Το μοναδικό ελληνορθόδοξο μοναστήρι στην Καραϊβική

19:43 28/3/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Φωλιασμένο στα περίχωρα της σοσιαλιστικής Αβάνας, ανάμεσα σε μια σειρά από φοίνικες και λίγες μπανανιές, βρίσκεται ένα… μυστήριο της Καραϊβικής: το μοναδικό ελληνορθόδοξο μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνος, Επισκόπου Τριμυθούντος του Θαυματουργού.

Εκεί, σε αυτό το πρωτόγονο ησυχαστήριο, που είναι φτιαγμένο από μερικές σανίδες, ζει ο μοναχός Μακάριος, ο πρώτος κουβανός μοναχός που χειροτονήθηκε στο Νησί της Επανάστασης, σε μια ιστορική τελετή, πριν από λίγες εβδομάδες.

Οταν η ιαχή «Αξιος» αντήχησε στο ιστορικό

κέντρο της Αβάνας, παρόντες δεν ήταν μόνο οι συγγενείς του νέου διακόνου ή οι αρχιερείς που είχαν καταφθάσει για τον σκοπό αυτό από άλλα μέρη του κόσμου, αλλά και ο πρόεδρος της Κούβας, γενικός γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της χώρας, Miguel Diaz – Canel, μαζί με τη σύζυγό του, ο οποίος εξέφρασε με θερμά λόγια τον σεβασμό του προς την Ελληνορθόδοξη Εκκλησία και το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης.

Η χειροτονία του νέου διακόνου έγινε από τον Αρχιεπίσκοπο Αυστραλίας Μακάριο, στην επέτειο των 20 ετών από την ίδρυση του πρώτου ελληνορθόδοξου ιερού ναού στην Κούβα, που φτιάχτηκε από έλληνες αρχιτέκτονες. Η ανέγερση του ιερού ναού του Αγίου Νικολάου, δίπλα στην πλατεία του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, σε μια προνομιακή τοποθεσία της Αβάνας, υπήρξε αποτέλεσμα συμφωνίας μεταξύ του Φιντέλ Κάστρο και του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, που συνοδεύτηκε από μια ιστορική επίσκεψη του δεύτερου στην Κούβα το 2004. Και αποτέλεσε μια τομή στην ιστορία της χώρας.

«Η σημερινή ημέρα είναι διπλά ιστορική, διότι χειροτονείται ο πρώτος κουβανός μοναχός», ανέφερε την ημέρα της χειροτονίας του κουβανού μοναχού ο Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Μακάριος, ενώ στη συνέχεια συνεχάρη τον Μητροπολίτη Μεξικού Ιάκωβο και τον βοηθό Επίσκοπο Μυρίνης Αθηναγόρα για την προσπάθεια που κατέβαλαν να ιδρύσουν το πρώτο ορθόδοξο μοναστήρι στην Κούβα.

Ο Φιντέλ Κάστρο

Πόσο παράδοξα μπορεί να ακούγονται όλα αυτά; Κι όμως, στην Κούβα, οι περισσότεροι κάτοικοι της οποίας είναι άθεοι, η θρησκευτική ελευθερία θριαμβεύει.

Και η Ορθοδοξία είχε πάντα έναν πιστό φίλο στο Νησί της Επανάστασης, τον χριστιανό Ευσέβιο Λεάλ, μια ιστορική προσωπικότητα, δήμαρχο της Αβάνας και στενό συνεργάτη του Φιντέλ Κάστρο. Ο Ευσέβιος Λεάλ σήμερα βρίσκεται θαμμένος στο προαύλιο του Αγίου Νικολάου.

Ηταν, άλλωστε, ο ίδιος ο Κάστρο που μέσω του Λεάλ ανέθεσε τα σχέδια της ελληνορθόδοξης εκκλησίας σε έλληνες αρχιτέκτονες. Για τον σκοπό αυτό επελέγησαν ο Νίκος και ο Κώστας Φούρναρης, πατέρας και γιος, οι οποίοι σχεδίασαν τον ναό με έμπνευση από την Καπνικαρέα της οδού Ερμού.

«Μας υποδέχτηκαν με τιμές, μας έβαλαν σε ξενοδοχείο πρώτης κατηγορίας», είχε διηγηθεί ο Νίκος Φούρναρης αναπολώντας τις επισκέψεις του στην Κούβα κατά τη φάση των προετοιμασιών. Και ήταν ο Φιντέλ Κάστρο που παρέδωσε αυτοπροσώπως στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο το κλειδί του ναού του Αγίου Νικολάου, ενώ στον περίλαμπρο εορτασμό για τα θυρανοίξιά του συμμετείχαν εκτός των άλλων και αγιορείτες ιεροψάλτες, με επικεφαλής τον Μικρασιάτη Σπυρίδωνα Μικραγιαννανίτη.

Ελληνορθόδοξες κοινότητες

Η ανέγερση του ελληνορθόδοξου ναού του Αγίου Νικολάου, με έξοδα του κουβανικού κράτους, αποτελεί ένα έμπρακτο παράδειγμα σεβασμού προς τις θρησκευτικές πεποιθήσεις.

Είναι ενδεικτικό ότι την περίοδο που ανεγέρθηκε ο ναός, σύμφωνα με τις καταγραφές των ιεραποστολών, στην Κούβα ζούσε πολύ μικρός αριθμός ορθόδοξων χριστιανών, που δεν ξεπερνούσε τους 1.000 πιστούς.

Το 2015, το ποίμνιο είχε αυξηθεί φτάνοντας τα 1.500 άτομα, ενώ σήμερα, σύμφωνα με τον Μητροπολίτη Μεξικού Ιάκωβο (η Εκκλησία της Κούβας υπάγεται στη Μητρόπολη Μεξικού), έχει φτάσει τις 5.000.

Ελληνορθόδοξες κοινότητες υπάρχουν πλέον και σε άλλες περιοχές της Κούβας εκτός από την Αβάνα, ενώ λειτουργούν και άλλοι δύο, μικρότεροι, ναοί στο Ολγκίν και το Ραντσουέλο. Οι κληρικοί που υπηρετούν σε αυτούς έχουν σπουδάσει στη Θεολογική Σχολή της Αβάνας, όμως όλοι διατηρούν δεσμούς με την Ελλάδα, την οποία επισκέπτονται ανά διαστήματα. «Οι σχέσεις μεταξύ της κουβανικής κυβέρνησης και της ενορίας είναι εξαιρετικές», σημείωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Μητροπολίτης Ιάκωβος, επιβεβαιώνοντας την καλή σχέση των δύο πλευρών.