Τουρκία: Μαστίγιο και καρότο

12:29 18/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Η σύλληψη το πρωί της Δευτέρας 13 Ιανουαρίου 2025 του εκλεγμένου με την υποστήριξη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) δημάρχου του Μπεσίκτας Ριζά Ακπολατ λόγω κατηγοριών διαφθοράς υπήρξε ο τελευταίος κρίκος σε μια αλυσίδα διώξεων εναντίον δημοτικών αρχόντων εκλεγέντων κατά τις τουρκικές δημοτικές εκλογές του Μαρτίου 2024. Είχαν προηγηθεί οι συλλήψεις

και παύσεις των δημάρχων πολλών πόλεων στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Τουρκία εκλεγέντων με το φιλοκουρδικό Κόμμα Ισότητας και Δημοκρατίας των Λαών (DEM), αλλά και η σύλληψη και παύση του εκλεγμένου με το CHP κουρδικής καταγωγής δημάρχου του προαστίου Εσένγιουρτ Αχμέτ Οζέρ.

Καθώς οι διατυπούμενες κατηγορίες δεν πείθουν παρά μόνο τους φανατικούς οπαδούς του κυβερνητικού συνασπισμού, η σύλληψη του δημάρχου του Μπεσίκτας αποτελεί σημαντική κλιμάκωση στην προσπάθεια του κυβερνητικού συνασπισμού στην Τουρκία να ασκήσει πίεση στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως. Το Μπεσίκτας αποτελεί έναν από τους πλουσιότερους δήμους του μητροπολιτικού συγκροτήματος της Κωνσταντινουπόλεως, καθώς και έναν από τους δήμους που παρέμειναν υπό τον έλεγχο της αντιπολιτεύσεως, ακόμη και την εποχή που ο μητροπολιτικός Δήμος της Κωνσταντινουπόλεως ήταν υπό τον έλεγχο του Κόμματος Δικαιοσύνης και Αναπτύξεως (ΑΚΡ). Ιδιαιτέρως ισχυρό είναι και το μήνυμα προς τον δήμαρχο της Κωνσταντινουπόλεως Εκρέμ Ιμάμογλου, καθώς κοινό στοιχείο του δημάρχου του Μπεσίκτας και του δημάρχου του Εσένγιουρτ είναι ότι υπήρξαν στενοί του συνεργάτες. Αξίζει να θυμηθεί κανείς ότι εκκρεμεί και η ανακοίνωση της τελεσιδίκου αποφάσεως για τη δίκη με την οποία απειλείται ο δήμαρχος της Κωνσταντινουπόλεως με στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων και άρα και παύση από το αξίωμά του.

Εν τω μεταξύ, ενώ οι δημοτικοί άρχοντες της Τουρκίας αντιμετωπίζουν το «μαστίγιο» της τουρκικής διοικήσεως, προσφέρεται από την άλλη το «καρότο» της αναβιώσεως της ειρηνευτικής διαδικασίας για το Κουρδικό. Στα πλαίσια αυτά συζητούνται ζητήματα όπως η απελευθέρωση του ιστορικού ηγέτη του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτζαλάν, γενική αμνηστία για τους καταδικασμένους για συμμετοχή στην οργάνωση και τις δραστηριότητες του ΡΚΚ, ακόμη και η αναθεώρηση άρθρων του τουρκικού Συντάγματος, ώστε να επιτρέπεται η θεσμική αναγνώριση της κουρδικής εθνικής ταυτότητος. Αποκορύφωμα του παραλογισμού αποτελεί η συμμετοχή του παυθέντος δημάρχου του Μάρντιν και ιστορικού ηγέτη του φιλοκουρδικού πολιτικού κινήματος Αχμέτ Τουρκ στην αντιπροσωπεία του DEM που διεξάγει τις διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση Ερντογάν. Η υποτιθέμενη εμπλοκή του στις δραστηριότητες του ΡΚΚ, η οποία αποτελεί την αιτία για την έκπτωσή του από τον δημαρχιακό θώκο του Μάρντιν, δεν αποτελεί εμπόδιο για τις συναντήσεις του σε κρίσιμες συναντήσεις για το Κουρδικό.

Η φαινομενικώς αντιφατική κυβερνητική πολιτική εξηγείται αν θεωρήσει κανείς την απόπειρα προσεγγίσεως με το φιλοκουρδικό πολιτικό κίνημα ως μία ακόμη προσπάθεια ανακοπής της επιρροής που το CHP και ιδίως ο Εκρέμ Ιμάμογλου έχει αποκτήσει εντός των ψηφοφόρων κουρδικής καταγωγής, τόσο στις μεγάλες πόλεις της Τουρκίας όσο και στις εστίες του κουρδικού πληθυσμού στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Τουρκία. Το φιλοκουρδικό πολιτικό κίνημα καλείται να συμπράξει στην επαναβεβαίωση της πολιτικής ηγεμονίας Ερντογάν διά της συμπράξεώς του στη νέα διαδικασία ειρηνεύσεως, άλλως απειλείται με δριμείες κυρώσεις, μια πρόγευση των οποίων δίνουν οι πρόσφατες διώξεις των με την υποστήριξή του εκλεγέντων δημάρχων.

Ο Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης είναι αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Μπίλκεντ και επικεφαλής του Προγράμματος Τουρκίας του ΕΛΙΑΜΕΠ