Σε κρίσιμο σημείο οι σχέσεις της Άγκυρας με το ΝΑΤΟ

19:18 20/1/2023 - Πηγή: Τα Νεα

Η Τουρκία αναμένεται πολύ σύντομα να αποφασίσει τελεσίδικα αν θα άρει το βέτο για την είσοδο της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Πέρα από τις συνεχείς διαβεβαιώσεις των δύο χωρών και των δηλώσεων Στόλτενμπεργκ και οι ΗΠΑ προσπαθούν να διαμορφώσουν το αποτέλεσμα. Για να γίνει αυτό, ο Μπάιντεν πρότεινε στο Κογκρέσο την πώληση των F-16 στην Τουρκία, προσπαθώντας να εξασφαλίσει ότι ο Ερντογάν θα ψηφίσει θετικά στην είσοδο της Στοκχόλμης και του Ελσίνκι στο

ΝΑΤΟ.

Στο άρθρο του στο Bloomberg, ο Jason Stavridis, αναρωτιέται αν θα μπορούσε το ΝΑΤΟ να περιθωριοποιήσει ή να λάβει το οποιοδήποτε άλλο μέτρο κατά της Τουρκίας, σε περίπτωση που ο Ερντογάν για κάποιο λόγο δεν τηρήσει τον λόγο του και δεν άρει το βέτο κατά της Σουηδίας και της Φινλανδίας. Ο αρθρογράφος ήταν ανώτατος συμμαχικός διοικητής του ΝΑΤΟ, ο οποίος επέλεξε ως πρώτη του χώρα, την Άγκυρα και περιγράφει την εμπειρία του σε αυτήν την θέση.

Πώς βοήθησαν την Τουρκία η Σουηδία και η Φινλανδία

Σε συμφωνία κατέληξαν το καλοκαίρι η Τουρκία με την Σουηδία και την Φινλανδία, δίνοντας την εντύπωση στους συμμάχους ότι θα προχωρούσαν με την άρση του βέτο και την είσοδο των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ. Αλλά, δεν έχουν προχωρήσει σε ένταξη μέχρι και σήμερα γιατί οι Τούρκοι ισχυρίζονται ότι η Στοκχόλμη και το Ελσίνκι δεν συνεργάζονται στον αγώνα κατά του ΡΚΚ.

Σε ποια σημεία ήρθαν σε συμφωνία

• Πλήρης συνεργασία με την Τουρκία στον αγώνα κατά του PKK και των προεκτάσεων του

• Επίδειξη αλληλεγγύης προς την Τουρκία στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της.

• Δέσμευση για μη υποστήριξη PYD/YPG και FETO.

• Αποφυγή περιορισμών εμπάργκο στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, αύξηση της συνεργασίας.

• Δέσμευση για τροποποίηση της εθνικής νομοθεσίας και πρακτικών της Σουηδίας και της Φινλανδίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την αμυντική βιομηχανία.

• Δημιουργία δομημένου μηχανισμού συνεργασίας για την ανταλλαγή πληροφοριών για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος.

• Λήψη συγκεκριμένων βημάτων για την έκδοση τρομοκρατών εγκληματιών και σύναψη διμερών συμβατικών ρυθμίσεων.

• Απαγόρευση των δραστηριοτήτων συγκέντρωσης χρημάτων και στρατολόγησης του PKK και των παρακλαδιών του και των μπροστινών οργανώσεων και η έρευνά τους.

• Αποτροπή τρομοκρατικής προπαγάνδας κατά της Τουρκίας.

• Υποστήριξη της όσο το δυνατόν μεγαλύτερης συμμετοχής της Τουρκίας στις υπάρχουσες και μελλοντικές πρωτοβουλίες της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας της ΕΕ, μεταξύ αυτών και στη Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία (PESCO).

• Δημιουργία Μόνιμου Κοινού Μηχανισμού με τη συμμετοχή φορέων Δικαιοσύνης, Πληροφοριών και Ασφάλειας για την επίβλεψη της υλοποίησης αυτών των βημάτων.

Ποια είναι η πρόκληση που αντιμετωπίζει η συμμαχία

Η μεγάλη πρόκληση για τη συμμαχία δεν είναι η τρομοκρατία, αλλά η ασυνείδητη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ο Πούτιν συνεχίζει να επισκιάζει την Εσθονία, μέλος του ΝΑΤΟ, η οποία έχει σημαντικό εθνο-ρωσικό πληθυσμό. Μιλάει επανειλημμένα για τις «πυρηνικές επιλογές» του, επιδιώκοντας να τρομάξει την Ευρώπη γενικά και το ΝΑΤΟ ειδικότερα.

