«Να μάθεις να διαλέγεις τα λάθη σου και κάπως να τα ενσωματώνεις»

16:41 1/11/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Αυτό που χαρακτηρίζει την καλλιτέχνιδα – έχει διακριθεί με το Βραβείο Τέχνης του Ιδρύματος Γ. & Α. Μαμιδάκη και υπήρξε υπότροφος του προγράμματος ARTWORKS του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος – είναι ότι βρίσκει τρόπους να υφαίνει ιστορίες ερευνώντας την παράδοση του τόπου καταγωγής της, την Τήνο. Και στο κέντρο της Αθήνας, στον νέο χώρο της γκαλερί Χριστίνας Ανδρουλιδάκη, η Μάρω Φασουλή απομόνωσε στοιχεία του παρελθόντος γύρω από την αυτοσχέδια μαστορική και υφαντική

παράδοση για να μιλήσει για τρόπους ζωής ανδρών και γυναικών. Ταυτόχρονα ξεφεύγει από τους περιοριστικούς κανόνες για να δείξει ότι ξόανα με αποτροπαϊκές ιδιότητες φτιαγμένα από νήμα και δέρμα αλλάζουν το νόημα σε αυτό που οι άλλοι θεωρούν λάθος. Μέσα από τα υφαντά και γλυπτικά της έργα επαναπροσδιορίζει τον χώρο και επανεξετάζει παραδοσιακές γυναικείες τεχνικές ύφανσης, ενώ πειραματίζεται με το χρώμα, προτείνοντας μια νέα, απελευθερωμένη προσέγγιση.

Η εξερεύνηση της Τήνου είναι μια διαδικασία ακόμα ανοιχτή. Είναι τόπος όπου αντλώ γνώσεις. Υπάρχουν αρκετές μελέτες οι οποίες έχουν γίνει για την Εξω Μεριά και βασίζομαι για τη δική μου έρευνα. Το Ισμαήλ είναι μία περιοχή τελείως άγονη, σκληρή για εκείνους που βρέθηκαν εκεί απόκληροι και κοπίασαν για να καλλιεργήσουν αυτή τη γη και να επιβιώσουν. Από εκεί προέκυψε και ο τίτλος της έκθεσης «Σπίτι όσο χωρείς και χωράφι όσο θωρείς». Είναι μία έκφραση που χρησιμοποιούσαν για το πώς μπορούν να επιβιώσουν σε αυτήν την περιοχή. Πρέπει να έχεις πολύ μικρό σπίτι, τόσο όσο να σε χωράει, και γη ίσα ίσα να σε τρέφει.

Σκέφτομαι τα ίχνη ενός ερειπίου. Δεν υπάρχει πλέον κατοικία, παρά η είσοδος η οποία αποτελείται από τις μαρμάρινες βάσεις που χρησιμοποιούμε στην Τήνο. Αφού δεν υπάρχει κτίσμα, σταματάνε πλέον αυτά τα όρια που χρησιμοποιούσε η παράδοση για τα φύλλα όπου η είσοδος διαχώριζε τον ανδρικό κόσμο της υπαίθρου από τον γυναικείο κόσμο στο εσωτερικό της κατοικίας. Δημιουργώ μεγάλου μεγέθους γλυπτά από νήματα και χρησιμοποιώ την παραδοσιακή μετρητική σωματική διαδικασία, δηλαδή τον τρόπο που οι μάστορες – αρχιτέκτονες μετρούσαν με το σώμα τους πόσο θα χτίσουν, καθώς και την προπαρασκευή των υφαντριών οι οποίες έξω από το σπίτι μετρούσαν το νήμα πριν ξεκινήσουν στον αργαλειό. Τα χρώματα που προκύπτουν είναι βασισμένα σε έναν δικό μου κατάλογο που βρίσκεται ακριβώς στον αντίποδα της υφαντικής.

Η υφαντική είναι μία πάρα πολύ αυστηρά δομημένη τέχνη, αυτοτιμωρητική. Μία υφάντρα δεν επιτρέπει στον εαυτό της το λάθος. Εάν κάνει λάθος κατά τη διαδικασία του υφαντού, οφείλει να το λύσει, να βρει το λάθος και να το διορθώσει. Αλλιώς δεν το χρησιμοποιεί για καμία χρήση. Δουλεύω ακριβώς στον αντίποδα. Χρησιμοποιώ πολύ έντονο χρωματολόγιο και ό,τι άλλο απαγορεύεται: οι σχισμές, οι τρύπες, οι μεγάλες φούντες, η φθορά. Δεν θέλω να είμαι υφάντρα. Η υφαντική είναι κουραστική και επίπονη διαδικασία. Απευθύνεται σε μια γυναίκα του παρελθόντος, η οποία είναι στατική, εσωτερική, δεσμευτική. Ολο αυτό μου βγάζει μια αντίδραση, γιατί μπορεί να γίνει και με άλλους τρόπους.

Στο εργαστήριο δουλεύω σωματικά, δεν υπάρχει προσχέδιο. Ως δυσλεκτική θέλω να έχω απορροφήσει την πληροφορία και μετά το αφήνω ελεύθερα να δημιουργηθεί. Χωρίζω τη διαδικασία μου σε δύο μέρη, δεν μπλέκω τη διαδικασία του εργαστηρίου με τη διαδικασία της έρευνας και της συλλογής των αρχείων. Η μία γίνεται στο σπίτι και μόνο όταν ολοκληρωθεί πλήρως το αφήγημά μου μπαίνω στο εργαστήριο για να ξεκινήσω να δουλεύω.

Από πολύ μικρή ηλικία έχω καταλάβει τι είναι η δυσλεξία και πώς μπορεί να λειτουργήσει προς όφελός σου. Οταν αντιληφθείς ότι αυτό το λάθος δεν έχει να κάνει μ’ εσένα, αλλά με τη διαφορετικότητα. Σταμάτησα να θεωρώ ότι το λάθος υφίσταται, επειδή το αναγνωρίζουν οι άλλοι ως τέτοιο. Ναι, καταλήγουμε σε ένα αποτέλεσμα από άλλο μονοπάτι. Η σχέση λοιπόν που αναπτύσσεις σταδιακά μεγαλώνοντας με το λάθος είναι φιλική. Σταματάς να σκέφτεσαι ότι το λάθος είναι εχθρός. Για μένα το λάθος μου είναι αφομοιωμένο, το εμπεριέχω. Αυτό είναι το σχόλιό μου για το τοπίο των ερειπίων. Πρέπει να μάθεις να διαλέγεις τα λάθη σου και κάπως να τα ενσωματώνεις. Εχουμε μία μανία με την τελειότητα, με το άρτιο, με το ολοκληρωμένο. Δεν πειράζει. Είμαι της άποψης ότι ένα κτίριο πρέπει να δεχτεί πάνω του τον χρόνο, τον αέρα, τη φθορά.