Το «ΒΗΜΑ της Κυριακής» μας αποκαλύπτει τη ψυχή των αρχαίων

14:11 30/10/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Αυτή την Κυριακή 3 Νοεμβρίου το ΒΗΜΑ κυκλοφορεί με τον πρώτο τόμο μιας εξαιρετικής σειράς τεσσάρων σκληρόδετων βιβλίων των αρχαίων φιλοσόφων, Επίκουρου και Αριστοτέλη.

Η αρχαία φιλοσοφία και οι εκφραστές της μπορούν να μας δείξουν το δρόμο για την ευτυχία, την ηθική και την ελευθερία της ψυχής και οι σπάνιες αυτές μεταφρασμένες εκδόσεις των κειμένων του Επίκουρου και του Αριστοτέλη είναι οδηγοί στοχασμού με τρόπο οικείο και συναρπαστικό.

Την Κυριακή 3 Νοεμβρίου ο πρώτος τόμος της σειράς «Η Ψυχή των

Αρχαίων»: Επίκουρος «Ηθική. Η Θεραπεία της Ψυχής»

Ο Επίκουρος επιστρέφει στον κατεξοχήν τόπο της φιλοσοφίας, στην Αθήνα, όταν αρχίζουν οι ελληνιστικοί χρόνοι. Αγνοεί επιδεικτικά τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη και ξαναπιάνει το νήμα της Ιωνικής και της Δημοκρίτειας παράδοσης. Ανοίγει τη δική του σχολή, τον Κήπο, όπου δεν διδάσκει τη φιλοσοφία ως ένα σύνολο γνώσεων αλλά την ασκεί ως έναν θεραπευτικό τρόπο ζωής μέσα στην κοινότητα των φίλων.

Με γλώσσα σκοπίμως απλή και χωρίς να ηθικολογεί, ο Επίκουρος ξαναθέτει και απαντά σε βασικά ερωτήματα: Τι είμαι; Πως αντιμετωπίζω τους θεούς και τον θάνατο; Πως μπορώ να ευτυχήσω; Είμαι ελεύθερος; Γιατί να νοιάζομαι για τους άλλους;

Την μετάφραση και τα σχόλια της έκδοσης έχει κάνει ο Καθηγητής Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Γιώργος Ζωγραφίδης, ο οποίος στην εισαγωγή του σημειώνει : «Η ηθική του Επίκουρου είναι ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο της αρχαίας φιλοσοφίας και της φιλοσοφικής ηθικής. Αν είναι ενδιαφέρουσα, πιστεύω να φανεί -ανεξάρτητα από τη μεταφραστική μου μεσολάβηση- μέσα από τα κείμενα του ίδιου του Επίκουρου. Αν φανεί όμως απλοϊκή, θα είναι η δική μου προσπάθεια που δεν κατάφερε να αναδείξει το αντίθετο αλλά, ας μου επιτραπεί, και οι αναγνωστικές μας συνήθειες. Ενδιαφέρουσα, έστω γιατί και για ποιον; Για λόγους ιστορικούς, επειδή αποτελεί μια εννοιολόγηση του αρχαίου Έλληνα ανθρώπου για επείγοντα ζητήματα ηθικής πράξης: Για την καλύτερη δική μας κατανόηση της ελληνιστικής εποχής, στην οποία κυριάρχησε ο επικουρισμός;

Επειδή η ηθική του Επίκουρου αποτελεί μία από τις πρώτες περιπτώσεις εγωισμού και ηδονισμού, τάσεων που μάλλον δεν μας είναι ανοίκειες σήμερα; Επειδή την επικαλούνται φιλόσοφοι τόσο διαφορετικοί όσο ο Νίτσε, ο Μαρξ και ο Τζων Στιούαρτ Μιλλ, ή ερευνητές που μας έμαθαν να κατανοούμε διαφορετικά την αρχαία φιλοσοφία, όπως ο Πιερ Αντό; Είναι ενδιαφέρουσα και επίκαιρη μήπως, στο πλαίσιο μιας, ολοένα περισσότερο της μόδας, πρακτικής φιλοσοφίας που φιλοδοξεί να αντικαταστήσει την ψυχοθεραπεία με τη φιλοσοφική συμβουλευτική; Ή μήπως επειδή ομάδες ανά τον κόσμο αυτοκατανοούνται σαν επικούρειες και επαγγέλονται τη, σοβαρή ή γραφική, αναβίωση του επικουρισμού;»