Τα «σύμβολα» της Ακαδημίας

09:11 4/7/2020 - Πηγή: Τα Νεα

Ομολογώ ότι αισθάνομαι σπάνια ικανοποίηση. Εγραψα και σεις δημοσιεύσατε το άρθρο μου την περασμένη Παρασκευή 26 Ιουνίου 2020 που έφερε τον τίτλο «Η Ακαδημία θέλει ένα σκούντημα». Αν κρίνω από τη χθεσινή λεπτομερή απάντηση του Ακαδημαϊκού κ. Βασιλείου Πετράκου, γενικού γραμματέα της Ακαδημίας τα τελευταία δέκα χρόνια, τα κατάφερα! Τη σκούντησα την Ακαδημία! Ελπίζω τώρα να υπάρξει συνέχεια. Η ίδια η Ακαδημία, με τις δικές της δυνάμεις, να εξυγιανθεί και να εκσυγχρονιστεί, αλλά και η πολιτεία (η κ. Κεραμέως

κυρίως) να βοηθήσει να ξεμπλοκάρουν διαδικασίες και πρακτικές που παρεμποδίζουν το έργο της Ακαδημίας.

Ατόπως, γράφει ο κ. Πετράκος, εμφανίζεται ότι αφορά την Ακαδημία η διένεξη περί εκλογής νέου μέλους. Θα ήταν πράγματι άτοπο να αφορά την Ακαδημία, αλλά φαίνεται ότι αφορά τα «σαλόνια» όπου συζητούνται με πάθος οι υποψηφιότητες πριν κρίνει περί αυτών η Ακαδημία. Το γεγονός ότι διεξάγονται μάχες παρασκηνίων για μια θέση στην Ακαδημία υπήρξε η αφορμή για το άρθρο μου. Παρά το γεγονός ότι, κατά βεβαίωση του κ. Πετράκου, λόγω της επιδημίας δεν εκκρεμεί συζήτηση για την εκλογή οιουδήποτε, μπόρεσα να διακρίνω τρεις ομάδες (υποψηφίων) υποψηφιοτήτων: 1. Ν. Αλιβιζάτος - Π. Παυλόπουλος, 2. Θ. Βερέμης - Κ. Κωστής και 3. Γιάννης Π.Α. Ιωαννίδης - Α. Τριχοπούλου - Σ. Τσιόδρας. Για τις ομάδες αυτές διέκρινα αυξημένο ενδιαφέρον και ένταση που συνήθως υπάρχουν όταν επίκειται εκλογή και οι εκλέκτορες δεν έχουν κατασταλαγμένες απόψεις.

Στο άρθρο μου της περασμένης Παρασκευής έγραψα ότι «σύμφωνα με το άρθρο 39 του Ιδρυτικού Νόμου τα τακτικά μέλη της Ακαδημίας λαμβάνουν αποζημίωση όσες φορές παρίστανται σε συνεδρίες της Ακαδημίας. Εξ όσων πληροφορήθηκα (το αναφέρω με επιφύλαξη), η αποζημίωση ανά συνεδρία αντικαταστάθηκε με μηνιαία αφορολόγητη (γιατί;) αντιμισθία 1.700 ευρώ. Πάλι εξ όσων γνωρίζω, στις άλλες Ακαδημίες του δυτικού κόσμου οι Ακαδημαϊκοί δεν μισθοδοτούνται».

Στην απάντησή του ο γενικός γραμματέας της Ακαδημίας έγραψε: «Η αποζημίωση που δίδεται στους Ακαδημαϊκούς (αρχικά σύμβολα) ισχύει σε όλες τις Ακαδημίες της Ευρώπης. Μάλιστα εσχάτως, η Académie des Inscriptions του Παρισιού τροποποίησε τη σχετική διάταξή της εις όφελος εκείνων των μελών που συμμετέχουν χωρίς απουσίες. Τα μέλη της Académie Française λάμβαναν, το 2002, 750 γαλλικά φράγκα μηνιαίως και επιπλέον σύμβολα για κάθε συνεδρίαση».

