Τα κρυφά χαρτιά του Νετανιάχου για να κερδίσει ξανά τις εκλογές

05:35 22/3/2021 - Πηγή: Τα Νεα

Θα διευρύνει, άραγε, το ρεκόρ που κατέχει ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο οποίος έχει διατελέσει πρωθυπουργός επί 15 χρόνια - εκ των οποίων τα 12 τελευταία είναι συνεχόμενα; Ή έχει βρεθεί ο άνθρωπος που θα τον «εκθρονίσει», στο πρόσωπο του χαρισματικού πρώην συνεργάτη του, Γιαΐρ Λαπίντ; Και τι σημαίνει για τους συμπολίτες των δύο αντιπάλων και τους Παλαιστίνιους οι οποίοι ζουν στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη και τη Λωρίδα της Γάζας

καθένα από τα παραπάνω σενάρια;

Τα τρία αυτά ερωτήματα κυριαρχούν, αναμφίβολα, ενόψει των εκλογών που διεξάγονται στο Ισραήλ αύριο, Τρίτη, 23 Μαρτίου. Το ίδιο συνέβαινε, βεβαίως, και στις τρεις προηγούμενες, που έχουν διεξαχθεί από το 2019 μέχρι σήμερα, χωρίς τα αποτελέσματά τους (δηλαδή οι ψηφοφόροι) να έχουν καταφέρει να δώσουν καθαρές απαντήσεις. Κάτι, μάλιστα, που δεν αποκλείεται να συνεχιστεί και μετά από αυτή την αναμέτρηση - έστω και αν οι διεργασίες και ζυμώσεις που γίνονται στο πολιτικό σκηνικό είναι έντονες.

Το σίγουρο είναι ότι ο Νετανιάχου έχει αποδειχθεί εξαιρετικά ανθεκτικός - κυριολεκτικά εφτάψυχος. Ούτε η συσπείρωση των πολιτικών αντιπάλων του ούτε τα σκάνδαλα διαφθοράς ούτε οι δικαστικές έρευνες ούτε οι επαναλαμβανόμενες μαζικές διαδηλώσεις με αίτημα την παραίτησή του έχουν καταφέρει να τον απομακρύνουν από τη θέση του. Ούτε λόγος, φυσικά, για τις «εξωτερικές απειλές», στις οποίες απαντά με ανάλογο τρόπο με τους προκατόχους του - με επίδειξη ισχύος και αίσθηση υπεροχής του Ισραήλ έναντι των αντιπάλων του, είτε πρόκειται για το Ιράν είτε για τους Παλαιστίνιους, που βλέπουν τα εδάφη τους να συρρικνώνονται διαρκώς από τους παράνομους εβραϊκούς οικισμούς.

Η μάχη για τις 61 έδρες

Για μια ακόμη φορά δε - βοηθούσης και της εντυπωσιακής επίδοσης της κυβέρνησης Νετανιάχου στο μέτωπο των εμβολιασμών, όπου το Ισραήλ πρωτοπορεί παγκοσμίως - οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πρώτη θέση έχει «κλειδώσει» για το Λικούντ, το οποίο συγκεντρώνει περίπου 30 από τις 120 έδρες της Κνεσέτ (σήμερα διαθέτει 37). Μαζί δε με τους συνήθεις συμμάχους του, τα ακραία εθνικιστικά και θρησκευτικά κόμματα, είναι βέβαιο ότι θα πλησιάσει τον μαγικό αριθμό των 61 βουλευτών - δύσκολα, όμως, θα τον πιάσει.

Από την πλευρά του, ο Λαπίντ - υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση της περιόδου 2013-14 - αντιμετωπίζει επίσης σοβαρό πρόβλημα. Ανάμεσα στα άλλα, τον στοιχειώνει η αποτυχία του Μπένι Γκαντζ, στον συνασπισμό του οποίου (Μπλε και Λευκό) συμμετείχε και ο ίδιος μέχρι την αποχώρησή του, μετά τις εκλογές του 2020. Το στοίχημα είναι διπλό: Αφενός, το κόμμα του - το Γες Ατίντ, που ίδρυσε το 2012 - να βγει όσο το δυνατόν πιο ισχυρό από τις κάλπες, ώστε να κατοχυρωθεί ως ο αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος στην αντιπολίτευση. Και αφετέρου, να υπάρξουν αρκετοί και επαρκώς ισχυροί κοινοβουλευτικά «πρόθυμοι» να συνεργαστούν μαζί του για τον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης.

