«Ο Καναδάς δεν πρόκειται να γίνει ποτέ μέρος των ΗΠΑ»

06:02 13/3/2025 - Πηγή: Τα Νεα

«Ο Καναδάς δεν θα γίνει ποτέ μέρος των ΗΠΑ με οποιονδήποτε τρόπο, σχήμα ή μορφή», διεμήνυσε χθες στον αναθεωρητή αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ ο Μαρκ Κάρνεϊ, διαδεχόμενος τον παραιτηθέντα Τζάστιν Τριντό στην ηγεσία των κυβερνώντων Φιλελευθέρων και οσονούπω στην καναδική πρωθυπουργία.

Πρώην διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας του Καναδά (2008-2013) αλλά και της

Αγγλίας (2013-2020, ο πρώτος μη Βρετανός στο πόστο), έμπειρος και αποδεδειγμένα αποτελεσματικός τεχνοκράτης στη διαχείριση οικονομικών κρίσεων, πλην όμως χωρίς ποτέ να έχει εκλεγεί σε δημόσιο αξίωμα και με μηδενική πολιτική εμπειρία, ο 59χρονος Κάρνεϊ πέτυχε συντριπτική νίκη στις εσωκομματικές εκλογές της Κυριακής, συγκεντρώνοντας το 85,9% των ψήφων. Παίρνει έτσι και τα «ηνία» της χώρας του σε μια κομβική στιγμή, ίσως την πιο κρίσιμη στη σύγχρονη ιστορία της.

Σε νεοϊμπεριαλιστικούς τόνους ο Ντόναλντ Τραμπ αξιώνει τον Καναδά – στενός σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και μέλος του G7 – να γίνει η 51η Πολιτεία των ΗΠΑ, εξαπολύοντας παράλληλα εμπορικό πόλεμο στον βόρειο γείτονα, με δασμούς… «ακορντεόν», ως διαπραγματευτικό χαρτί και μοχλό ασφυκτικών πιέσεων.

«Οι Αμερικανοί θέλουν τους πόρους μας, το νερό μας, τη γη μας, τη χώρα μας», τόνισε στην επινίκια ομιλία του ο Κάρνεϊ. «Αν τα κατάφερναν, θα κατέστρεφαν τον τρόπο ζωής μας», διακήρυξε για τις ΗΠΑ, επί μακρόν στενότερο σύμμαχο και μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο του Καναδά. Μέχρι την εποχή Τραμπ 2.0… «Δεν επιδιώξαμε αυτή την αντιπαράθεση, αλλά οι Καναδοί είναι πάντα έτοιμοι όταν κάποιος άλλος “πετά το γάντι”», δήλωσε ο εν αναμονή πρωθυπουργός. Η κυβέρνησή του, ξεκαθάρισε, θα διατηρήσει σε ισχύ τους ανταποδοτικούς δασμούς, «μέχρι οι Αμερικανοί να μας δείξουν σεβασμό». «Ο Καναδάς είναι ισχυρός».

Νέα οικονομία

Οικονομολόγος με σπουδές στο Χάρβαρντ και μακρά θητεία στην Goldman Sachs, o πολιτικά μη χαρισματικός Μαρκ Κάρνεϊ θεωρείται από πολλούς – και σίγουρα στο κόμμα του – ως ο πλέον κατάλληλος για να σταθεί απέναντι στον απρόβλεπτο 47ο πρόεδρο των ΗΠΑ. Ο ίδιος προβάλλει ως «εχέγγυα» την επιτυχημένη θητεία του ως κεντρικός τραπεζίτης του Καναδά εν μέσω της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, καθώς και της Αγγλίας εν μέσω ισχυρών αναταράξεων την περίοδο του Brexit. Εχει διατελέσει επίσης από το 2011 έως το 2018 επικεφαλής του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το οποίο συντονίζει τη χρηματοοικονομική ρύθμιση του G20, ενώ το 2020 ανέλαβε ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών για τη δράση και τη χρηματοδότηση για το κλίμα.

Τώρα, ως ο επόμενος πρωθυπουργός του Καναδά, θέτει ως προτεραιότητες μια «νέα οικονομία» για τη χώρα του – την οποία θέλει να κάνει «πρωταθλητή» στην καθαρή ενέργεια – και «νέες εμπορικές σχέσεις» με διεθνείς εταίρους. Στο μεσοδιάστημα, η Οτάβα βρίσκεται σε στενό συντονισμό με τους Ευρωπαίους για το Ουκρανικό και για το μέλλον των διαταραγμένων ευρωατλαντικών σχέσεων, υπό τον «τυφώνα» Τραμπ (και) στο ΝΑΤΟ.

Η επόμενη περίοδος δεν θα έχει καμία σχέση «με την πεπατημένη», προειδοποίησε τους συμπατριώτες του ο Κάρνεϊ. «Θα πρέπει να κάνουμε πράγματα που δεν είχαμε φανταστεί ποτέ πριν, με ταχύτητες που δεν θεωρούσαμε εφικτές».

Το πώς ακριβώς θα εφαρμόσει τους διακηρυγμένους στόχους του παραμένει ακόμη ασαφές. Μόλις ο δεύτερος πρωθυπουργός στην ιστορία του Καναδά χωρίς βουλευτική έδρα, δεν έχει δικό του δείγμα πολιτικής γραφής.

Ανοιξε ο δρόμος

Η μόνη μέχρι στιγμής τριβή του με την εκτελεστική εξουσία είναι η τριετής θητεία του σε κορυφαία θέση στο καναδικό υπουργείο Οικονομικών κατά τη δεκαετία του 2000 και, πιο πρόσφατα, στο πλευρό του Τζάστιν Τριντό ως πρωθυπουργικού οικονομικού συμβούλου.

Πρακτικά ήταν η παραίτηση Τριντό στις αρχές του έτους – με φόντο έναν κυκεώνα εγχώριων προβλημάτων, καταβαράθρωση των Φιλελευθέρων στις δημοσκοπήσεις και την επάνοδο του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο – που άνοιξε τον δρόμο στον τραπεζίτη για την κεντρική πολιτική σκηνή.

Το πόσο όμως αυτό το απόλυτο «αουτσάιντερ» θα παραμείνει στο πρωθυπουργικό αξίωμα αποτελεί ένα έτερο μεγάλο ερώτημα.

Οι επόμενες γενικές εκλογές στον Καναδά αναμένονται το αργότερο έως τα τέλη Οκτωβρίου. Ομως οι φήμες ήδη οργιάζουν ότι ο Μαρκ Κάρνεϊ εξετάζει άμεση προσφυγή στις κάλπες, εκμεταλλευόμενος την ανέλπιστη δημοσκοπική ανάκαμψη των Φιλελευθέρων. Θέλει επίσης να αποφύγει την πολιτική φθορά από την προαλειφόμενη άγρια κόντρα με τον Τραμπ, αλλά και την πιθανή κατάρρευση της κυβέρνησης μειοψηφίας από πρόταση μομφής, που έχουν προαναγγείλει ότι θα καταθέσουν οι αντιπολιτευόμενοι Συντηρητικοί. Σημείο αναφοράς για τις πολιτικές εξελίξεις στην Οτάβα θεωρείται η 24η Μαρτίου, οπότε θα ξαναρχίσουν οι εργασίες της καναδικής Βουλής.