«Οι μάσκες είναι τα αληθινά πρόσωπα των ανθρώπων που συναντώ»

17:34 14/3/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Γεννήθηκε στο Πόρτο Νόβο του Μπενίν και εκεί εξακολουθεί να ζει µε την οικογένειά του, παρά το γεγονός ότι διεθνείς θεσµοί της σύγχρονης τέχνης αναγνώρισαν στον αφρικανό καλλιτέχνη τη δύναµη των έργων του που διερευνούν τη µεταποικιακή ιστορία αλλά και τη σύγχρονη πραγµατικότητα που διαµορφώνουν τη γενέτειρά του. Στις ανθρωπόµορφες µάσκες του αντλεί έµπνευση από τον πολιτισµό των Yoruba και τις παναφρικανικές παραδόσεις, αποδίδοντας την ιερότητα και την τελετουργική τους σηµασία. Από πλαστικά δοχεία και εξαρτήµατα ηλεκτρικών συσκευών συνθέτει πρόσωπα, ενώ νάιλον, δίχτυ, φτερά και ευρεθέντα υλικά

σχηµατίζουν τα µαλλιά, τα ρούχα και άλλα στοιχεία του ατοµικού στυλ.

Με συμμετοχές στις Μπιενάλε σύγχρονης τέχνης της Λυών, της Βενετίας, της Κουάνγκ Ζου, με εκθέσεις σε μεγάλα αμερικανικά και ευρωπαϊκά μουσεία, τα έργα του ξεχώρισαν με το βραβείο Αρνολντ Μπόντε στην Ντοκουμέντα 12 στο Κάσελ το 2007. Ο Ρομουάλντ Χαζουμέ, καλεσμένος από την γκαλερί Gagosian στην Αθήνα, δείχνει μια σειρά από γλυπτά, πίνακες ζωγραφικής και φωτογραφίες παρουσιάζοντας την ποιητική του διάσταση – εμπνευσμένη από τον Σαρλ Μποντλέρ – ταυτόχρονα με την ανησυχία του για τη βία γένους αρσενικού.

Δεν νομίζω ότι μπορώ να είμαι μόνο πρεσβευτής της χώρας μου ή της Αφρικής. Θέλω να είμαι πρεσβευτής αυτού του κόσμου που κακοποιείται, που παρενοχλείται. Του κόσμου που βιάζεται, όσων δεν έχουν φωνή και τους περιφρονούν. Και αν κοιτάξετε τι συμβαίνει σήμερα γύρω σας, μπορείτε να καταλάβετε τον τίτλο της έκθεσής μου εδώ στην Αθήνα, «Τα λουλούδια του αρσενικού». Πρόκειται για τους άνδρες. Οταν κοιτάξετε τι συνέβη τα τελευταία 10 χρόνια με το MeToo, με τις καθολικές εκκλησίες που έχουν παιδεραστία, με τις γυναίκες που βιάζονται συνεχώς. Οι πόλεμοι και οι συγκρούσεις που συμβαίνουν τώρα προκαλούνται από άνδρες που βλάπτουν τους λαούς τους. Και όμως, περιμένουν από εμάς να συμφωνήσουμε μαζί τους και να αποδεχτούμε τις προσβολές και τις βόμβες τους σαν να είναι λουλούδια. Αλλά δεν είναι λουλούδια.

Κάτω από αυτά τα λουλούδια, σε αυτή τη μάσκα που δίνει τον τίτλο της έκθεσης, υπάρχει μεγάλος πόνος. Εδώ, κάτω από τα λουλούδια, το στόμα είναι εντελώς καμένο, γιατί για πολύ καιρό κανείς δεν μιλούσε. Στην πραγματικότητα, είμαστε όλοι εμείς που θα υποφέρουμε, γιατί αυτοί που στέλνουν βόμβες ξεχνούν το κακό που κάνουν σε όλες τις μητέρες που έχουν παιδιά στο μέτωπο και που πεθαίνουν. Και το ξεχνούν αυτό επειδή είναι κακοί, επειδή έχουν εξουσία.

