Ο ζωγράφος Ελύτης

08:11 16/9/2011 - Πηγή: Τα Νεα

Ποια μπορεί να είναι η σχέση του Οδυσσέα Ελύτη με τον Πάμπλο Πικάσο; Γιατί υπάρχει μια σχέση μαζί του, όπως σχέσεις και επαφές του Ελύτη υπάρχουν με αρκετούς ακόμα μεγάλους ζωγράφους. Π.χ. Ματίς, Σαγκάλ, Τζιακομέτι, Ντε Κίρικο. Τους είχε γνωρίσει πολύ πριν γευτεί τη δόξα του Νομπέλ, κοντά στα σαράντα του χρόνια, μέσω του ελληνογάλλου τεχνοκριτικού Στρατή Ελευθεριάδη - Τεριάντ. Είχε πάει στο Παρίσι, τότε, τέλη της δεκαετίας του '40, όπου παρακολούθησε μάλιστα - στη Σορβόννη - μαθήματα

Φιλοσοφίας. Ειδικά για τον Πικάσο έγραψε αργότερα και ένα ωραιότατο κείμενο στο οποίο περιέγραφε και την καθημερινότητα του διάσημου ζωγράφου - και πόσο αυτή τον βοήθησε και εκείνον να αποβάλει κάποια «συμπλέγματα». Ο Πικάσο του έκανε και μία, επίσης ωραία, προσωπική αφιέρωση. Ολα αυτά θα τα δούμε σε μια έκθεση στο Ιδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη που φέρει τον τίτλο «Ο κόσμος του Οδυσσέα Ελύτη: Ποίηση και ζωγραφική». Μια έκθεση που περιλαμβάνει τρεις διαφορετικές ενότητες: τα έργα του ίδιου του Οδυσσέα Ελύτη, σημαντικά έργα σπουδαίων ζωγράφων για τα οποία ο Ελύτης έγραψε αισθητικά δοκίμια ή με τους οποίους υπήρξε φίλος και έργα εμπνευσμένα από την ποίηση του Ελύτη, τα περισσότερα φτιαγμένα ειδικά για την έκθεση. Είναι μάλιστα αξιοσημείωτο ότι τα ζωγραφικά έργα του ποιητή - κολάζ, τέμπερες, υδατογραφίες - παρουσιάζονται ουσιαστικά για πρώτη φορά στο κοινό. Τουλάχιστον είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζονται σε τέτοια έκταση - θα δούμε δηλαδή τα περισσότερα από τα 150 έργα του - καθώς μία έκθεση, το 1980, στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη παρουσίαζε συγκεκριμένες συνεικόνες του ενώ μία άλλη έκθεση που παρουσίασε αρκετά έργα του πραγματοποιήθηκε εκτός Αθηνών - το 1992, στην Ανδρο. Θα μπορούσε όμως να χαρακτηρίσει κανείς τον Οδυσσέα Ελύτη και ζωγράφο; «Στον Ελύτη δεν υπάρχει ισότιμη δραστηριότητα, όπως λ.χ. στον Εγγονόπουλο», λέει στα «ΝΕΑ» η Ιουλίτα Ηλιοπούλου, διαχειρίστρια των πνευματικών δικαιωμάτων του Ελύτη και εκ των εμπνευστών της έκθεσης. «Ενώ ήταν βαθύς γνώστης των ρευμάτων στις εικαστικές τέχνες, ζωγράφιζε, έκανε κολάζ στον ελεύθερο χρόνο του μόνο γιατί, όπως έλεγε, ήταν κάτι που τον ξεκούραζε. Και θεωρούσε τον εαυτό του ερασιτέχνη ζωγράφο». Τα έργα του Ελύτη, πάντα «μικρών διαστάσεων», έχουν ως κυρίαρχα θέματα «το μυστήριο της ζωής, τον άνθρωπο και τα πάθη του, τη μυστηριακή και θεϊκή υπόσταση της φύσης», όπως παρατηρεί ο επιμελητής Τ. Μαυρωτάς. Και προσπαθεί, μέσα από αυτά, προσηλώνοντας το βλέμμα του στη φύση και τον κόσμο γύρω, «να ανιχνεύσει τις πολλαπλές δυνατότητες της πραγματικότητας». Η έκθεση πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Τα εκτιθέμενα έργα προέρχονται από τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, το Μουσείο Μπενάκη, την Εθνική Πινακοθήκη, πολλές ιδιωτικές συλλογές και τους ίδιους τους συμμετέχοντες σύγχρονους δημιουργούς.