Το σκοτεινό, νεοναζιστικό πρόσωπο της AfD

06:01 6/2/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Η ηγεσία της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) εφαρμόζει ένα ταχύρρυθμο λίφτινγκ στο προφίλ του κόμματος, ενόψει των πρόωρων βουλευτικών εκλογών της 23ης Φεβρουαρίου.

Στόχος της είναι να πείσει – ή, έστω, να δημιουργήσει την εντύπωση – πως έχει κόψει τους δεσμούς με το αμαρτωλό παρελθόν και τις νεοναζιστικές απόψεις και παραδόσεις, προκειμένου να προσελκύσει περισσότερους ψηφοφόρους από τα μεσαία και συντηρητικά στρώματα της κοινωνίας που απεχθάνονται τις μεγάλες και απότομες στροφές και αλλαγές. Για να τους πείσει, με άλλα λόγια, ότι μπορούν να της εμπιστευτούν ακόμη και τα ηνία

της χώρας, ανοίγοντας τις πόρτες που οδηγούν στα σαλόνια της κυβερνητικής εξουσίας, όπως άλλωστε έχει συμβεί ήδη στην Ιταλία, την Αυστρία και την Ολλανδία και όπως επιχειρείται στη Γαλλία.

Σε αυτό το πλαίσιο, σε τηλεοπτική συνέντευξη που παραχώρησε στο δίκτυο ARD το βράδυ της Κυριακής, η Αλις Βάιντελ επιχείρησε να βάλει νερό στο κρασί της σε μία από τις θέσεις που αποτελεί σήμα κατατεθέν του κόμματος του οποίου ηγείται και περιλαμβάνεται ρητά στο πρόγραμμά του: την έξοδο της Γερμανίας από τη ζώνη του ευρώ. Οπως υποστήριξε, συγκεκριμένα, είναι πλέον «πολύ αργά» για μια τέτοια μονομερή κίνηση, για να προσθέσει, θολώνοντας τα νερά, πως έτσι κι αλλιώς η πορεία του ευρώ προς την καταστροφή είναι αναντίστρεπτη και, αργά ή γρήγορα, θα έρθει το τέλος του ενιαίου νομίσματος.

Η Εναλλακτική Νεολαία γίνεται… Πατριωτική

Την ίδια ακριβώς μέρα, η Εναλλακτική Νεολαία (Junge Alternative) του κόμματος αποφάσιζε, σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στη Θουριγγία, την αυτοδιάλυσή της ως την 31η Μαρτίου και τη συγκρότηση μιας νέας οργάνωσης, η οποία πιθανότατα θα ονομάζεται Πατριωτική Νεολαία. Το επιχείρημα που προέβαλε η ηγεσία απέναντι στις έντονες αντιδράσεις τμήματος των μελών ήταν πως αυτό απαιτεί η συνολική προσπάθεια εκσυγχρονισμού της AfD. Στην πραγματικότητα, όμως, η αιτία είναι άλλη: η JA βρίσκεται εδώ και καιρό στο στόχαστρο της ομοσπονδιακής υπηρεσίας προστασίας του Συντάγματος, η οποία τη θεωρεί εξτρεμιστική και επικίνδυνα προσκείμενη στις νεοναζιστικές ιδέες, έχοντας μάλιστα αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να τη θέσει εκτός νόμου.

Τα ράσα, όμως, δεν κάνουν τον παπά και η προβιά δεν μπορεί να κρύψει τον λύκο που βρίσκεται από κάτω της. Διότι, όσο και να προσπαθεί να πείσει η ηγεσία της AfD για το αντίθετο, οι περισσότεροι γνωρίζουν πως αποτελεί τη συνέχεια ενός εγκληματικού παρελθόντος και τη βασική οργάνωση των νοσταλγών της «ένδοξης» χιτλερικής εποχής. Οτι είναι, πολύ απλά, μια οργάνωση και των σαλονιών και των μαχαιριών – έστω κι αν έχει επιλέξει να αφήσει άλλες, μικρότερες αλλά όμορες οργανώσεις να κινούν τα ηνία στο παρακράτος.

Ανάμεσά τους είναι και τρεις οι οποίες παρακολουθούνται στενά από τις Αρχές: η κυριότερη είναι η Πατρίδα, που από το 2023 έχει διαδεχθεί το Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα (NPD), το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως «το πιο σημαντικό νεοναζιστικό κόμμα που έχει αναδειχθεί μετά το 1945» και έχει καταφέρει μάλιστα να εκπροσωπηθεί και στα κοινοβούλια κρατιδίων. Οι άλλες δύο είναι η Δεξιά και ο Τρίτος Δρόμος, που είναι μεν σαφώς μικρότερες αλλά έχουν ενεργό παρουσία – κάτι που ισχύει και για αρκετά ακόμη μορφώματα του συγκεκριμένου χώρου, που μοιάζουν να βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στη σύγχρονη Γερμανία και κάθε άλλο παρά έχουν αποκηρύξει τις βίαιες μεθόδους και την ένοπλη δράση.