Οταν ταξιδεύω σε όλο τον κόσμο, κοιτάζω τους ανθρώπους. Στην πραγματικότητα, οι άνθρωποι έχουν πολλά πρόσωπα. Αυτές οι μάσκες που κάνω είναι τα αληθινά πρόσωπα ανθρώπων που έχω συναντήσει. Για παράδειγμα, αυτή που ονόμασα «Moustache» (στα γαλλικά, το μουστάκι) αναφέρεται σε έναν τύπο που γνώρισα στη Γαλλία. Ηταν ντυμένος όπως τον παλιό καλό καιρό. Πρέπει να ήταν τουλάχιστον 75 ετών, τα μαλλιά του λευκά, το μουστάκι του ήταν βαμμένο μαύρο και αρκετά αξιοσημείωτο, αρκετά μεγάλο και στριφτό. Το μουστάκι του δεν έδειχνε την άρνησή του να γεράσει, αλλά αντίσταση και ανθεκτικότητα στη ζωή. Με άλλα λόγια, δήλωνε είμαι γέρος, αλλά δεν έχω γεράσει ακόμα στο μυαλό μου. Ετσι, το μουστάκι τα είπε όλα. Νομίζω ότι αυτό ήταν το πιο σημαντικό πράγμα από αυτόν τον τύπο.

Αν περιμένετε μέχρι την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου για να πείτε στον άντρα σας ότι τον αγαπάτε, νομίζω ότι έχετε χάσει. Γιατί η αγάπη είναι κάθε μέρα της εβδομάδας. Ή απλά πρέπει να χαμογελάς λίγο. Αυτό είναι αρκετό για να πεις «σ’ αγαπώ, είμαι μαζί σου». Χωρίς λόγια. Αλλά δεν χρειάζεται εκείνος να περιμένει μία μέρα για να το ακούσει. Αλλά να μπορεί να πει «ευχαριστώ» αγγίζοντάς σε και λέγοντας «σ’ ευχαριστώ πολύ που είσαι εκεί μαζί μου. Σ’ ευχαριστώ που με στηρίζεις κάθε μέρα». Στο έργο «Saint – Val» υπάρχουν επτά λουλούδια φτιαγμένα από δίχτυ ψαρέματος. Το δίχτυ σημαίνει ότι είμαστε μαζί, είμαστε στο ίδιο δίχτυ, έτσι ώστε να μπορούμε να χαμογελάμε ο ένας στον άλλον μία φορά την ημέρα. Μπορούμε να δώσουμε ο ένας στον άλλον ένα λουλούδι μία φορά την ημέρα. Αλλά κάθε λουλούδι έχει διαφορετικά χρώματα. Και δεν υπάρχει το κόκκινο χρώμα του Αγίου Βαλεντίνου. Γιατί η ζωή δεν είναι ρόδινη. Εχει διαφορετικά χρώματα, αυτό είναι όλο.

Η πνευματικότητα βρίσκεται στη δουλειά μου. Ενα μεγάλο μέρος αυτού που θέλουμε να μεταδώσουμε στους ανθρώπους είναι η πνευματικότητα. Μια πνευματικότητα σχετικά με τη φύση για την οποία οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν πραγματικά τίποτα. Και επειδή έχουν πλήρη άγνοια γι’ αυτή την πνευματικότητα, λένε ότι είναι επικίνδυνη. Ω, η προστασία της φύσης είναι ο μόνος τρόπος για να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας. Και δεν μπορείτε να προστατεύσετε τη φύση χωρίς θυσία. Και αυτή η θυσία είναι πολύ σημαντική. Γιατί όταν κοιτάζεις τι συμβαίνει στον κόσμο σήμερα, συνειδητοποιείς ότι οι Δυτικοί πραγματικά δεν δίνουν δεκάρα. Επειδή πρέπει να βγάλουν χρήματα, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι καταστρέφουν το δάσος, το πνεύμα του που μας επιτρέπει να λέμε ότι αυτό το ιερό δάσος είναι το μέλλον μας. Και όταν βλέπουμε τον Τραμπ να αρνείται την υπερθέρμανση του πλανήτη, παρόλο που οι τυφώνες γίνονται όλο και πιο ισχυροί, οι καταιγίδες είναι όλο και πιο καταστροφικές, είναι σοβαρό. Εχουμε την εντύπωση ότι είναι οι άλλοι που έχουν πρόβλημα, επειδή μπορούμε να προστατευτούμε σε ένα καταφύγιο. Αλλά δεν μπορείς να ζήσεις για πάντα σε ένα μπούνκερ.

Coffee spot{CR}Gagosian, Αναπήρων {LF}Πολέμου 22{CR}{CR}

Info{CR}Η έκθεση «Les fleurs du male» παρουσιάζεται {LF}έως 26/4