Οταν πέφτει Τίμιο Ξύλο

17:21 15/3/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Jesus Christ Superstar. «Ιησούς Χριστός, Υπέρλαμπρο Αστρο», η ακριβέστατη μετάφραση στη γλώσσα μας. Είναι η ροκ όπερα που συνέθεσε ο Andrew Lloyd Webber σε λιμπρέτο του Tim Rice. Και στην πρώτη ηχογράφηση ο ρόλος του Χριστού ανατέθηκε στον σπουδαίο Ian Gillan των Deep Purple.

Ομως στο έργο πρωταγωνιστεί ο Ιούδας που προσπαθεί να συνετίσει τον Ιησού. Του λέει ότι δεν είναι Μεσσίας, τον προσγειώνει στο κακοτράχαλο έδαφος της ανθρώπινης φύσης. Η Μαρία Μαγδαληνή τραγουδάει ένα ωραίο ερωτικό τραγούδι, ενώ η όπερα τελειώνει στη Σταύρωση. Δεν υπάρχει Ανάσταση. Και αυτό ενόχλησε.

Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Broadway το 1971. Γυρίστηκε και ταινία. Ομως η προβολή της απαγορεύτηκε στην Ελλάδα. Το 1978, ένας τολμηρός θεατρικός επιχειρηματίας, ο Μάριος Σταυρολαίμης, αποφάσισε να ανεβάσει την όπερα στο θέατρο «Καλουτά». Εδώ ο Σταμάτης Φασουλής θα μπορούσε να μας διηγηθεί πολλά καθώς είχε τον ρόλο του Ηρώδη.

Ο Ιησούς αποδόθηκε από τον Τάκη Μπινιάρη που έφερνε και φυσιογνωμικά προς το πρότυπο της δυτικής αγιογραφίας. Η παράσταση ξεκίνησε με ουρές στο ταμείο. Αλλά σύντομα εμφανίστηκαν οι παραθρησκευτικές οργανώσεις. Εξω από το θέατρο έπεφτε Τίμιο Ξύλο.

Οικονομικά, ο επιχειρηματίας βρέθηκε στην κόλαση. Δέκα χρόνια αργότερα, το 1988, με ολόκληρη Μελίνα στο υπουργείο Πολιτισμού, στους κινηματογράφους ανέβηκε ένα βίαιο σόου, με χριστιανούς να σκίζουν το πανί ώστε να μην προβληθεί ο βέβηλος «Τελευταίος πειρασμός» του Καζαντζάκη, σε σκηνοθεσία Σκορτσέζε.

Η Ιερά Σύνοδος απαίτησε απαγόρευση προβολής. Η κυβέρνηση αρνήθηκε. Μέσα σε ένα μήνα η ταινία έκοψε 160.000 εισιτήρια. Μέχρι που η προβολή απαγορεύτηκε έπειτα από ασφαλιστικά μέτρα παραθρησκευτικών οργανώσεων.

Για έναν περίεργο λόγο, το δικαστήριο δέχθηκε ότι υπάρχουν κοινοί θνητοί ως εκπρόσωποι του Ιησού και συνεπώς δύνανται να καταφύγουν σε ένδικα μέσα εναντίον καλλιτεχνικής έκφρασης που θεωρούν προσβλητική προς το πρόσωπό Του. Αποτέλεσμα του παραλογισμού ήταν η κυκλοφορία της ταινίας σε καθεστώς ημιπαρανομίας από τα video club.

Το 2003 επρόκειτο να προβληθεί από την ΕΡΤ. Αντέδρασε η Ιερά Σύνοδος και η ταινία αποσύρθηκε από το πρόγραμμα. Διατέθηκε «ελεύθερα», πέντε χρόνια αργότερα, με «Το Βήμα της Κυριακής».

Το 2012 χριστιανοί και χρυσαυγίτες σχημάτισαν κοινές ομάδες εφόδου στο θέατρο «Χυτήριο» για το Corpus Christi. Και το 2018 σύγχρονοι σταυροφόροι έκαναν ντου στο «Ακροπόλ» για το Jesus Christ Superstar. Και εμφορούμενοι από αγνή, χριστιανική αγάπη, πλάκωσαν στις καρπαζιές ηθοποιούς και προσωπικό του θεάτρου.

Ο βουλευτής Νίκος Παπαδόπουλος έγινε διάσημος ανά το πανελλήνιο μετά τους τραμπουκισμούς στην Εθνική Πινακοθήκη. Και οι ψηφοφόροι του θα αβγάτισαν, δεν υπάρχει αμφιβολία για αυτό. Το χριστεπώνυμο πλήθος τον καθαγιάζει στην κοινωνική δικτύωση. Ενας ιερέας έγραψε ότι η πράξη του βουλευτή παραπέμπει σε βίους αγίων που μαρτύρησαν επειδή στράφηκαν εναντίον των ειδώλων – προφανώς περιλαμβάνει και αυτά που αποκαθηλώθηκαν βιαίως από τη μετόπη του Παρθενώνα.

Βέβαια και οι εικόνες υπάγονται στη φύση των ειδώλων, αλλά ας μην το κουράσουμε τόσο. Η δε Ιερά Σύνοδος είπε ότι θα πράξει τα δέοντα προς την κυβέρνηση –αυτό είναι που λείπει τώρα, να δούμε και κυβερνητική παρέμβαση προς την Πινακοθήκη.

Ομως, μεταξύ μας, αυτά τα γραφικά περιστατικά, όπου ένας καρδιοχειρουργός ακυρώνει την επιστημονική του υπόσταση ενδεδυμένος τη θρησκοληπτική, είναι κατά βάθος χρήσιμα. Πρώτον γιατί μας δίνουν την ευκαιρία να θυμίσουμε, προς συμπολίτες μας, ότι το κράτος μας είναι κοσμικό και δημοκρατικό, δηλαδή η ελευθερία της έκφρασης βρίσκεται στα συστατικά του στοιχεία. Δεύτερον επειδή, την ίδια στιγμή, θυμόμαστε πού ζούμε και πόσο σκοτάδι μας περιβάλλει.

Και όταν ακούγεται το ερώτημα για το αν ο καλλιτέχνης θα τολμούσε να «βλασφημήσει» εναντίον του Ισλάμ, καλό είναι να αποκρίνεστε λέγοντας ότι δεν είμαστε, ευτυχώς, σε ισλαμική χώρα όσο και αν κάποιοι θα επιθυμούσαν να ζούσαμε σε κάτι αντίστοιχο, με σταυρό αντί για ημισέληνο. Είναι στιγμές που σε πιάνει απελπισία. Λες ότι είμαστε στο λυκαυγές του πολιτισμού. Και δεν έχει ξημερώσει ακόμα.