Ο Νουρέγιεφ από το Ηρώδειο έως τη Σαντορίνη

08:23 23/11/2023 - Πηγή: Τα Νεα

Ρωμαίος ή Ζαν ντε Μπριέν στις πουέντ, με το κατάμεστο θεατών κοίλο του Ωδείου Ηρώδου του Αττικού να τον αποθεώνει. Ο φωτογραφικός φακός τον ακολουθεί σε κάθε στιγμή: μόλις έχει κατέβει από το αεροπλάνο, όταν πίνει το ποτό του με την Ελενα Ναθαναήλ, όταν κάνει πρόβες στην ορχήστρα του ρωμαϊκού ωδείου με τη Μαργκότ Φοντέιν και όταν απογειώνεται στον αέρα στα εντυπωσιακής τεχνικής χορευτικά άλματά του. Πώς άλλωστε να περάσει αδιάφορος ο ταταρικής καταγωγής χορευτής και χορογράφος, εκ των κορυφαίων και ίσως ο πιο δημοφιλής του 20ού

αιώνα, ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ;

Διευθυντής ορχήστρας στο πόντιουμ του ίδιου ρωμαϊκού ωδείου, στη σκιά του Ιερού Βράχου, 28 χρόνια μετά την πρώτη του εμφάνιση στην Αθήνα ως χορευτή, το κοινό αδιάφορο αφήνει σχεδόν άδεια τα μαρμάρινα εδώλια. Τα φωτογραφικά στιγμιότυπα απουσιάζουν.

Μάρτυρας της παρουσίας του στο Ηρώδειο το πενάκι της Ελλης Σολωμονίδου-Μπαλάνου, που κατέγραψε τη χάρη των κινήσεών του έχοντας για παρτενέρ του μια μπαγκέτα και την Ορχήστρα Residenz της Βιέννης και μια πλειάδα δημοσιευμάτων στον Τύπο που προαναγγέλλουν τη «νέα καριέρα» του.

Εκείνος όμως δεν έπαψε να αγαπά την Ελλάδα. Να την επισκέπτεται για να είναι παρών στην έκθεση του σκηνογράφου των παραστάσεών του στην Αθήνα και ακαδημαϊκού Νίκου Γεωργιάδη, στην γκαλερί Ζουμπουλάκη. Για να χαλαρώσει στο σπίτι του φίλου του Σταύρου Νιάρχου στη Σπετσοπούλα. Για να ανέβει στο γαϊδουράκι και να περιδιαβεί τα στενά της Σαντορίνης. Για να κολυμπήσει γυμνός στα νερά του Αιγαίου και να απολαύσει τη συντροφιά του φίλου του Πέρη Εμπειρίκου πότε στους Πεταλιούς και πότε στη Ρόδο. Για να αφεθεί στη σοφία και να ακουμπήσει το βλέμμα του στα έργα του Γιάννη Τσαρούχη, που ονειρευόταν να τοποθετήσει δίπλα σε εκείνα του Ενγκρ και του Νταβίντ, στο σαλόνι του στο Παρίσι, αλλά δεν πρόλαβε.

Κι είναι όλα αυτά τα κομμάτια του παζλ που συνθέτουν τη σχέση του «τίγρη με φτερά», όπως τον αποκαλούσε η Μελίνα Μερκούρη, με την Ελλάδα, τα οποία συγκεντρώνει εδώ και δεκαετίες με υπομονή ο συλλέκτης Δημήτρης Τσίτουρας. Ηταν Ιανουάριος του 1992, θυμάται ο Δημήτρης Τσίτουρας, όταν πρότεινε στον Νουρέγιεφ στο σπίτι του τελευταίου στο Παρίσι «να γίνει ένα βιβλίο για το πέρασμά του από την Ελλάδα. Κυριολεκτικά ενθουσιάστηκε και μου είπε πόσες ωραίες αναμνήσεις είχε από την Ελλάδα, όχι μόνον από το Ηρώδειο, αλλά και από τους έλληνες φίλους που είχε αποκτήσει. Μεταξύ αυτών ήταν και ο Τσαρούχης. Το 1993, 6 Ιανουαρίου, πεθαίνει. Από τότε σκεφτόμουν την υπόσχεση που του είχα δώσει και μεθοδικά συγκέντρωνα το υλικό», αναφέρει στο κείμενό του ο συλλέκτης και εκδότης.

Το υλικό της έκδοσης

Φωτογραφίες πολλές εκ των οποίων αδημοσίευτες ως τώρα, πλάι σε γνωστές και δημοσιευμένες, αλλά και αυτόγραφα, πρωτότυπα σχέδια που κάποτε έβλεπε δημοσιευμένα στις εφημερίδες και αργότερα κατάφερε να εντάξει στη συλλογή του, κοστούμια και προγράμματα, δίσκοι, αφίσες και βιβλία, αποφάσισε να τα συγκεντρώσει σε μια πλούσια εικονογραφημένη δίγλωσση έκδοση (ελληνικά – αγγλικά) με την υπογραφή του Αρχείου Θηραϊκών Μελετών – Συλλογή Δημήτρη Τσίτουρα με αφορμή τη συμπλήρωση 60 χρόνων από την πρώτη εμφάνιση του Νουρέγιεφ στο Ηρώδειο και 30 ετών από τον θάνατό του.

Και μπορεί μια εικόνα να ισοδυναμεί με 1.000 λέξεις, από τη νέα έκδοση ωστόσο δεν λείπουν τα κείμενα που αναλαμβάνουν να αναδείξουν επιπλέον πτυχές της σχέσης του Νουρέγιεφ με την Ελλάδα και υπογράφουν, μεταξύ άλλων, ο ακαδημαϊκός Μανόλης Κορρές σχετικά με το μνημείο στο οποίο αποθεώθηκε ο πρωταγωνιστής της έκδοσης και προσωπικότητες που τον γνώρισαν, όπως ο Θόδωρος Κρίτας, η Ροζίτα Σώκου (στην οποία είναι αφιερωμένο το βιβλίο), ο Αλέξης Κωστάλας και ο Ντίμης Αργυρόπουλος, οι οποίοι καταθέτουν παραλειπόμενα και αθέατες σκηνές που έμειναν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.