Ρατσισμός και άγνοια

14:02 3/3/2020 - Πηγή: Τα Νεα

Κοιτάζω τις αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε σχέση με την τρέχουσα προσφυγική κρίση.

Αυτό που με εντυπωσιάζει δεν είναι η ευκολία με την οποία άνθρωποι είναι έτοιμοι να υιοθετήσουν ανοιχτά ρατσιστικές ή φασιστικές πρακτικές.

Είναι η τεράστια άγνοια για την πραγματικότητα του σύγχρονου κόσμου.

Σου λένε διάφοροι «δεν είναι πρόσφυγες, είναι Αφγανοί και Σομαλοί».

Ας το πουν τότε και στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ που εξακολουθεί να έχει προγράμματα για Αφγανούς και Σομαλούς γιατί και στις δύο χώρες υπάρχει

πρόβλημα προσφυγιάς που σχετίζεται με τις ταραγμένες ιστορίες τους.

Και ποιος σας είπε ότι το εάν κάποιος είναι πρόσφυγας κρίνεται με βάση τη χώρα προέλευσης;

Το ποιος είναι πρόσφυγας το λέει η Σύμβαση του 1951 για τους Πρόσφυγες που είναι συνθήκη του ΟΗΕ και η οποία ορίζει ποιος μπορεί να θεωρηθεί πρόσφυγας. Και ιδού ο ορισμός, όπως ισχύει σήμερα.

Πρόσφυγας είναι: «Ένα άτομο που λόγω βάσιμου φόβου δίωξης για λόγους φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα ή πολιτικών πεποιθήσεων ευρίσκεται εκτός της χώρας της ιθαγένειάς του και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του φόβου, δεν επιθυμεί να θέσει εαυτόν υπό την προστασία της εν λόγω χώρας, ή που δεν έχει υπηκοότητα και είναι εκτός της χώρας της προηγούμενης συνήθους διαμονής του, ως αποτέλεσμα των γεγονότων αυτών, δεν είναι σε θέση ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή».

Άρα λοιπόν πρόσφυγας είναι κάποιος που δεν μπορεί να είναι στη χώρα του για μια σειρά από λόγους.

Και ακριβώς εξαιτίας αυτού του ορισμού είναι που λένε και ξαναλένε όσοι ασχολούνται με το θέμα ότι δεν μπορείς να λες ότι επειδή κάποιος είναι από την α ή τη β χώρα δεν δικαιούται άσυλο.

Γιατί πρέπει να γίνει εξατομικευμένη εξέταση του αιτήματος για να εξακριβωθούν οι συγκεκριμένες περιστάσεις που τον έκαναν να ζητήσει άσυλο.

Τι άλλο λέει η συνθήκη; Ότι αυτόν που είναι πρόσφυγας δεν τον επαναπροωθείς: «Κανένα Συμβαλλόμενο Κράτος δεν θα απελάσει ή επιστρέψει (επαναπροωθήσει), πρόσφυγα με οποιονδήποτε τρόπο στα σύνορα εδαφών όπου η ζωή ή η ελευθερία του θα απειλούνταν λόγω της φυλής του, της θρησκείας, εθνικότητας, συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ή πολιτική άποψη».

Άρα λοιπόν δεν μπορείς να τον διώξεις, εάν είναι πρόσφυγας.

Τι άλλο ισχύει και το θύμισε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες; Ότι δεν μπορείς να μην επιτρέψεις σε κάποιον να ζητήσει άσυλο.

Είναι ένα πράγμα να κρίνεις ότι δεν δικαιούται, αφού εξετάσεις το αίτημά του, με όρους κράτους δικαίου, και άλλο να μην τον αφήσεις καν να υποβάλει αίτημα.

Γι’ αυτό και θύμισαν ότι το δικαίωμα υποβολής αιτήματος ασύλου δεν μπορεί να «ανασταλεί».

Και θύμισε και κάτι ακόμη η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες: «Τα άτομα που εισέρχονται ακανόνιστα στο έδαφος μιας χώρας επίσης δεν πρέπει να τιμωρούνται, αν εμφανίζονται στις αρχές χωρίς καθυστέρηση για να ζητήσουν άσυλο».

Αυτό το λέει ο ΟΗΕ γιατί σε πολλές περιπτώσεις κάποιος δεν μπορεί να μπει «νόμιμα» σε μια χώρα, αλλά αναγκάζεται να εισέλθει παράνομα.

Αυτά για τους πρόσφυγες.

Και οι μετανάστες

Υπάρχουν και μετανάστες; Φυσικά, αλλά ας μην τρελαθούμε και αυτοί που μεταναστεύουν από ανάγκη το κάνουν, δεν είναι ούτε τουρίστες, ούτε βέβαια «εισβολείς».

Και η μετανάστευση είναι κομμάτι της παγκόσμιας ιστορίας και της ελληνικής ιστορίας. Η «ομογένεια» που κάθε τόσο τη θυμόμαστε από μετανάστες φτιάχτηκε, που σε αρκετές περιπτώσεις αντιμετωπίστηκαν αρνητικά στην αρχή.

Και βέβαια πολλές από τις σημερινές «μεγάλες δυνάμεις» φτιάχτηκαν από τη σκληρή εργασία μεταναστών.

Σήμερα υπάρχουν μεταναστευτικά ρεύματα γιατί στον πλανήτη υπάρχει ανισότητα, υπάρχει φτώχεια και ολοένα και περισσότερο οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Είναι «υπερβολικά πολλοί» και «δεν χωράνε»;

Οι ειδικοί και οι διεθνείς οργανισμοί επιμένουν ότι τίποτα από αυτά δεν ισχύει.

Αρκετοί υπογραμμίζουν ότι η μετανάστευση αποτελεί παράγοντα ανανέωσης μιας χώρας.

Όμως, δυστυχώς, κυριαρχεί η αντιμεταναστευτική ρητορική γιατί σε πολλές χώρες το πάνω χέρι το έχει πάρει η ακροδεξιά.

Όμως καλό είναι να θυμόμαστε ότι και στη χώρα μας ολόκληροι κλάδοι στην εργασία μεταναστών στηρίζονται.

Τα λέω όλα αυτά, γιατί είναι ένα πράγμα να υπάρχουν διαφορετικές ιδεολογικές ή πολιτικές προσεγγίσεις για ένα ζήτημα και άλλο να μιλάμε για τη σύγκρουση ανάμεσα στην πραγματικότητα και την άγνοια.

Πρώτα γνωρίζουμε την πραγματικότητα και μετά μιλάμε.

Ας ακολουθήσουμε πρώτα αυτόν τον κανόνα και μετά ας έχουμε και άποψη.