Μέχρι στιγμής, έχει διασφαλίσει τη στήριξη δύο κομμάτων της (Κεντρο)Αριστεράς - του Μέρετζ και των πάλαι ποτέ κραταιών Εργατικών. Το «κλειδί», όμως, φαίνεται πως βρίσκεται σε δύο κόμματα της ισραηλινής Δεξιάς, τα οποία ήδη έχουν συνάψει σύμφωνο συνεργασίας μεταξύ τους: Τη Νέα Ελπίδα, την οποία ίδρυσε τον Δεκέμβριο ο μέχρι τότε υπουργός του Νετανιάχου, Γκίντεον Σάαρ και το Γιαμίνα του Νάφταλι Μπένετ, στα οποία οι δημοσκοπήσεις δίνουν αθροιστικά περίπου 20 έδρες.

Δηλώσεις που θα μείνουν δηλώσεις;

Μάλιστα, οι δύο τελευταίοι έχουν διαμηνύσει πως δεν προτίθενται να στηρίξουν ως πρωθυπουργό τον Λαπίντ, καθώς οι θέσεις τους απέχουν πολύ. Για παράδειγμα, ενώ αυτοί δηλώνουν αντίθετοι με τη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους και στηρίζουν τη διαδικασία εποικισμού, ο ηγέτης του Γες Ατίντ εμφανίζεται να υποστηρίζει αντίθετες θέσεις. Ο ίδιος, πάντως, φρόντισε να τους τείνει χείρα συνεργασίας προκαταβολικά, με την εξής… παρότρυνση: «Συμβουλεύω τους φίλους μου να μη λένε πράγματα τα οποία μετά δεν θα μπορούν να τηρήσουν».

Ακόμη κι αν τα βρουν, πάντως, τα προγνωστικά δείχνουν πως θα τους λείπουν αρκετές ακόμη έδρες ως τις 61. Ποιος θα κληθεί να τις συμπληρώσει, άραγε; Μήπως τα υπολείμματα του Μπλε και Λευκού και η (αποδυναμωμένη) Ενωμένη Αραβική Λίστα; Και θα μπορέσουν όλοι αυτοί να καταλήξουν σε ένα κοινό πρόγραμμα ή θα κάνει τελικά «παιχνίδι» πάλι ο Νετανιάχου;

Η διάσπαση των Αράβων του Ισραήλ

Το αποτέλεσμα της Ενιαίας Λίστας στις εκλογές του 2020, στις οποίες συγκέντρωσε 15 έδρες στην Κνεσέτ, χαρακτηρίστηκε από την ισραηλινή εφημερίδα «Haaretz» ως μια «άνευ προηγουμένου επίδοση». Παρά δε το γεγονός ότι η επιρροή της ήταν και είναι πεπερασμένη, μιας και σημείο αναφοράς του συνασπισμού αποτελεί ο αραβικός πληθυσμός του Ισραήλ, δεν αποτελούσε μικρό κατόρθωμα η τρίτη θέση και ο ρόλος του ρυθμιστή, ακόμη και στον σχηματισμό κυβέρνησης. Αλλωστε, προσφέρθηκε να στηρίξει μια κυβέρνηση του Μπένι Γκαντζ, κάτι που ο τελευταίος απέρριψε.

Τον Ιανουάριο, όμως, η αποχώρηση μίας εκ των πιο σημαντικών συνιστωσών της, της Ενωμένης Αραβικής Λίστας (Raam) φαίνεται να αποδυναμώνει τον συνασπισμό, σπέρνοντας την απογοήτευση στις τάξεις των αράβων ψηφοφόρων. Είναι κάτι, άλλωστε, που αποτυπώνεται και στις δημοσκοπήσεις, αφήνοντας πολλούς να αναρωτιούνται για τη σκοπιμότητα της διάσπασης.