Μιλούν οι πράξεις και οι λέξεις

Ειδικά όσον αφορά την AfD, πάντως, δεν χρειάζεται να πάει κανείς πολύ μακριά για να αποδείξει του λόγου το αληθές. Αρκεί να αναζητήσει την «ταυτότητα» αρκετών κορυφαίων στελεχών του κόμματος, τα οποία δεν κάνουν καν τον κόπο να κρύψουν τις καταβολές και τις απόψεις τους. «Αποκαλύπτεται ότι η AfD βρίσκεται πολύ εγγύτερα σε οργανώσεις του εξτρεμιστικού ακροδεξιού χώρου ή ακόμη και ανοιχτά νεοναζιστικές από ό,τι θεωρούνταν γνωστό», έγραφε χαρακτηριστικά το περιοδικό «Der Spiegel» στις 27 Ιουλίου 2023, έπειτα από μεγάλη έρευνα που πραγματοποίησε επί μήνες ομάδα συντακτών του.

Τα παραδείγματα του Μπιορν Χέκε και του Αλεξάντερ Γκάουλαντ είναι ενδεικτικά. Ο πρώτος, ηγέτης της AfD στο κρατίδιο της Θουριγγίας, έχει καταδικαστεί δύο φορές από δικαστήριο για τη χρήση του απαγορευμένου ναζιστικού σλόγκαν «Ολα για τη Γερμανία» – στο οποίο, παρεμπιπτόντως, παραπέμπει και ένα σύνθημα υπέρ της Βάιντελ στα συνέδρια, μια και το Αλις ηχεί σχεδόν όπως η λέξη «άλες» (alles) που σημαίνει «όλα». Και ο δεύτερος, ο οποίος διετέλεσε και πρόεδρος του κόμματος πριν τον διαδεχθεί ο Χρουπάλα, το 2019, ενώ παραμένει και σήμερα βουλευτής, έχει πει ανάμεσα στα άλλα ότι «ο Χίτλερ και οι Ναζί δεν είναι παρά μια κουτσουλιά στα 1.000 χρόνια της επιτυχημένης ιστορίας της Γερμανίας», όπως και ότι οι πολίτες «οφείλουν να είναι περήφανοι για όσα πέτυχαν οι γερμανοί στρατιώτες στους δύο παγκόσμιους πολέμους».

Πόσες ακόμη αποδείξεις να ζητήσει κανείς;

Οι ηγέτες

ΑΛΙΣ ΒΑΪΝΤΕΛ

Η 46χρονη Αλις Βάιντελ, υποψήφια της AfD για την καγκελαρία στις επικείμενες εκλογές, θεωρείται μια προσωπικότητα γεμάτη αντιφάσεις. Η πιο προφανής είναι αυτή που προκύπτει ανάμεσα στις επίσημες θέσεις του κόμματός της και την προσωπική της ζωή: αντί για την εικόνα της παραδοσιακής οικογένειας, που αποτελείται από πατέρα, μητέρα και παιδιά, η ίδια συζεί με τη σύντροφό της – η οποία μάλιστα κατάγεται από τη Σρι Λάνκα -, με την οποία έχει υιοθετήσει και ένα παιδί, περνώντας το μεγαλύτερο μέρος του ιδιωτικού τους χρόνου στην Ελβετία. Ανέλαβε την ηγεσία της AfD τον Ιούνιο του 2022, μετά το αποτυχημένο εκλογικό αποτέλεσμα του 2021, και πιστώνεται το γεγονός ότι κατάφερε να του προσδώσει μια ισχυρή δυναμική και να προσεταιριστεί και άλλα τμήματα της κοινωνίας.

