Οκτώ μικρά βήματα για «ήρεμα νερά» διαρκείας

17:49 6/12/2023 - Πηγή: Τα Νεα

Συμφωνίες, μνημόνια κατανόησης και κοινές δηλώσεις «ουσίας και όχι χάριν εντυπωσιασμού», σύμφωνα με ενημερωμένες πηγές, αναμένεται να μπουν στο αυριανό ελληνοτουρκικό τραπέζι στην Αθήνα, στο 5ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας (ΑΣΣ), με το οποίο επιδιώκεται η εμπέδωση θετικού κλίματος ως το πιο σημαντικό «βήμα παραπέρα» στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας.

Με αυτοσυγκράτηση, αυτοπεποίθηση, χαμηλές προσδοκίες και «χωρίς αφέλεια» σε ό,τι αφορά τις μεγάλες διαφωνίες

με την Αγκυρα, όπως λένε κυβερνητικές πηγές, στόχος είναι να γίνουν συνολικά οκτώ μικρά βήματα μέσα από τα λεγόμενα ζητήματα χαμηλής πολιτικής. Είναι αυτά που μπορούν, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, να σηματοδοτήσουν τη βούληση Αθήνας και Αγκυρας για συνέχιση του διαλόγου σε κλίμα ηρεμίας. «Αποδίδουμε ιδιαίτερη έμφαση στη θετική ατζέντα που είναι αμοιβαία επωφελής. Δεν έχει σημασία πόσα κοινά πεδία θα βρούμε, σημασία έχει η τήρηση των δεσμεύσεων από την επόμενη μέρα» λένε κυβερνητικές πηγές. Στο πλαίσιο αυτό η Αθήνα με μπαράζ εσωτερικών συσκέψεων και σε συνεννόηση με την απέναντι πλευρά του Αιγαίου κατάρτισε ένα σφιχτό πρόγραμμα επαφών, εξετάζοντας προφανώς και σενάρια αντίδρασης μπροστά σε απρόοπτα.

Επαφές εντός… τριγώνου

Ο παλμός του ΑΣΣ θα χτυπά για τέσσερις-πέντε ώρες σε ακτίνα 600 μέτρων, δηλαδή στο τρίγωνο Ηρώδου Αττικού (Προεδρικό Μέγαρο, Μαξίμου) – υπουργείου Εξωτερικών – Λέσχης Αξιωματικών των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς εκεί θα γίνουν όλες οι συναντήσεις. Συγκεκριμένα για τις υπουργικές συνομιλίες (11 έλληνες υπουργοί και υφυπουργοί και 8 τούρκοι στα αντίστοιχα χαρτοφυλάκια) έχουν αποκλειστεί τρεις όροφοι στο κτίριο του υπουργείου Εξωτερικών καθώς και αίθουσα της Λέσχης Αξιωματικών.

Αυτές οι συζητήσεις θα τρέξουν παράλληλα με την κλειστή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εντός Μαξίμου, για την οποία έχει προγραμματιστεί στα χαρτιά διάρκεια μικρότερη της μίας ώρας, παρουσία των υπουργών Εξωτερικών και των διπλωματικών συμβούλων των δύο ηγετών. Οταν ολοκληρωθούν οι δημόσιες κοινές δηλώσεις των δύο ηγετών μπροστά στο τζάκι του Μαξίμου και χωρίς ερωτήσεις δημοσιογράφων προς αποφυγή «δύσκολων» πεδίων, αναμένεται η Ολομέλεια του ΑΣΣ υπό τη μορφή γεύματος εργασίας στο Μαξίμου για περίπου 30 ανθρώπους.

Το πρόγραμμα Ερντογάν θα ξεκινήσει το πρωί (περίπου στις 11.30) από την ομόλογό του, την Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η οποία θα τον υποδεχτεί σε αίθουσα του Προεδρικού Μεγάρου – όχι στο γραφείο της και χωρίς στο μεταξύ να προβλέπονται παράτες και επισημότητες, καθώς η επίσκεψη λογίζεται ως «εργασίας».

Μέχρι χθες δεν υπήρχε τουρκικό αίτημα για μετάβαση του Ερντογάν στη Θράκη (κάτι που η Αθήνα περιλαμβάνει στα θετικά σήματα σε ό,τι αφορά τις προθέσεις της άλλης πλευράς) και εφόσον υπάρξει, έστω και την τελευταία στιγμή, θα γίνει με κυβερνητική συνοδεία. Μένει να φανεί επίσης εάν ο τούρκος πρόεδρος επιλέξει να επισκεφθεί την τουρκική πρεσβεία που γειτνιάζει με το Μέγαρο Μαξίμου επί της Βασ. Γεωργίου Β’.

Η ατζέντα του διαλόγου

Στο επίκεντρο των συζητήσεων θα βρεθούν οκτώ τομείς με την προσδοκία να εκπεμφθεί το μήνυμα προσέγγισης των δύο λαών με μνημόνια και συμφωνίες. Πρόκειται για τους εξής:

Η οικονομική και εμπορική συνεργασία, όπου αναμένεται συνεργασία και μεταξύ οργανισμών και φορέων, όπως το Entreprise Greece και το Invest in Turkey. Η Παιδεία, όπου εξετάζονται περιθώρια ανταλλαγής τεχνογνωσίας μεταξύ άλλων γύρω από την επαγγελματική εκπαίδευση αλλά σε συνεννόηση μεταξύ πανεπιστημιακών και ερευνητικών φορέων. Η έρευνα και τεχνολογία, με ενθάρρυνση της συνεργασίας ελληνικών και τουρκικών νεοφυών επιχειρήσεων. Για τον τουρισμό, έγκυρες πληροφορίες, κάνουν λόγο για διευκόλυνση των επισκέψεων Τούρκων σε νησιά, ενδεχομένως με βίζα 12μηνης ισχύος. Οι συζητήσεις είναι προχωρημένες και εκτός απροόπτου θα υπάρξουν εξελίξεις αύριο. Για το θέμα η Αθήνα έχει ανοίξει συζήτηση με τις Βρυξέλλες, καθώς πρόκειται στην πραγματικότητα για κίνηση που εξαρτάται αποκλειστικά από την ελληνική πλευρά και την ΕΕ – με το βασικό σενάριο να προβλέπει τη χορήγηση βίζας με ετήσια διάρκεια για παραμονή έως και 72 ωρών για κάθε επίσκεψη τούρκων τουριστών σε δέκα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Ο έλεγχος θα γίνεται από τις ελληνικές αστυνομικές αρχές, γι’ αυτό έχει ανοίξει δίαυλος συνεννόησης για τα πρακτικά ζητήματα μεταξύ του υπουργείου Μετανάστευσης και του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Στο Μεταναστευτικό, που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή Αθήνας και Αγκυρας, επιδιώκεται εμβάθυνση στην επιχειρησιακή συνεργασία. Στο πλαίσιο αυτό πιθανότατα θα συμμετέχει στο κλιμάκιο Ερντογάν ο επικεφαλής της τουρκικής Ακτοφυλακής, με ώριμο πια τον σχεδιασμό για εγκατάσταση τούρκου αξιωματικού στη Λέσβο και έλληνα αξιωματικού στη Σμύρνη. Επίσης αναμένονται θετικές κινήσεις στην υγεία, στον αθλητισμό, στην αγροτική ανάπτυξη.