Προσαρμογή

21:37 14/8/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Toν περασμένο Μάρτιο, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος έδωσε στη δημοσιότητα την πρώτη ολοκληρωμένη έκθεσή της για τους 36 κινδύνους που αντιμετωπίζει η Ευρώπη λόγω της κλιματικής αλλαγής. Κάθε κίνδυνος αναλυόταν με λεπτομέρειες και συνοδευόταν από συγκεκριμένες συστάσεις, όπως η αναπροσαρμογή του γεωργικού μοντέλου ή η αλλαγή της διατροφής μας. Ιδιαίτερη ήταν η έμφαση στη Νότια Ευρώπη, οι κάτοικοι της οποίας κινδυνεύουν περισσότερο από τους καύσωνες, τον καπνό από τις φωτιές και τις τροπικές ασθένειες που μεταφέρουν τα κουνούπια. «Αν δεν αναληφθεί άμεση δράση», προειδοποιούσαν οι επιστήμονες,

«οι ζημιές θα είναι καταστροφικές. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι θα πεθαίνουν από καύσωνες, ενώ το κόστος μόνο από τις πλημμύρες θα ξεπεράσει το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ τον χρόνο».

Η έκθεση είναι σοκαριστική, έλεγε δύο μήνες αργότερα στο Politico η αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης Τερέσα Ριμπέρα, που αναμένεται να τοποθετηθεί υπεύθυνη για το κλίμα στη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Δεν καταλαβαίνω γιατί ο κόσμος δεν συζητάει πολύ περισσότερο για το θέμα αυτό». Γιατί αλήθεια; Φταίνε τα βιομηχανικά λόμπι; Φταίνε οι πόλεμοι που έριξαν πίσω την Πράσινη Μετάβαση; Φταίνε οι κυβερνήσεις; Φταίνε οι πολίτες που δεν πιέζουν τις κυβερνήσεις;

Η αλήθεια είναι ότι κάποια μέτρα προς την κατεύθυνση της λεγόμενης «προσαρμογής» έχουν ληφθεί: πρόοδοι στην υγειονομική περίθαλψη, ευρύτερη χρήση του κλιματισμού, καλύτερη πληροφόρηση για τους κινδύνους από τη ζέστη. Ακριβώς χάρις σε αυτά τα μέτρα, οι θάνατοι πέρυσι στην Ευρώπη από αιτίες που συνδέονται με τη ζέστη ήταν «μόνο» 47.000, έναντι 62.000 το 2022. Σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύτηκε προχθές στο περιοδικό Nature Medecine, χωρίς τα μέτρα αυτά οι θάνατοι θα ήταν κατά 80% περισσότεροι, με τον φόρο αίματος να είναι υψηλότερος στους άνω των 80 ετών.

Δεν πρέπει λοιπόν να είμαστε μοιρολάτρες: οι παρεμβάσεις φέρνουν αποτέλεσμα. Μόνο που αυτό δεν είναι αρκετό. «Πλησιάζουμε ταχύτατα στα όρια του ανθρώπινου οργανισμού», λέει στους New York Times ο Τζόρνταν Κλαρκ από το Duke University. «Δεν μπορούμε να προσαρμοζόμαστε επ’ άπειρον». Τα πράγματα είναι πιο επείγοντα για τη Νότια Ευρώπη, και ιδιαίτερα για την Ελλάδα: εδώ σημειώθηκαν πέρυσι οι περισσότεροι θάνατοι ανά 100.000 κατοίκους λόγω ζέστης: 393. Εδώ κόντεψε να καεί όλη η Αθήνα από μια φωτιά στον Βαρνάβα που εξελίχθηκε σε megafire.

Η πολιτική αντιπαράθεση δεν άργησε να ξεσπάσει: η κυβέρνηση αποδίδει το πρόβλημα στην κλιματική αλλαγή, η αντιπολίτευση στην κυβερνητική ανικανότητα. Και οι δύο έχουν δίκιο. Η κλιματική αλλαγή έχει δραματικές συνέπειες, για την αντιμετώπιση των οποίων ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ζητήσει τη συνδρομή των Βρυξελλών, αλλά δεν μπορεί να λειτουργεί ως άλλοθι για την αποτυχία του επιτελικού του κράτους, μια αποτυχία που χαρακτήριζε πάντως και τις προηγούμενες κυβερνήσεις.

Είναι εύκολο να ζητάς την αποπομπή του Κικίλια. Αλλά η κλιματική προσαρμογή δεν είναι πρόβλημα ενός ανθρώπου ούτε μιας κυβέρνησης.