ΤΙΝΟ ΧΡΟΥΠΑΛΑ

Ο 50χρονος συμπρόεδρος της AfD μαζί με τη Βάιντελ βρέθηκε σε αυτή τη θέση τον Νοέμβριο του 2019, διαδεχόμενος τον Αλεξάντερ Γκάουλαντ, σε μια προσπάθεια να δώσει την αίσθηση της ανανέωσης και της πολιτικής χαμηλών τόνων. Πράγματι, ο Χρουπάλα θεωρείται ευρέως ως ένα από τα πλέον μετριοπαθή στελέχη του κόμματος, καθώς και ενοποιητικός παράγοντας στο εσωτερικό του κατά τη διάρκεια των πολλών «εμφυλίων» που έχει γνωρίσει στα περίπου 12 έτη της ύπαρξής του. Αυτό, πάντως, δεν τον απέτρεψε από το να είναι παρών στην τελετή ορκωμοσίας του Ντόναλντ Τραμπ, στο φόντο της πολιτικής «υιοθέτησης» της AfD από τον Ιλον Μασκ, ο οποίος κάνει ανοιχτά εκστρατεία υπέρ του κόμματος, ισχυριζόμενος πως είναι το μοναδικό που μπορεί να «σώσει τη Γερμανία».

Πέφτει ο Μερτς, δεύτερη η Ακροδεξιά

Κόλαφος είναι για τον επίδοξο καγκελάριο της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, τα ευρήματα της νέας δημοσκόπησης που διενήργησε το ινστιτούτο Forsa, στην τελική ευθεία προς τις κρίσιμες εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου. Κι αυτό διότι η Ενωση Χριστιανοδημοκρατών και Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών (CDU/CSU) της οποίας ηγείται εμφανίζεται να υποχωρεί κατά δύο μονάδες μέσα σε διάστημα μίας μόλις εβδομάδας, με αποτέλεσμα να βρίσκεται πλέον στο 28%. Κάτι που σημαίνει πως η ήττα του Μερτς στην ψηφοφορία που διεξήχθη στην Μπούντεσταγκ αναφορικά με την πρότασή του για το Μεταναστευτικό, η οποία δεν πέρασε εξαιτίας της «ανταρσίας» 12 βουλευτών του, έχει ήδη προκαλέσει σοβαρό πολιτικό κόστος.

Την ίδια στιγμή – καθώς οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) του απερχόμενου καγκελάριου, Ολαφ Σολτς, παραμένουν στην τρίτη θέση με σταθερό ποσοστό, της τάξης του 16% – η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) εμφανίζεται να έχει σταθεροποιηθεί στο 20%, με ανοδικές μάλιστα τάσεις τις τελευταίες εβδομάδες. Εχει, λοιπόν, βάσιμες ελπίδες ότι θα σημειώσει το καλύτερο εκλογικό αποτέλεσμα στην ιστορία της και θα εδραιωθεί στη δεύτερη θέση καθώς, ανάμεσα στα άλλα, καρπώνεται το γεγονός ότι μεγάλο μέρος της πολιτικής της ατζέντας έχει υιοθετηθεί τόσο από τον Μερτς όσο και από άλλα κόμματα.

Η AfD και η Ελλάδα

Η προϊστορία της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) φτάνει μέχρι τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, που όχι μόνο αποτέλεσε το πιο αποφασιστικό βήμα προς την κατεύθυνση της «ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης», αλλά έβαλε τη σφραγίδα της σε μια εξέλιξη που για πολλούς Γερμανούς ισοδυναμούσε με έγκλημα: την κατάργηση του μάρκου και την αντικατάστασή του από ένα κοινό νόμισμα πολλών κρατών, το ευρώ. Ηταν κάτι που δεν συγχώρεσαν ποτέ σε όσους έβαλαν την υπογραφή τους, καθώς θεώρησαν πως έθετε ταφόπλακα στην ιδέα της ισχυρής, ανεξάρτητης και κυρίαρχης Γερμανίας.

Οπως, όμως, σημειώνει η γερμανική ομοσπονδιακή υπηρεσία που είναι υπεύθυνη για την «αγωγή των πολιτών» (Bundeszentrale für politische Bildung), «το ξεκάθαρο έναυσμα για τη δημιουργία του νέου κόμματος μπορεί να τοποθετηθεί επακριβώς στις 25 Μαρτίου 2010. Ηταν η μέρα κατά την οποία η τότε καγκελάριος, Ανγκελα Μέρκελ, προανήγγειλε με την ομιλία της στην Μπούντεσταγκ ένα απευθείας χρηματοδοτικό πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα, η οποία είχε πληγεί σκληρά από την κρίση, έτσι ώστε να μπορέσει να στηρίξει το πρόγραμμα διάσωσης λίγες ώρες αργότερα, στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ». Προσθέτει, μάλιστα, ότι καθώς η Μέρκελ είχε χαρακτηρίσει την επιλογή της μονόδρομο – για την ακρίβεια, είχε πει πως «δεν υπάρχει εναλλακτική» – έδωσε την έμπνευση στους μετέπειτα ιδρυτές της «Εναλλακτικής για τις Εκλογές», που στη συνέχεια έγινε AfD, να της δώσουν το συγκεκριμένο όνομα.