Οι αστρονόμοι ξύνουν τα κεφάλια τους για εξωπλανήτη που γεννήθηκε πρόωρος

20:05 22/11/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Ακόμα δεν βγήκε από το αβγό και είναι ήδη 10-20 φορές μεγαλύτερος σε μάζα από τη Γη: διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε έναν εξωπλανήτη που χρειάστηκε μόλις 3 εκατομμύρια χρόνια για να πάρει το τελικό του σχήμα, μια στιγμή στην κλίμακα του κοσμικού χρόνου.

Η μελέτη που δημοσιεύεται στο Nature καλεί σε επανεξέταση των θεωρητικών μοντέλων για τον σχηματισμό των πλανητών, δεδομένου ότι η διαδικασία γέννησης της Γης εκτιμάται ότι διήρκεσε 10 με 20 εκατομμύρια χρόνια.

Ο νεογέννητος πλανήτης, γνωστός ως IRAS 04125+2902 b ή TIDYE-1b,

κινείται σε τροχιά γύρω από έναν «πορτοκαλί νάνο» σε απόσταση 520 ετών φωτός από τη Γη.

Είναι ένα μικρό αστέρι που αντιστοιχεί στο 70% της μάζας του Ήλιου και έχει τη μισή φωτεινότητα.

Μαιευτήριο πλανητών

Όπως όλοι οι πλανήτες, ο TIDYE-1b σχηματίστηκε από τη σταδιακή συσσωμάτωση της σκόνης που περιβάλλει το άστρο ως «πρωτοπλανητικός δίσκος».

«Η ανακάλυψη επιβεβαιώνει ότι οι πλανήτες μπορούν να αποκτήσουν συνεκτική μορφή εντός τριών εκατομμυρίων ετών, κάτι που μέχρι τώρα παρέμενε ασαφές» σχολίασε η Μάντισον Μπάρμπερ, μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας στο Τσάπελ Χιλ και πρώτη συγγραφέας της δημοσίευσης.

Ο πρόωρος εξωπλανήτης απέχει από το άστρο του πέντε φορές λιγότερο από ό,τι ο Ερμής από τον Ήλιο και το έτος του διαρκεί μόλις 8,8 γήινες ημέρες.

Αν και η σύστασή του παραμένει άγνωστη, ο πλανήτης έχει μικρότερη πυκνότητα από τη Γη και ίσως μοιάζει με τον Ποσειδώνα, τον μικρότερο από τους αέριους πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος.

Ο TIDYE-1b ανακαλύφθηκε με τη λεγόμενη μέθοδο της διάβασης, έγινε δηλαδή αντιληπτός από την ανεπαίσθητη μείωση στη λαμπρότητα του άστρου του καθώς περνούσε ακριβώς από μπροστά του, όπως το βλέπει ένας παρατηρητής στη Γη.

Άλλοι εξωπλανήτες έχουν γίνει άμεσα ορατοί με τηλεσκόπια, συνήθως όμως έχουν πολύ μεγαλύτερο μέγεθος.

Οι ερευνητές υποψιάζονται ότι ο TIDYE-1b σχηματίστηκε σε σχετικά μεγάλη απόσταση από το άστρο του και αργότερα μετακινήθηκε πιο κοντά, όπως πιστεύεται ότι συνέβη και στην περίπτωση του δικού μας Δία.

Ο λόγος είναι ότι ο πρωτοπλανητικός δίσκος αραιώνει και εξαφανίζεται από μέσα προς τα έξω, κάτι που σημαίνει ότι στην περιφέρειά του υπάρχει περισσότερο διαθέσιμο υλικό για τον σχηματισμό μεγάλων πλανητών.