Θεοφάνια : Ιερός Πόλεμος για τον εορτασμό

23:13 4/1/2021 - Πηγή: Τα Νεα

Στην ελληνική κοινωνία ποτέ δεν ρίζωσε βαθιά η θεωρία του Ευφυούς Σχεδιασμού που αποδίδει σε μία ανώτερη διάνοια την ευθύνη της δημιουργίας της ζωής, τής τόσο πολύπλοκης και απρόβλεπτης, που μόνο τυχαία δεν εμφανίστηκε στη Γη. Η σύνδεση με τον Θεό ξεπερνούσε πάντα την κανονικότητα των Γραφών και ανέκαθεν έκλινε προς την εγκατάλειψη της ετερότητας, έχοντας ως διαρκή σκοπό την ανάδειξη όλων εκείνων των εσωτερικών χαρακτηριστικών του καθενός που θα απέβλεπαν όχι τόσο σε μία εξελικτικά εναργέστερη κοινωνία όσο σε έναν κόσμο πλασμένο κατά τις διδαχές του Χριστού.

Και τα Θεοφάνια

είναι μία από τις λαμπρές γιορτές της χριστιανοσύνης που οι Ελληνες πηγαίνουν στις εκκλησίες για να παρακολουθήσουν τη λειτουργία και να πάρουν ένα μπουκαλάκι αγιασμό για το σπίτι. Συγκεντρώνονται επίσης τα Θεοφάνια στις ακρογιαλιές, σε λιμάνια, σε λίμνες ή ποτάμια, όπου παραδοσιακά επιλέγει η κάθε Ενορία για να δουν τον ιερέα να ρίχνει τον Σταυρό και να αγιάζει τα νερά. Ανέκαθεν έκρυβε ισχυρό συμβολισμό η σχέση των κατοίκων της χώρας με τις θάλασσες και τα ποτάμια της. Το Αιγαίο, το πολυτάραχο Αιγαίο, τα πλοία που συγκεντρώνονται στα λιμάνια οι κόρνες που ακούγονται.

Ωστόσο τα φετινά Θεοφάνια δεν θα εορταστούν όπως ανάγκασε η πανδημία τον κόσμο να τιμήσει και να συμμετάσχει σε κάθε μεγάλη γιορτή, αρχής γενομένης από το περυσινό Πάσχα, αλλά σε κλίμα φορτισμένο και επικίνδυνα τεταμένο. Εν μέσω του πολέμου της ζωής κατά του θανάτου που επιφέρει ο κοροναϊός, η ρήξη που επήλθε στις σχέσεις της Εκκλησίας με την Κυβέρνηση ήταν ξαφνική και βαθιά, ραγίζοντας όχι μόνο τις σχέσεις των δύο θεσμών -ενσωματώνοντας στην πολεμική ρητορική όρους όπως «Κόκκινη Γραμμή» αλλά και σπέρνοντας την αμφιβολία και τον προβληματισμό ανάμεσα στους θρησκεύοντες και μεταξύ των ιερωμένων.

Τα πράγματα με την εξέλιξη της πανδημίας δεν πάνε καλά στην Ελλάδα. Ούτε όμως στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο. Μέτρα περιορισμού λαμβάνονται όλο και πιο συχνά με αυστηρότερο χαρακτήρα. Η κυβέρνηση, όπως τις τελευταίες ώρες διακηρύσσει η Εκκλησία, αποφάσισε την τελευταία στιγμή να πάρει πίσω τα συμφωνηθέντα και να μην επιτρέψει τον εορτασμό των Θεοφανίων κατά τον τρόπο που αυτός έγινε τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, δηλαδή με περιορισμένο αριθμό πιστών στους ναούς και με την τήρηση μέτρων και αποστάσεων ασφαλείας.

Η απόφαση αυτή προκάλεσε έντονη δυσφορία στην Ιερά Σύνοδο που αποφάσισε μετά από τηλεδιάσκεψη των μελών της να καταστρατηγήσει την κυβερνητική απόφαση. Και σύμφωνα μάλιστα με κάποιες πληροφορίες, ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, που πριν από λίγες μέρες έδωσε μία πολλή δύσκολη μάχη απέναντι στον κοροναϊό, έχει λάβει την απόφαση να παραστεί ο ίδιος σε δοξολογία για τον αγιασμό των υδάτων.

Αλλωστε από το βράδυ της Δευτέρας, πολλές μητροπόλεις, κάλεσαν μέσω της παρουσίας τους στα κοινωνικά δίκτυα, τους πιστούς να προσέλθουν στις εκκλησίες για τον εορτασμό των Θεοφανίων, επιδεικνύοντας τον ίδιο σεβασμό και προσοχή όπως τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά. Για παράδειγμα η Μητρόπολη Νέας Ιωνίας και Φιλαδέλφειας ανακοίνωσε ότι η «η Εκκλησία μας αποφάσισε να παραμείνουν ανοικτοί οι ναοί μας. Ελάτε τηρώντας όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα ασφαλείας να δείξουμε την πνευματικότητά μας και το χριστιανικό μας φρόνημα».

