Συντάξεις χηρείας: Τα τρία σενάρια για τις περικοπές που βρίσκονται στο τραπέζι

07:11 14/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Καθυστερεί, λόγω του πολιτικού κόστους, η επίλυση του καυτού ζητήματος των συντάξεων χηρείας και δεν αποκλείεται ο ίδιος ο Πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του να κληθούν να αποφασίσουν, καθώς τρία σενάρια βρίσκονται στο τραπέζι.

Ετσι, δυσεπίλυτο πρόβλημα παραμένει η μείωση των συντάξεων χηρείας του ιδιωτικού τομέα, την ώρα που έχουν κοπεί στον δημόσιο τομέα, καθώς η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη αποφασίσει τι θα κάνει. Αυτό παρατείνει την αγωνία για περίπου 100.000 συνταξιούχους δικαιούχους συντάξεων χηρείας του ιδιωτικού τομέα σχετικά με το αν και πότε θα περικοπεί το εισόδημά τους και αν

θα κληθούν να επιστρέψουν ποσά από το 2020 και μετά.

Επισημαίνεται ότι η περικοπή στις συντάξεις χηρείας εφαρμόζεται ήδη στους συνταξιούχους του Δημοσίου και του ΟΓΑ, ωστόσο δεν έχει ακόμη επεκταθεί στους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα. Με βάση το ισχύον νομικό πλαίσιο, μετά την τριετία οι δικαιούχοι χηρείας πρέπει να χάνουν τη μισή σύνταξή τους σε περίπτωση που αναλάβουν εργασία ή συνταξιοδοτηθούν, με τη σύνταξη να μειώνεται από το 70% στο 35% της αρχικής παροχής.

Δηλαδή, το ύψος των συντάξεων των δικαιούχων που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα, σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, πρέπει να μειωθεί κατά 50% μετά την πάροδο της τριετίας σε περίπτωση ανάληψης εργασίας ή συνταξιοδότησης. Η περικοπή έπρεπε να είχε εφαρμοστεί από το 2020, αλλά εφαρμόστηκε μόνο στις συντάξεις του δημόσιου τομέα και του ΟΓΑ.

Πολιτικό κόστος

Επισημαίνεται ότι η καθυστέρηση στην εφαρμογή της διάταξης φαίνεται να συνδέεται με τον φόβο πολιτικού κόστους, καθώς η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη αποφασίσει το χρονοδιάγραμμα για την κατάθεση της σχετικής ρύθμισης. Νομικοί κύκλοι προειδοποιούν ότι, σε περίπτωση δικαστικής προσφυγής από τους συνταξιούχους του Δημοσίου και του ΟΓΑ, ενδέχεται να υπάρξουν αναδρομικές επιστροφές των παρακρατημένων ποσών, γεγονός που θα επιβαρύνει σημαντικά τον κρατικό προϋπολογισμό.

Τα τρία σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι προβλέπουν τα εξής: να περικοπεί κατά 35% μόνο το τμήμα της εθνικής σύνταξης και όχι και το ανταποδοτικό τμήμα, δηλαδή όχι το σύνολο της σύνταξης χηρείας.

Η επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών για την περίοδο που δεν εφαρμόστηκε ο νόμος να γίνει σε πολλές δόσεις.

Στην περίπτωση που, μετά την τριετία, ο συνταξιούχος λόγω θανάτου παίρνει και δική του σύνταξη, να μπορεί να επιλέξει τη μικρότερη από τις δύο συντάξεις που θα μειωθεί κατά 50%. Πρακτικά, αν ένας συνταξιούχος έχει 400 ευρώ από τη δική του σύνταξη και 800 ευρώ από τη σύνταξη χηρείας, θα μπορεί να επιλέγει, μετά την πρώτη τριετία από την καταβολή της σύνταξης χηρείας, η μείωση κατά 50% να μη γίνει στα 800 ευρώ, αλλά στα 400 ευρώ. Με την επιλογή αυτή θα λαμβάνει 800 ευρώ από χηρεία και 200 ευρώ από τη δική του σύνταξη, δηλαδή συνολικά 1.000 ευρώ. Με το ισχύον καθεστώς (Νόμος 4387/2016), μετά την τριετία κόβεται η σύνταξη χηρείας, πράγμα που σημαίνει ότι τα 800 ευρώ γίνονται 400 ευρώ και ο συνταξιούχος μαζί με τη δική του σύνταξη (400 ευρώ) θα παίρνει συνολικά 800 ευρώ. Η διαφορά με την επιλογή του συμφερότερου ποσού είναι πως κερδίζει 200 ευρώ επιπλέον και συνολικά θα λαμβάνει 1.000 ευρώ αντί για 800 ευρώ.

Για το μεγάλο αυτό θέμα, οι συνταξιουχικές οργανώσεις ζητούν να μην εφαρμοστεί η νομοθεσία που περικόπτει στο μισό τις συντάξεις χηρείας εξ ιδίου δικαιώματος και για δικαιούχους που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα. Μάλιστα, διεκδικούν από την κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας να νομοθετήσουν, ώστε να παραμείνει η καταβολή των συντάξεων χηρείας στο 70% των αρχικών ποσών εφ’ όρου ζωής του κάθε δικαιούχου.

Εως τώρα το μέτρο εφαρμόζεται βάσει νομοθεσίας μόνο για την πρώτη τριετία καταβολής της εν λόγω παροχής. Εν συνεχεία επιβάλλεται περικοπή στο ήμισυ του αρχικού καταβληθέντος ποσού. «Πρόκειται για ένα άδικο μέτρο που κακώς εφαρμόστηκε σε χιλιάδες συνταξιούχους στο Δημόσιο και στον ΟΓΑ», σημειώνουν οι εκπρόσωποι των συνταξιούχων και υπογραμμίζουν ότι «στους δικαιούχους αυτούς η κυβέρνηση οφείλει να επιστρέψει τα χρήματα». Οι συνταξιούχοι υπογραμμίζουν ότι «η εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου δεν πρέπει να επεκταθεί και στον ιδιωτικό τομέα». Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει σε αδιέξοδο δεκάδες χιλιάδες δικαιούχους που θα υποστούν νέες περικοπές στις συντάξεις χηρείας που λαμβάνουν, ενώ θα κληθούν να επιστρέψουν και αναδρομικά ποσά προς τα δημόσια ταμεία, καθώς το μέτρο θα έπρεπε να είχε εφαρμοστεί από τον Οκτώβριο του 2020.