Πού θα προσγειωθεί η παγκόσμια οικονομία το 2024

16:30 9/1/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Περίπου αυτή την περίοδο πριν από ένα χρόνο περίπου το 85% των οικονομολόγων και των αναλυτών της αγοράς –συμπεριλαμβανομένου και εμένα– περίμεναν ότι η οικονομία των ΗΠΑ και η παγκόσμια οικονομία θα έπεφταν σε ύφεση. Αντίθετα, συνέβη κυρίως το αντίθετο. Ο πληθωρισμός μειώθηκε περισσότερο από το αναμενόμενο, η ύφεση αποφεύχθηκε, οι χρηματιστηριακές αγορές ανέβηκαν και οι αποδόσεις των ομολόγων μειώθηκαν μετά την άνοδο. Επομένως, πρέπει κανείς να προσεγγίσει με ταπεινότητα οποιαδήποτε πρόβλεψη για το 2024.

Το τρέχον

βασικό σενάριο είναι μια ήπια προσγείωση. Ενα σενάριο είναι ένα «χωρίς προσγείωση»: η ανάπτυξη –τουλάχιστον στις ΗΠΑ– παραμένει πάνω από το δυναμικό και ο πληθωρισμός μειώνεται λιγότερο. Οι μειώσεις των επιτοκίων θα πραγματοποιηθούν αργότερα και με βραδύτερο ρυθμό από αυτό που αναμένουν επί του παρόντος η Fed, άλλες κεντρικές τράπεζες και αγορές. Ενα άλλο σενάριο είναι μια ανώμαλη προσγείωση με μια σύντομη, ρηχή ύφεση. Φυσικά, θα μπορούσε να υπάρξει και πιο σοβαρή ύφεση, που θα οδηγήσει σε πιστωτική και κρίση χρέους.

Το αν οι περισσότερες προηγμένες οικονομίες θα έχουν μια ήπια ή ανώμαλη προσγείωση εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Αρχικά, η αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής, η οποία λειτουργεί με καθυστέρηση, θα μπορούσε να έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο το 2024 από ό,τι το 2023. Επιπλέον, η αναχρηματοδότηση του χρέους θα μπορούσε να επιβαρύνει πολλές επιχειρήσεις και νοικοκυριά με σημαντικά υψηλότερο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους φέτος και το επόμενο έτος.

Και αν κάποιο γεωπολιτικό σοκ πυροδοτήσει άλλη μια περίοδο πληθωρισμού, οι κεντρικές τράπεζες θα αναγκαστούν να αναβάλουν τις μειώσεις των επιτοκίων. Δεν θα χρειαζόταν μεγάλη κλιμάκωση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή για να αυξηθούν οι τιμές της ενέργειας και να αναγκαστούν οι κεντρικές τράπεζες να επανεξετάσουν τις τρέχουσες προοπτικές τους. Και πολλές στασιμοπληθωριστικές μεγα-απειλές στον μεσοπρόθεσμο ορίζοντα θα μπορούσαν να ωθήσουν την ανάπτυξη χαμηλότερα και τον πληθωρισμό υψηλότερα. Μετά υπάρχει η Κίνα, η οποία ήδη βιώνει μια ανώμαλη προσγείωση.

Το καλύτερο σενάριο για τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων, τις μετοχές και τα ομόλογα είναι μια ήπια προσγείωση, αν και αυτό μπορεί τώρα εν μέρει να τιμολογηθεί. Ενα σενάριο «μη προσγείωσης» είναι καλό για την πραγματική οικονομία, αλλά κακό για τις αγορές μετοχών και ομολόγων, επειδή θα εμποδίσει τις κεντρικές τράπεζες για μειώσεις επιτοκίων. Μια ανώμαλη προσγείωση θα ήταν κακή για τις μετοχές και καλή για τις τιμές των ομολόγων, καθώς συνεπάγεται μειώσεις επιτοκίων γρηγορότερα και πιο γρήγορα. Τέλος, ένα πιο σοβαρό σενάριο στασιμότητας είναι προφανώς το χειρότερο τόσο για τις μετοχές όσο και για τις αποδόσεις των ομολόγων.

Προς το παρόν, τα χειρότερα σενάρια φαίνεται να είναι τα λιγότερο πιθανά. Αλλά οποιοσδήποτε αριθμός παραγόντων, κυρίως οι γεωπολιτικές εξελίξεις, θα μπορούσαν να αλλάξουν τις φετινές προβλέψεις.

Ο Νουριέλ Ρουμπινί είναι επίτιμος καθηγητής Οικονομικών στο Stern School of Business του New York University Stern School of Business και επικεφαλής οικονομολόγος στην Atlas Capital Team