Τι ψάχνει ο Κιρ Στάρμερ στη Λευκωσία

06:02 10/12/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Η Λευκωσία θεωρεί εξαιρετικά σημαντική την επίσκεψη του πρωθυπουργού της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ στην Κύπρο, αφού είναι η πρώτη του είδους – σε διμερές επίπεδο – από την κάθοδο του Εντουαρντ Χιθ το 1971.

Είναι όμως και η πρώτη φορά μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου, το 1960, κατά την οποία βρετανός πρωθυπουργός δεν θα αφιχθεί μέσω των βρετανικών βάσεων, όπως εκτός από τον Εντουαρντ Χιθ είχε κάνει και ο Τζον Μέιτζορ,

ο δεύτερος και μοναδικός άλλος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου που είχε έρθει στην Κύπρο, το 1993 για τη Σύνοδο της Κοινοπολιτείας.

Και αυτό έχει τη δική του, ιδιαίτερη σημασία.

Γιατί όμως φτάνει στην Κύπρο ο Κιρ Στάρμερ;

Κατ’ αρχάς η Λευκωσία διαψεύδει ότι η επίσκεψη σχετίζεται με το ζήτημα των βρετανικών βάσεων και ενδεχόμενης παραχώρησης μίας εξ αυτών στους Αμερικανούς, όπως θέλουν δημοσιεύματα το τελευταίο διάστημα. Ανώτατη κυβερνητική πηγή στη Λευκωσία δήλωσε κατηγορηματικά ότι τέτοιο σενάριο δεν υφίσταται, πόσω μάλλον τώρα, με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.

Η ίδια πηγή υπέδειξε ότι πριν από την Κύπρο ο Στάρμερ βρέθηκε σε χώρες του Κόλπου και το αντικείμενο της εκεί παρουσίας του ήταν η ολοκλήρωση συμφωνιών που αφορούν την άμυνα και την ασφάλεια στην περιοχή.

Οι Βρετανοί, πρόσθεσε, είναι λογικό να θέλουν να διατηρήσουν και ίσως να αναβαθμίσουν την παρουσία τους στην περιοχή υπό το βάρος των εξελίξεων, όχι να την υποβαθμίσουν.

Σε ερώτηση πώς θα έβλεπε η Λευκωσία το σενάριο της παραχώρησης μιας βάσης από τους Βρετανούς στους Αμερικανούς, η πηγή απάντησε ότι δεν υφίσταται τέτοιο θέμα και συνεπώς η Λευκωσία δεν το συζητά, αλλά και ούτε σκοπεύει να θέσει κάτι τέτοιο.

Οι σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο, κατέληξε, είναι σχέσεις στενότατης συνεργασίας αλλά και απόλυτου αλληλοσεβασμού.

Δεν αγγίζουν τη συνθήκη

Και πρακτικά όμως, η Λευκωσία δεν είναι σε θέση να μπει σε μια τέτοια συζήτηση, αφού το έδαφος των βάσεων είναι κυρίαρχο, όπως ρητά αναφέρεται στη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, με το έδαφος αυτό να έχει εξαιρεθεί από την επικράτεια, η οποία παραχωρήθηκε στο νεοσύστατο τότε κράτος.

Το ζήτημα της κυριαρχίας αμφισβητείται κατά καιρούς από πολλούς νομικούς, ωστόσο η Λευκωσία θα ήταν η τελευταία που θα αμφισβητούσε τη Συνθήκη.

Αλλωστε τα υπό συζήτηση με τους Αμερικανούς αλλά και την ΕΕ είναι αεροπορική βάση στην Πάφο και η ναυτική στρατιωτική βάση στο Μαρί.

Εξαλλος ο Τατάρ

Σε ερώτησή μας αναφορικά με δημοσίευμα του «Independent» με τις αντιδράσεις συντηρητικών βουλευτών στη Βρετανία, οι οποίοι μίλησαν για «εντεινόμενες πιέσεις στην Κύπρο για παράδοση των βάσεων», η πηγή δήλωσε ότι στερείται κάθε υπόστασης και υπέδειξε ότι δεν είναι τυχαίο που μαζί με αυτά τα σενάρια αναπαράγεται και η δήλωση του τουρκοκύπριου ηγέτη Ερσίν Τατάρ ότι το Λονδίνο οφείλει ως εγγυήτρια δύναμη στην Κύπρο, μαζί με την Αθήνα και την Αγκυρα, να αντιμετωπίζει «επί ίσοις όροις τα δύο μέρη» στο νησί.

Η τουρκοκυπριακή πλευρά είναι εξαιρετικά ενοχλημένη και δεν το κρύβει άλλωστε καθώς δεν έτυχε καμίας ενημέρωσης για την ιστορική επίσκεψη Στάρμερ, η δε Ντάουνινγκ Στριτ ούτε καν θα συζητούσε ενδεχόμενο μετάβασης του Κιρ Στάρμερ στα Κατεχόμενα «για συνάντηση με τον πρόεδρο Τατάρ», όπως αποκαλείται ο τουρκοκύπριος ηγέτης σε σχετική ανακοίνωση του ψευδοκράτους.

Στην ατζέντα των επαφών Στάρμερ αύριο στη Λευκωσία (φθάνει απόψε στο νησί) όπως «ΤΑ ΝΕΑ» είναι σε θέση να γνωρίζουν, κυριαρχεί το ζήτημα της άμυνας και της ασφάλειας στην περιοχή, ενώ θα βρίσκεται σαφέστατα και το Κυπριακό ενόψει της συνάντησης του Ιανουαρίου αλλά και η εμβάθυνση των διμερών σχέσεων σε μια σειρά από τομείς.