Στο τραπέζι πενταμερής με τις εγγυήτριες δυνάμεις

06:32 9/10/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Την ικανοποίησή της εκφράζει η Αθήνα ενόψει της επικείμενης μετάβασης του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη στη Νέα Υόρκη, στις 15 Οκτωβρίου, για την άτυπη τριμερή συνάντηση με τον τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ, παρουσία του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, με αποκλειστικό θέμα στην ατζέντα την επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό. Παρά το γεγονός της πραγματοποίησης

του εν λόγω δείπνου εργασίας μεταξύ Χριστοδουλίδη – Τατάρ ύστερα από πρόσκληση του γ.γ. του ΟΗΕ, και την ώρα που η Ελλάδα αξιολογεί την εξέλιξη διά του Γιώργου Γεραπετρίτη ως «θετική», διπλωματικές πηγές επισημαίνουν πως «οι προσδοκίες από την άτυπη τριμερή δεν είναι μεγάλες». Στο ίδιο μήκος κύματος από πλευράς προσδοκιών μοιάζει να κινείται και η Λευκωσία καθώς, όπως δήλωσε πρόσφατα ο κύπριος πρόεδρος, είναι «συγκρατημένα αισιόδοξος» αν και διατηρεί την «προσδοκία» αυτή η συνάντηση να αποτελέσει το πρώτο βήμα για ουσιαστική επανέναρξη των συνομιλιών.

Ανάλογα με την έκβαση της άτυπης τριμερούς στη Νέα Υόρκη, τα επόμενα βήματα διαλόγου, εφόσον υπάρξουν, είναι πιθανό να περιλαμβάνουν μία εκ νέου τριμερή συνάντηση Χριστοδουλίδη – Τατάρ – Γκουτέρες, ενώ δεν αποκλείεται να δοθεί από τις δύο πλευρές εντολή στον Αντόνιο Γκουτέρες να οργανώσει ακολούθως μια διευρυμένη συζήτηση για το Κυπριακό με τη συμμετοχή των εγγυητριών δυνάμεων Ελλάδας – Βρετανίας – Τουρκίας. Στο παρά ένα της άτυπης τριμερούς στη Νέα Υόρκη, θετικά αναμένεται να μετρήσει για την Κυπριακή Δημοκρατία η παρουσία των ευρωπαίων ηγετών στην Πάφο για τη Σύνοδο Κορυφής MED9 στις 11 Οκτωβρίου, όπου θα συμμετάσχει και ο Κυριάκος Μητσοτάκης και όπου δεν αποκλείεται να καταγραφεί από πλευράς Ευρωπαίων κάποια δήλωση στήριξης για την επανεκκίνηση των συζητήσεων στο Κυπριακό, γεγονός που θα είχε αναμφίβολα έναν υψηλό συμβολισμό.

Ζυγίζοντας τις προσδοκίες από την άτυπη τριμερή για το Κυπριακό, η Αθήνα, καταρχήν, θεωρεί την πραγματοποίησή της «πολύ μεγάλη επιτυχία» καθώς το σενάριο να δεχθούν οι δύο πλευρές να συμμετάσχουν σε απευθείας συζητήσεις φάνταζε μέχρι πριν από λίγους μήνες ως «εντελώς απίθανο». Ενα δεύτερο στοιχείο που αναδεικνύει η ελληνική πλευρά ενόψει της άτυπης τριμερούς είναι αφενός η μεγάλη επένδυση ενέργειας εκ μέρους της Ελλάδας τόσο προς τον ΟΗΕ όσο και προς την Τουρκία και, επιπλέον, η κομβική επιλογή της Αθήνας να προτάξει το Κυπριακό ως την απόλυτη προτεραιότητα. Οπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές, το γεγονός της επανεκκίνησης των συζητήσεων για το Κυπριακό οφείλεται κατά το ήμισυ στην προσπάθεια που κατέβαλε η ελληνική διπλωματία έναντι του ΟΗΕ και κατά το ήμισυ στη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων που προσέφεραν μια καλή αφετηρία για άσκηση πίεσης. Τα βήματα προόδου που έχουν σημειωθεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, επισημαίνεται από την ελληνική πλευρά, είναι αυτά που επιτρέπουν στην Αθήνα να μπορεί να κάνει λόγο για μια χαραμάδα αισιοδοξίας όσον αφορά το σήμα που θα εκπέμψει η τριμερής στις 15 Οκτωβρίου, παρότι είναι σαφές ότι οι Τουρκοκύπριοι δύσκολα θα αποστούν από τη βασική τους θέση, αυτήν της λύσης δύο κρατών.

Τα πιθανότερα σενάρια που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο τραπέζι είναι είτε να προκύψει πλήρης ματαίωση και να διακοπούν οι συζητήσεις, είτε να δοθεί πράσινο φως για νέα τριμερή με ανοιχτό ενδεχόμενο προοπτικά και για πενταμερή. «Η επανεκκίνηση είναι ένα βήμα αλλά ακόμα είμαστε μακριά από οτιδήποτε», σημειώνουν στα «ΝΕΑ» διπλωματικές πηγές, υπογραμμίζοντας το μέγεθος της προσπάθειας που καταβάλλεται ταυτόχρονα από την προσωπική απεσταλμένη του γ.γ. του ΟΗΕ Μαρία Ανχελα Ολγκίν, καθώς και τους αδιάκοπα ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας Αθήνας – Λευκωσίας.