Πολλοί ιεράρχες είναι αποφασισμένοι να στρατευτούν απέναντι στην απόφαση της Πολιτείας και να τιμήσουν τα Θεοφάνια, να καλέσουν τον κόσμο να παρευρεθεί στον εορτασμό, προστατεύοντας ο ένας τον άλλο, αλλά πάντως κρατώντας τους ναούς ανοιχτούς, και ρίχνοντας τον Σταυρό στο νερό.

Το τι θα κάνει πλέον η κυβέρνηση και πώς θα επιβάλλει τη βούλησή της, μένει να φανεί. Διατράνωσε η ίδια τη Δευτέρα ότι ο νόμος ισχύει για όλους. Και ανακοίνωσε αντιδρώντας στην απόφαση «ανταρσίας» της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, ότι «στο πλαίσιο των μέτρων που τέθηκαν σε ισχύ χθες και θα διαρκέσουν έως τις 11 Ιανουαρίου, οι εκκλησίες θα παραμείνουν κλειστές για τους πιστούς και δεν θα γίνει την ημέρα των Θεοφανίων Αγιασμός των υδάτων σε εξωτερικούς χώρους.

Η Κυβέρνηση σε όλα τα στάδια της πανδημίας βρισκόταν σε διαρκή διαβούλευση με την Εκκλησία για τα θέματα των λειτουργιών, με σεβασμό στη δημόσια υγεία αλλά και την πίστη των ανθρώπων. Στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιήθηκαν οι λειτουργίες Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς και προβλέφθηκε η λειτουργία των Θεοφανίων.

Η ανάγκη να μην διακυβευθεί η σταθερή πορεία για την καταπολέμηση του ιού, εν όψει ιδίως και της επαναλειτουργίας των σχολείων, επέβαλε για την τρέχουσα εβδομάδα την επιστροφή στο προηγούμενο καθεστώς περιορισμών στην αγορά και την κοινωνία, μεταξύ των οποίων και η πρόβλεψη να γίνει η λειτουργία των Θεοφανίων χωρίς την παρουσία πιστών. Βεβαίως, παραμένει η δυνατότητα παρεμπίπτουσας ατομικής προσευχής των πιστών στους ναούς.

Η λειτουργία των Θεοφανίων θα πραγματοποιηθεί εσωτερικά από τους ιερείς, ενώ μετά τις 11 Ιανουαρίου θα επιτρέπεται ξανά η παρουσία πιστών για τις Κυριακάτικες λειτουργίες με τους κανόνες που ίσχυαν τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά».

Ομως για την Εκκλησία, όλα δείχνουν πως ο κόμπος έφτασε στο χτένι. Και προειδοποιεί ότι θα φτάσει στο σημείο, εφόσον η πολιτεία στείλει την Αστυνομία στους ναούς για να επιβάλλει πρόστιμα, να τα πληρώσει.

Ο εκπρόσωπος Τύπου της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, Μητροπολίτης Αθηναγόρας, είπε στο MEGA: «Εννέα μήνες η Εκκλησία συμμορφώθηκε πλήρως σε όλα τα μέτρα. Δέχθηκε να είναι εντελώς κλειστές οι εκκλησίες στην πρώτη καραντίνα. Δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τη στροφή της κυβέρνησης. Όταν γίνεται μια συμφωνία από τα δύο μέρη, και κάποιο από τα δύο μέρη αποφασίζει να την αλλάξει, τουλάχιστον θα πρέπει να ενημερώσει το άλλο μέρος. Pacta sunt servanda. Οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται».

Εκανε λόγο για μια «μικρή απογοήτευση στον τρόπο επικοινωνίας» μεταξύ πολιτείας και εκκλησίας. «Σε δύσκολες καταστάσεις ο πρωθυπουργός και ο αρχιεπίσκοπος έβρισκαν λύση. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει και τώρα» συμπλήρωσε. Ρωτήθηκε επίσης εάν η Αστυνομία πάει να επιβάλει πρόστιμα σε ιεράρχες κατά τα Θεοφάνια και απάντησε ότι «η Αστυνομία θα κάνει τη δουλειά της κι εμείς τη δική μας».

Σημείωσε, δε, ότι η εκκλησία θα πληρώσει τυχόν πρόστιμα που θα της βεβαιωθούν από την Αστυνομία, δίχως ωστόσο να απαντήσει εάν θα πληρώσει και τα πρόστιμα που μπορεί να βεβαιωθούν στους πιστούς. Και εν κατακλείδι: «Το ζήτημα εορτασμού των Θεοφανίων ήταν κόκκινη γραμμή».

Αρχιερείς και κληρικοί ζητούν να γίνουν οι λειτουργίες όπως έγιναν τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, δηλαδή με 25 άτομα στις εκκλησίες ή 50 στους μητροπολιτικούς ναούς. Μάλιστα, τονίζουν πως τα μέτρα τηρήθηκαν κατά γράμμα από τους πιστούς κατά τη διάρκεια των γιορτινών ημερών.

Η Ιερά Σύνοδος υπενθυμίζει, μάλιστα «ότι κατά την εορτή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς και τις λοιπές ημέρες του Αγίου Δωδεκαήμερου στους χιλιάδες Ιερούς Ναούς με μέριμνα των κατά τόπους Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών και των ευλαβών κληρικών τηρήθηκαν όλα τα προβλεφθέντα υγειονομικά μέτρα για τον περιορισμό της διασποράς του κοροναϊού»