται ή αναβιώνουν έχουν καθαρά διασκεδαστικό χαρακτήρα. Ο γονιμικός και ευετηρικός στόχος που αποτελούσε για τους αγροτικούς πληθυσμούς του παρελθόντος τον κύριο λόγο των μαγικοθρησκευτικών δρωμένων έχει παραχωρήσει τη θέση του στην κοινωνική σάτιρα και την ευωχία, κύρια χαρακτηριστικά του σύγχρονου αστικού πλέον καρναβαλιού. Σε πολλά νησιά η μορφή του σατιρικού θεατρικού δρωμένου ήταν συνηθισμένη ήδη από τον 19ο αιώνα».

Πανάρχαια έθιμα που ενσωματώθηκαν στο χριστιανικό εορτολόγιο

Επιπλέον, η διευθύντρια του Κέντρου Λαογραφίας σημειώνει πως μέσα στο χριστιανικό εορτολόγιο οι αγροτοποιμενικοί πληθυσμοί διατήρησαν πανάρχαια έθιμα που συνδέονται με τον φυσικό κόσμο και τις αντιλήψεις τους γι’ αυτόν, την γονιμότητα, τη ζωή και το θάνατο και η Εκκλησία τα ενέταξε στη νέα φιλοσοφία ντύνοντάς τους με νέους συμβολισμούς.

Όσο για την άποψη ιεραρχών που λένε ότι οι αποκριάτικες γιορτές και μεταμφιέσεις αποτελούν ένα κάλεσμα του... διαβόλου η κ. Καμηλάκη λέει πως «οι ίδιοι άνθρωποι που συμμετέχουν σε καρναβαλικές εκδηλώσεις μπορεί να συμμετέχουν και σε χριστιανικές τελετές. Να κάνουν τάματα και επικλήσεις στους Αγίους. Η συμμετοχή τους στις εκδηλώσεις της αποκριάς δ