Τα θεμέλια της ανθρωπότητας

20:31 13/8/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Το Βreakdance (επίσημος όρος: «Βreaking») ήταν το μοναδικό καινούργιο άθλημα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού που ολοκληρώθηκαν προχτές. Είναι αμφίβολο αν θα συμπεριληφθεί και στους επόμενους του 2028 στο Λος Αντζελες καθώς δεν αναφέρεται στο αρχικό αθλητικό πρόγραμμα, αλλά η αρχή έγινε – όπως και με το Skateboarding (σε δρόμους και πάρκα), το 2020. Και αν κάποιοι από εμάς αναρωτιόμαστε κατά πόσον αυτές οι νεανικές «τέχνες – τεχνοτροπίες» (ξέρω ότι οι λέξεις είναι

λάθος, ζητώ συγγνώμη, δεν μπορώ να σκεφτώ άλλες) αποτελούν άθλημα, δεν έχουμε παρά να το δεχτούμε. Γιατί αυτοί που ξέρουν, ξέρουν καλύτερα.

Βασική ιδέα των Ολυμπιακών της Γαλλίας πάντως (της Γαλλίας, ναι, γιατί εξέφρασαν και καθρέφτισαν μιαν ολόκληρη χώρα) ήταν η αναζήτηση των θεμελίων της ανθρωπότητας. Ετσι μας είπαν. Αυτό βέβαια που είδαμε ήταν κυρίως ένα ξετύλιγμα της Ιστορίας της συγκεκριμένης αυτής χώρας – και ήταν μια χαρά θέμα. Σε μια εποχή όπου οι πιο επικίνδυνες συγκρούσεις αφορούν στην αμφισβήτηση όχι ιδεών αλλά γεγονότων, η Ιστορία αποτελεί ένα σχετικά ασφαλές και πάντως χρήσιμο εφαλτήριο. Μπορεί να συμφωνούμε ή όχι πως η περίοδος της Τρομοκρατίας στη γαλλική επανάσταση ήταν ένα απαραίτητο στάδιο, αλλά πάντως όλοι ξέρουμε ότι τα κεφάλια κόπηκαν και το αίμα έρρεε, όπως είδαμε σ’ εκείνο το υπέροχο αισθητικά θέαμα με τα κτίρια να ματώνουν πάνω στους παριζιάνικους δρόμους. Τα θεμέλια της ανθρωπότητας όμως;

Η Manizha Talash (Μανίζα Τάλας), γνωστή ως b-girl Talash, είναι μια 21χρονη αφγανή breakdancer. Στους Ολυμπιακούς του 2024 συμμετείχε ως μέλος της Ολυμπιακής Ομάδας Προσφύγων, η οποία εκπροσώπησε πάνω από 100 εκατομμύρια εκτοπισμένους, με 36 αθλητές από 11 διαφορετικές χώρες. H Μanizha διέφυγε από το Αφγανιστάν το 2021, όταν οι Ταλιμπάν πήραν τον έλεγχο της χώρας, και κατοικεί τώρα στην Ισπανία. Στην εναρκτήρια παρουσίασή της στους Αγώνες σηκώθηκε κι αποκάλυψε τη γαλάζια κάπα που κάλυπτε τους ώμους της, με την επιγραφή «Ελευθερία στις Αφγανές». Και αυτό που ήξερε ότι θα γίνει, έγινε: αμέσως αποκλείστηκε από τους Αγώνες, βάσει των κανονισμών που απαγορεύουν οποιοδήποτε πολιτικό μήνυμα. Η Sifan Hassan (Σιφάν Χασάν) γεννήθηκε στην Αιθιοπία απ’ όπου διέφυγε το 2008 στα 15 της χρόνια, και κατέληξε ως πρόσφυγας στην Ολλανδία. Παράλληλα με τις σπουδές της για να γίνει νοσοκόμα, άρχισε να τρέχει· προχτές, με τη σημαία της Ολλανδίας (της οποίας έγινε πολίτης το 2013), η 31χρονη Sifan κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στον μαραθώνιο γυναικών, με νέο ολυμπιακό ρεκόρ.

Στη διάρκεια αυτών των Ολυμπιακών Αγώνων δύο από τις φρικτότερες πολεμικές συγκρούσεις μαίνονταν, καμία εκεχειρία δεν επικράτησε, κι ο κόσμος ολόγυρα συνεχίζει να ανασαίνει βαριά, βυθισμένος μέσα στα ολοένα και πιο αποπνικτικά ρήγματά του. Είδαμε εικόνες ροζ, περίπου αγγελικές, περίπου ζαχαρένιες, λίγο ποπ, λίγο χάπι-εντ. Το χάπι-εντ το έχουμε ανάγκη απεγνωσμένα, αλλά δεν υπάρχει πέρα από τις φωτεινές επιγραφές που διακήρυτταν ότι «Είμαστε για την ειρήνη»: η ιδέα των Ολυμπιακών ήταν για την ειρήνη, όμως η ιδέα των Ολυμπιακών βρίσκεται σε ένα πολύ μακρινό παρελθόν. Εκεί όπου βρίσκεται ο άγνωστος γλύπτης της Νίκης της Σαμοθράκης, ο Σολωμός κι ο Μάντζαρος, ο Σπύρος Σαμάρας κι ο Κωστής Παλαμάς. Ή, για να το πούμε αλλιώς, μπορούμε όλοι ν’ αποφασίσουμε μέσα μας τι είναι μακρινό και τι όχι, τι αναπνέει μόνο μέσα από παλιές σελίδες ή ζει ανάμεσά μας, αλλά δεν θα συμφωνήσουμε. Το παρόν αντίθετα, είναι αναμφισβήτητο: είναι εδώ, με τον Τομ Κρουζ (κι ας είναι τα μαλλιά του σε απόχρωση ακαζού), τις παραλίες του Λος Αντζελες και τους ήρωες που μεγαλουργούν μόνο μέσα στις φωτεινές μας οθόνες.

Πόλεμοι, ρήγματα, τραύματα, ναι. Αλλά κι αυτά βρίσκονται μέσα στα θεμέλια της ανθρωπότητας – σε ίση δόση με τα ωραία και μεγάλα. Μαζί με την έμπρακτη απόδειξη του πανανθρώπινού διαχρονικού θάρρους που, παρά τα τρομερά εμπόδια, έσπαγε και σπάει τους επίσης διαχρονικούς περιορισμούς της φύσης, της κοινωνίας, της δύναμης των ισχυρών. Και μαζί με μια ιδέα της ελευθερίας που μπορεί να εκδηλωθεί έμπρακτα με χίλιους τρόπους. Οπως με ένα κορίτσι που τρέχει πιο γρήγορα απ’ όλους και με μια γαλάζια αθλητική κάπα, υπό τους ήχους της ραπ.