Οριο στα τρία χρόνια για δανεισμό των Γλυπτών στην Ελλάδα

08:46 16/12/2023 - Πηγή: Τα Νεα

«Η θέση της κυβέρνησης για τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι γνωστή και δεν έχει αλλάξει», δήλωσε στα «ΝΕΑ» ο υφυπουργός Πολιτισμού της Βρετανίας λόρδος Πάρκινσον, απορρίπτοντας το ενδεχόμενο επιστροφής τους στην Ελλάδα. «Επί του ζητήματος αυτού τοποθετήθηκε πριν από λίγο καιρό με σαφήνεια και ο πρωθυπουργός μας», τόνισε, αναφερόμενος στις πρόσφατες δηλώσεις του Ρίσι Σούνακ

ότι «τα Μάρμαρα έχουν αποκτηθεί νομίμως και δεν μπορούν να επιστραφούν στην Ελλάδα».

Μιλώντας αργότερα, χθες το απόγευμα, σε συζήτηση στη Βουλή των Λόρδων για την τύχη των αριστουργημάτων του Φειδία, το μέλος της κυβέρνησης Σούνακ είπε για πρώτη φορά ότι στην «υποθετική», όπως τη χαρακτήρισε, περίπτωση που η Βρετανία δάνειζε τα Γλυπτά στην Ελλάδα, η διάρκεια του δανείου δεν θα μπορούσε να υπερβεί είτε τα τρία χρόνια είτε τη διάρκεια της θητείας όλων των επιτρόπων του Βρετανικού Μουσείου.

Για τον δανεισμό των Γλυπτών «θα απαιτούνταν να εκδοθεί άδεια εξαγωγής (σ.σ.: από την κυβέρνηση), η οποία επιτρέπει στα μουσεία να δανείζουν αντικείμενα για μέγιστο χρονικό διάστημα τριών ετών», ανέφερε ο υφυπουργός, διευκρινίζοντας ότι «μια τέτοια άδεια μπορεί να δοθεί μόνον εάν έχουν παρασχεθεί εγγυήσεις για την επιστροφή του αντικειμένου στο τέλος της περιόδου δανεισμού». Στη συνέχεια, όμως, υπογράμμισε ότι «είναι σημαντικό κάθε δάνειο να μην υπερβαίνει τη θητεία οποιουδήποτε εκ των επιτρόπων του Μουσείου που θα το έχουν συμφωνήσει. Θα πρέπει (σ.σ.: οι επίτροποι) να είναι σε θέση να διασφαλίσουν ότι έχει παρασχεθεί η εγγύηση που απαιτείται για την άδεια εξαγωγής».

Το συμβούλιο επιτρόπων (δηλαδή το όργανο διοίκησης) του Βρετανικού Μουσείου απαρτίζεται από 19 μέλη. Η θητεία τους είναι τετραετής και μπορεί να ανανεωθεί με απόφαση του πρωθυπουργού. Ουδείς όμως μπορεί να κατέχει τη θέση για περισσότερο από 10 χρόνια. Με δεδομένο ότι δεν διορίζονται όλοι οι επίτροποι ταυτόχρονα, αν ισχύσει αυτό που δήλωσε ο βρετανός υφυπουργός, τότε τα Γλυπτά θα μπορούσαν να δοθούν με δάνειο στην Ελλάδα για ελάχιστα χρόνια – σε κάθε περίπτωση, λιγότερα από 10.

Κατ’ ουσίαν, όμως, ο λόρδος Πάρκινσον απέκλεισε και το ενδεχόμενο δανεισμού, λέγοντας ότι «ο δανειζόμενος πρέπει να αναγνωρίσει το Βρετανικό Μουσείο ως ιδιοκτήτη των αντικειμένων που δανείζεται». Και πρόσθεσε: «Δυστυχώς, η ελληνίδα υπουργός Πολιτισμού δρ Λίνα Μενδώνη είπε πρόσφατα ότι η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει τη βρετανική ιδιοκτησία των Γλυπτών. Συνεπώς, μου είναι πολύ δύσκολο να δω πώς θα μπορούσε να συμφωνηθεί ένα δάνειο. Εκτός αν η ελληνική κυβέρνηση αλλάξει τη θέση της». Ο υφυπουργός υπενθύμισε, επίσης, ότι «η νομοθεσία απαγορεύει την επιστροφή εκθεμάτων και η κυβέρνηση δεν σκοπεύει να αλλάξει τον νόμο».

Υπέρ της επιστροφής

Στη – διάρκειας μιας ώρας – συζήτηση πήραν τον λόγο 12 μέλη της Βουλής των Λόρδων. Η βαρόνη Σάμι Τσακραμπάρτι, από τους Εργατικούς, τάχθηκε υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών, την οποία «υποστηρίζει η πλειονότητα των Βρετανών». Ο πρώην υπουργός Brexit λόρδος Φροστ (Συντηρητικοί) επανέλαβε την πρόταση που έχει διατυπώσει μέσω των «ΝΕΩΝ» να κάνει η Βρετανία «μια μεγαλοπρεπή χειρονομία, δωρίζοντας τα Μάρμαρα στην Ελλάδα». Ο λόρδος Αλφ Νταμπς (Εργατικοί) κάλεσε τη χώρα του «να επιστρέψει τα Γλυπτά στην Ελλάδα, εκεί όπου ανήκουν, τοποθετώντας αντίγραφά τους στο Βρετανικό Μουσείο». Ο πρώην υφυπουργός Πολιτισμού και πρόεδρος του οργανισμού Parthenon Project Εντ Βέιζι (Συντηρητικοί) υποστήριξε ότι πρέπει «να κάνουμε μια εξαιρετική χειρονομία» προκειμένου «να επανενωθεί αυτό το ενιαίο έργο τέχνης στην Αθήνα». Ο λόρδος Ντομπς, συγγραφέας του «House of Cards» (Συντηρητικοί), τόνισε ότι η επιστροφή των Γλυπτών «θα ήταν μία κίνηση win – win».

Ο λόρδος ΜακΝάλι (Φιλελεύθεροι Δημοκράτες) ανέφερε ότι «τα Μάρμαρα πρέπει να βρίσκονται στην Ελλάδα», ενώ ο λόρδος Αλαν, από το ίδιο κόμμα, εξέφρασε την ελπίδα να βρεθεί λύση για να επανενωθούν στην Αθήνα. Ο λόρδος Μπάσαμ (Εργατικοί) κατηγόρησε τον Σούνακ ότι «ξεκίνησε καβγά με την Ελλάδα απλώς για ένα πρωτοσέλιδο».

Εναντίον της επιστροφής των Γλυπτών τάχθηκαν ο λόρδος Λέξντεν (Συντηρητικοί), η βαρόνη Φοξ (ανεξάρτητη) και ο λόρδος Χάναν (Συντηρητικοί), ο οποίος είπε: «Δεν ξέρω αν οι σημερινοί Ελληνες έχουν σχέση με τους αρχαίους Ελληνες. Αλλά ακόμη κι αν ο έλληνας Πρωθυπουργός μπορούσε να ισχυριστεί ότι κατάγεται απευθείας από τον Φειδία, ε, και τι έγινε;».