Παράνομο τουρκοσυριακό σύμφωνο: Τι συνεπάγεται για Ελλάδα και Κύπρο

07:31 28/12/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Η αποκάλυψη από πλευράς του τούρκου υπουργού Μεταφορών πως η Αγκυρα βρίσκεται σε προχωρημένες συνομιλίες με τη νέα ηγεσία στη Δαμασκό για τον καθορισμό τουρκοσυριακής ΑΟΖ – στη λογική του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου – στην πραγματικότητα ήρθε να επιβεβαιώσει την ανησυχία που επικρατούσε σε Αθήνα

και Λευκωσία όλα τα προηγούμενα 24ωρα (και για την οποία είχαν ενημερώσει «ΤΑ ΝΕΑ» ήδη από τις 19 Δεκεμβρίου), όταν από τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ το εν λόγω σενάριο προβαλλόταν ως η πιο συμφέρουσα προοπτική για την Τουρκία προκειμένου να κερδίσει «έδαφος» στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου δημιουργώντας νέα τετελεσμένα.

«Θα συνάψουμε συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας με τη συριακή διοίκηση» ήταν η αρχική σχετική δήλωση του Αμντουλκαντίρ Ουράλογλου που επαλήθευε τις έως τότε διακινούμενες φήμες. Στην απάντησή της η Αθήνα, μέσω διπλωματικών πηγών του ΥΠΕΞ, υπογράμμιζε τη «μεταβατική κατάσταση» στην οποία βρίσκεται η Συρία, η οποία «δεν νομιμοποιεί οποιαδήποτε τέτοια συμφωνία», και τόνιζε πως τα θαλάσσια σύνορα που απειλεί το παράνομο τουρκοσυριακό σύμφωνο είναι «ευρωπαϊκά», επισημαίνοντας παράλληλα την προληπτική μέριμνα της ελληνικής διπλωματίας να θέσει το ζήτημα στην ΕΕ μέσω κοινής δήλωσης με Αυστρία και Κύπρο.

«Το παρακολουθούμε.

Είμαστε σε διαρκή επικοινωνία με την Κύπρο και όλες τις γειτονικές χώρες και με την ΕΕ» σημείωναν διπλωματικές πηγές, παραπέμποντας, εμμέσως, και στην επικείμενη τριμερή συνάντηση στο Κάιρο στις 8 Ιανουαρίου, όπου αναμένεται να συζητηθούν «και ζητήματα ενεργειακά».

Δένδιας: Η χώρα μας τηρεί τους κανόνες

Από τον Εβρο και το φυλάκιο Γέφυρας Κήπων όπου βρέθηκε τα Χριστούγεννα ο Νίκος Δένδιας, με φόντο τις εξελίξεις στην Αγκυρα, υπογράμμισε πως η Ελλάδα καθημερινά αποδεικνύει τον σημαντικό της ρόλο «ως παράγοντας γεωπολιτικής σταθερότητας» και «ενεργειακής ασφάλειας» σε Βαλκάνια και σε «ευρύτερη περιοχή Μεσογείου», τονίζοντας πως η χώρα μας τηρεί τους κανόνες Διεθνούς Δικαίου και Δικαίου της Θάλασσας μακριά από ιδεολογήματα, από απειλές, από αντιλήψεις ηγεμονίας που οδηγούν σε αδιέξοδα, και, όπως σημείωσε, «ουδέποτε αμφισβητώντας τα δικαιώματα άλλων χωρών της περιοχής, αλλά πάντοτε έτοιμοι να προασπίσουμε την κυριαρχία και τα δικά μας κυριαρχικά δικαιώματα».

Και παρότι ο Ουράλογλου ανασκεύασε αργότερα μερικώς, διευκρινίζοντας πως «η πρόοδος στη διαπραγμάτευση μιας θαλάσσιας συμφωνίας θα απαιτούσε μια σταθερή πολιτική εξουσία στη Συρία», ο υφυπουργός Εθνικής Αμυνας, Ιωάννης Κεφαλογιάννης, δήλωσε πως «θα πρέπει να έχουμε τα μάτια μας δεκατέσσερα για τις κινήσεις που κάνει η Τουρκία στην περιοχή», επισημαίνοντας πως εθνικά συμφέροντα έχουμε «και στην Ανατολική Μεσόγειο».

Τι προβλέπει το Δίκαιο της Θάλασσας

Συναγερμός σήμανε παράλληλα στη Λευκωσία, από όπου εξαρχής διεμηνύθη πως οποιαδήποτε συμφωνία Τουρκίας – Συρίας θα πρέπει να βασίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας και να λαμβάνει υπόψη τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή.

Κι ενώ καθημερινά «φουντώνουν» τα σενάρια για μυστικές διαπραγματεύσεις Αγκυρας – Δαμασκού (με το Reuters να αναφέρεται σε αντιπροσωπεία του τουρκικού υπουργείου Ενέργειας που πρόκειται να μεταβεί στη Συρία για ενδεχόμενη ενεργειακή συνεργασία), η εσπευσμένη επίσκεψη του Ερσίν Τατάρ στην Αγκυρα τα Χριστούγεννα ερμηνεύθηκε από Ελλάδα και Κύπρο ως μια κίνηση που σχετίζεται με τα τετελεσμένα που επιδιώκει να δημιουργήσει η Τουρκία στην περιοχή καθώς και ως μια τάση για «ορατότητα» την οποία επιδιώκει σταθερά ο ηγέτης του ψευδοκράτους το τελευταίο διάστημα.

Ο ίδιος μάλιστα αναφέρθηκε στις συμφωνίες για τις θαλάσσιες περιοχές με τη Συρία σημειώνοντας πως θα έχουν θετικές επιπτώσεις για το ψευδοκράτος. Πηγές από τη Λευκωσία πάντως επισημαίνουν στα «ΝΕΑ» ότι «δεν θα πρέπει να αργήσει η εγκατάσταση ειδικού απεσταλμένου της ΕΕ στην περιοχή» και ότι «χρειάζεται προσοχή» ως προς το να μην «κινείται το θέμα από Ελλάδα και Κύπρο περισσότερο από ό,τι κινείται από τους Τούρκους». Σύμφωνα με πληροφορίες, η Κυπριακή Δημοκρατία επιθυμεί να έχει απευθείας συνομιλίες με τη νέα κατάσταση στη Συρία – καθώς επαφές είχε και με το παλαιό καθεστώς –, ενώ, όπως κατέστη σαφές, ήδη αναζητούνται δίαυλοι προκειμένου να υπάρξουν διαβουλεύσεις το αμέσως προσεχές διάστημα.