Το στοίχημα της Πολυμερούς διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο

05:43 22/12/2020 - Πηγή: Τα Νεα

Εντολή να προχωρήσει την πρόταση για την πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο έλαβε κατά την τελευταία Σύνοδο Κορυφής ο ύπατος εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική και Αμυνα της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ. Μια εντολή που δόθηκε στο πλαίσιο της συζήτησης περί των σχέσεων ΕΕ - Τουρκίας στη σκιά και των διαρκώς κλιμακούμενων εντάσεων στις οποίες επιμένει η Αγκυρα απέναντι σε Ελλάδα

και Κύπρο. Η πρόταση για μια πολυμερή διάσκεψη, ωστόσο, όπως και η αρχική ιδέα που διατυπώθηκε από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, το καλοκαίρι παραμένει ακόμα αρκετά γενική, με κάθε πλευρά να θέτει τις δικές της προϋποθέσεις που την καθιστούν αμφίβολη, αν όχι αδύνατη. Τουλάχιστον προς το παρόν.

Το σχέδιο

Ο Μισέλ είχε περιγράψει στις αρχές Σεπτεμβρίου το σχέδιό του για μια πολυμερή διάσκεψη ως μια συνάντηση που θα μπορούσε να συμβάλει στην εκτόνωση των εντάσεων στην περιοχή. Ως πιθανή ατζέντα ανέφερε το ζήτημα των θαλασσίων ζωνών, την ενέργεια, την ασφάλεια και τη μετανάστευση. Η πρόταση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στον τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έγινε μεσούσης της κρίσης στα ελληνοτουρκικά, χωρίς ωστόσο να ξεκαθαρίζει ποιοι θα κληθούν σε αυτήν, από ποιους θα εκπροσωπηθούν και τι θα κληθούν να συζητήσουν και να αποφασίσουν. Ακόμα τίποτα δεν εγγυάται ότι αυτοί που θα κληθούν να λάβουν μέρος θα δεχθούν να συμμετάσχουν, όπως η Αίγυπτος και το Ισραήλ...

Υπέρ της πολυμερούς τάσσεται ο Μπορέλ σε τοποθέτησή του υποστηρίζοντας ότι η προώθηση των σχέσεων ΕΕ - Τουρκίας με μια θετική ατζέντα «θα μπορούσε επίσης να περιλαμβάνει την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας μέσω μιας διάσκεψης της Ανατολικής Μεσογείου. Αλλά για να συμβούν όλα αυτά, πρέπει να σταματήσουν οι ενέργειες που μπορεί να θεωρηθούν επιθετικές ή αντίθετες προς τα συμφέροντα της ΕΕ». Ωστόσο δεν αποκλείει εάν συνεχιστεί η ίδια πορεία μέχρι σήμερα η ΕΕ να πρέπει «να υιοθετήσει ισχυρά μέτρα για να πείσει την Τουρκία ότι είναι σοβαρή και αποφασισμένη να διασφαλίσει τον σεβασμό των συμφερόντων μας».

Υπέρ της πολυμερούς και ο Ερντογάν, ο οποίος θεωρεί ότι έτσι θα καταγράψει τις τουρκικές απαιτήσεις και θα αναβαθμίσει τις διεκδικήσεις του τόσο απέναντι στην Ελλάδα όσο και στην Κυπριακή Δημοκρατία, νομιμοποιώντας διά της πλαγίας και κινήσεις όπως το τουρκολυβικό μνημόνιο. Απαιτεί δε στο τραπέζι της πολυμερούς να υπάρχει και το ψευδοκράτος, ως «Τουρκική Δημοκρατία της Βορείου Κύπρου», επιχειρώντας έμμεση αναγνώριση των Κατεχομένων.

Οι όροι

Επισήμως η Αθήνα δηλώνει θετική στην πολυμερή, με συγκεκριμένους όρους και πλαίσιο τα οποία θεωρεί αυτονόητα. Οπως υπογραμμίζει ο ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας (Παραπολιτικά) οι λεπτομέρειες για την πολυμερή σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής, του Οκτωβρίου, δηλαδή η συμμετοχή, το πεδίο και το χρονοδιάγραμμα, θα πρέπει να συμφωνηθούν από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Για την ελληνική πλευρά επίσης δεν είναι σαφές εάν θα υπάρξουν οι στοιχειώδεις προϋποθέσεις για την πραγματοποίησή της, δεδομένης της τουρκικής συμπεριφοράς με τον Ν. Δένδια να τονίζει ότι «τα συμμετέχοντα κράτη θα πρέπει αυτονόητα να σεβαστούν θεμελιώδεις κανόνες, όπως, για παράδειγμα, την αναγνώριση όλων των άλλων συμμετεχόντων, αρχής γενομένης από την Κύπρο».

Επίσης για την Αθήνα προϋπόθεση είναι οι συμμετέχοντες να αποδείξουν σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, αποκηρύσσοντας παράνομες οριοθετήσεις, όπως το τουρκολιβυκό Μνημόνιο...