Η κάπως σκοτεινή απάντηση του κ. Πετράκου επιβεβαιώνει ότι οι Ακαδημαϊκοί του πολιτισμένου κόσμου δεν μισθοδοτούνται (και μάλιστα αφορολόγητα!). Αντιθέτως, μπορεί να λαμβάνουν αποζημίωση για τη συμμετοχή τους σε συνεδριάσεις (σημειώνω ότι ο όρος «αρχικά σύμβολα» ως επεξήγηση της αποζημίωσης δεν υπάρχει στο Χρηστικό Λεξικό της Ακαδημίας - λήμμα σύμβολο, σελ. 1509-1510. Αναφέρει συμπληρωματικά το Χρηστικό Λεξικό της Ακαδημίας το Σύμβολο της Πίστεως και το σύμβολο του σεξ, αλλά τίποτα για σύμβολα που καταβάλλονται για συμμετοχή σε συνεδριάσεις). Είναι ενδιαφέρον ότι η Académie des Inscriptions θεώρησε σωστό να εισαγάγει κίνητρο τακτικότητας για τους Ακαδημαϊκούς! Τι επεδίωκε ο κ. Πετράκος γράφοντας ότι τα μέλη της Académie Française λάμβαναν, το 2002, 750 γαλλικά φράγκα μηνιαίως και επιπλέον αποζημίωση για κάθε συνεδρίαση;

Οτι να, και οι Γάλλοι μισθοδοτούνταν; Θα συγκρίνουμε τα 750 γαλλικά φράγκα του 2002 με τα 1.700 αφορολόγητα ευρώ του 2020; Εξ όσων έχω ακούσει, πριν από τα Μνημόνια η μηνιαία αντιμισθία των Ακαδημαϊκών ήταν πιο κοντά στα 3.000 ευρώ. Και γιατί αναφέρει φράγκα ο κ. Πετράκος; Για να φαίνονται πολλά; Το γαλλικό φράγκο αντικαταστάθηκε με το ευρώ την 1-1-1999. Η πάγια μηνιαία αντιμισθία των γάλλων Ακαδημαϊκών ήταν συνεπώς τότε (το 2002) 114,30 ευρώ. Αλλά και πάλι γιατί αναφέρεται στο 2002 ο κ. Πετράκος όταν θα ήταν εύκολο να συμβουλευτεί το Διαδίκτυο (http://academie-francaise.fr/linstitution/lorganisation) και να πληροφορηθεί ότι οι γάλλοι Ακαδημαϊκοί εισπράττουν ετησίως συνολικά (πάγιο και παρουσίες) περίπου 3.810 ευρώ. Συμπέρασμα. Οι έλληνες Ακαδημαϊκοί εισπράττουν (σύμβολα;) 21.000 ευρώ περίπου ετησίως (αφορολόγητα), ενώ οι γάλλοι Ακαδημαϊκοί περιορίζονται στο συμβολικό ποσό των 3.810 ευρώ.

Ο Πίτερ Μάκριτζ (Peter Mackridge), γλωσσολόγος, ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, έγραψε ένα εκτενέστατο επιστημονικό δοκίμιο με τίτλο «Ενα μεγάλο επίτευγμα: Χρηστικό Λεξικό της Ακαδημίας Αθηνών», στο οποίο κατέληγε με τη φράση: «Το Χρηστικό Λεξικό της Ακαδημίας Αθηνών είναι μεγάλο επίτευγμα, το οποίο εξάλειψε την κηλίδα που αμαύρωσε το πρόσωπό της λόγω της αδυναμίας της να ολοκληρώσει το Ιστορικό Λεξικό μέσα σε λογικό χρονικό διάστημα. Είναι προς τιμήν της ότι η Ακαδημία ολοκλήρωσε, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, ένα νέο λεξικό της σημερινής ελληνικής, με την πρόθεση όχι να ρυθμίσει τη γλώσσα αλλά να περιγράψει και να αναλύσει το λεξιλόγιό της σε έναν τόμο με τον όσο το δυνατόν πληρέστερο τρόπο. Το νέο λεξικό της Ακαδημίας είναι και χρηστικό και εύχρηστο, και είμαι βέβαιος ότι θα είναι έργο αναφοράς για πολλές δεκαετίες» («The Athens Review of Books», τεύχος 60, Μάρτιος 2015).

Βεβαίως, το Χρηστικό Λεξικό, το οποίο επικαλείται ο κ. Πετράκος για να με αποστομώσει, εκπονήθηκε με επιστημονικό υπεύθυνο έναν μη Ακαδημαϊκό, τον καθηγητή Γλωσσολογίας κ. Χριστόφορο Χαραλαμπάκη. Χωρίς τον άνθρωπο αυτό (ούτε το όνομά του δεν αναφέρεται στο εξώφυλλο του έργου ζωής που εκπόνησε) αμφιβάλλω αν θα είχε τελειώσει η Ακαδημία το έργο. Χαίρομαι διότι, κατά βεβαίωση του κ. Πετράκου, σύντομα θα ψηφιοποιηθεί βελτιωμένο.