Αυτό είναι που ώθησε τα δύο ουδέτερα έθνη να υποβάλουν αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Και οι δύο έχουν πολεμήσει εναντίον της Ρωσίας για πολλούς αιώνες. Και οι δύο παρέμειναν (τουλάχιστον τεχνικά) στο περιθώριο κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, όταν μια βάναυση σοβιετική δικτατορία απειλούσε τον ελεύθερο κόσμο. Το ότι επέλεξαν τώρα να εγκαταλείψουν την ουδετερότητά τους θα πρέπει να δώσει κάποια αίσθηση του πόσο σοβαρά λαμβάνουν την απειλή του Πούτιν για την παγκόσμια τάξη πραγμάτων.

Πώς Σουηδία και Φινλανδία πρόκειται να βοηθήσουν το ΝΑΤΟ

Η Σουηδία διαθέτει στρατό υψηλής τεχνολογίας και παράγει τα μαχητικά Saab Gripen πέμπτης γενιάς. Οι Φινλανδοί, ένα έθνος μόλις πέντε εκατομμυρίων, μπορούν να βάλουν στο πεδίο εκατοντάδες χιλιάδες καλά εκπαιδευμένες και πλήρως εξοπλισμένες δυνάμεις χερσαίας μάχης μέσα σε λίγες εβδομάδες. Αυτοί είναι μερικοί από τους λόγους για τους οποίους, οι δύο χώρες θα βοηθήσουν την Συμμαχία.

Από την άλλη, κάποια στιγμή, ορισμένα μέλη του ΝΑΤΟ θα αρχίσουν να ρωτούν: «Αν είναι μια επιλογή μεταξύ της Σουηδίας- Φινλανδίας και της Τουρκίας, ίσως πρέπει να εξετάσουμε τις επιλογές μας». Αυτό θα ήταν λάθος. Η Τουρκία κατέχει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ, διαθέτει σημαντικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της αεροπορικής βάσης Ιντσιρλίκ, και φιλοξενεί τη συνολική διοίκηση χερσαίου πολέμου του ΝΑΤΟ στη Σμύρνη.

Το ΝΑΤΟ χρειάζεται η Τουρκία να συνεχίσει να είναι ενεργό και θετικό κράτος μέλος. Πρέπει επίσης να άρει το βέτο και να βοηθήσει στην προσθήκη της Φινλανδίας και της Σουηδίας. Κανείς δεν θέλει να πρέπει να διαλέξει μεταξύ τους. Εναπόκειται πλέον στον Ερντογάν να διασφαλίσει ότι αυτό δεν χρειάζεται να συμβεί.

Το deal Ερντογάν – Μπάιντεν με αντάλλαγμα την άρση του βέτο

Οι Αμερικανοί βλέποντας πως ο κίνδυνος οι σύμμαχοι να πρέπει να επιλέξουν μεταξύ της εισόδου Σουηδίας – Φινλανδίας και της περιθωριοποίησης της Τουρκίας είναι κοντά προσπαθούν να βρεθούν σε συμφωνία, για αυτό και ο Αμερικανός Πρόεδρος προχώρησε σε μία τόσο δύσκολη απόφαση, όσο το αίτημα του προς το Κογκρέσο για πώληση των F16 στην Τουρκία.

Η πώληση στην Τουρκία, την οποία η διοίκηση εξετάζει εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο, είναι μεγαλύτερη από την αναμενόμενη. Περιλαμβάνει 40 νέα αεροσκάφη και τη γενική επισκευή 79 αεροσκαφών του υπάρχοντος στόλου F-16 της Τουρκίας, σύμφωνα με αξιωματούχους που γνωρίζουν τις προτάσεις.

Η κοινοποίηση της συμφωνίας από το Κογκρέσο θα συμπέσει κατά προσέγγιση με την επίσκεψη στην Ουάσιγκτον, την επόμενη εβδομάδα, του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Η πώληση στην Τουρκία περιλαμβάνει επίσης περισσότερους από 900 πυραύλους αέρος-αέρος και 800 βόμβες, είπε ένας από τους αξιωματούχους.

Η προτεινόμενη συμφωνία με την Τουρκία έρχεται σε μια στιγμή έντασης στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, με την Ουάσιγκτον να προσπαθεί επίσης να πείσει τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία.