Τραγωδία Νόβι Σαντ: «Τα ξαναλέμε στους δρόμους»

15:46 29/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Την παραίτησή του υπέβαλε χθες ο σέρβος πρωθυπουργός Μίλος Βούτσεβιτς έπειτα από εβδομάδες μαζικών διαδηλώσεων διαμαρτυρίας κατά της διαφθοράς. «Πράξη υπευθυνότητας» χαρακτήρισε την κίνησή του, εκφράζοντας την ελπίδα ότι «θα επανέλθει η ομαλότητα στην κοινωνία και η κανονικότητα στη λειτουργία των πολιτικών θεσμών». «Τα ξαναλέμε στους δρόμους» του απάντησαν ήδη οι χιλιάδες φοιτητές που διαδήλωσαν χθες το απόγευμα στο Νόβι Σαντ διαμαρτυρόμενοι για τον προχθεσινό ξυλοδαρμό τριών συναδέλφων τους από ακτιβιστές του κυβερνώντος κόμματος, του SNS. Από την 1η Νοεμβρίου, όταν κατέρρευσε το γείσο του

(άρτι ανακαινισθέντος) σιδηροδρομικού σταθμού στο Νόβι Σαντ σκοτώνοντας 15 ανθρώπους, η Σερβία βιώνει ένα από τα σοβαρότερα κινήματα αμφισβήτησης των τελευταίων χρόνων. Και δύσκολα θα βγει αλώβητος από αυτό ο πρόεδρος της χώρας, ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς.

Ο Μίλος Βούτσεβιτς υποστήριξε πως με την παραίτησή του, καθώς και την παραίτηση του δημάρχου του Νόβι Σαντ που ο ίδιος ανήγγειλε, «ικανοποιήσαμε όλα τα αιτήματα των πιο ριζοσπαστικών διαδηλωτών» – πριν από αυτούς είχαν ήδη παραιτηθεί οι υπουργοί Μεταφορών και Εμπορίου, ενώ στα τέλη Δεκεμβρίου, οι Αρχές άσκησαν δίωξη εις βάρος 13 ανθρώπων, ανάμεσά τους και ο πρώην υπουργός Μεταφορών. Ομως για τους φοιτητές, και μαζί τους εκπαιδευτικούς και τους υπόλοιπους εργαζομένους που διαδηλώνουν, η τραγωδία στον σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ είναι εμβληματική της διαφθοράς και της αδιαφορίας για την οποία καταγγέλλουν τις Αρχές. Οι αξιώσεις τους λοιπόν κυμαίνονται από τη δημοσιοποίηση όλων των εγγράφων σχετικά με την ανακαίνιση του σταθμού (από μια κοινοπραξία με επικεφαλής δύο κινεζικές εταιρείες, που κατασκευάζουν επίσης επί του παρόντος μια σιδηροδρομική σύνδεση Βουδαπέστης – Βελιγραδίου) μέχρι τη σύλληψη όλων όσοι έχουν επιτεθεί σε φοιτητές και καθηγητές από την έναρξη των κινητοποιήσεων και από την αύξηση κατά 20% του προϋπολογισμού για την ανώτατη εκπαίδευση μέχρι την παραίτηση του ίδιου του προέδρου της χώρας, ο οποίος τελεί υπό εντεινόμενη πίεση παρότι το κόμμα του κέρδισε εύκολα τις πρόωρες εκλογές του 2023.

Οι κατηγορίες

Κόμματα της αντιπολίτευσης και οργανώσεις υπέρ των ανθρώπινων δικαιωμάτων κατηγορούν τον Αλεξάνταρ Βούτσιτς και το SNS για δωροδοκία ψηφοφόρων, καταστολή της ελευθερίας του Τύπου, βία εναντίον αντιπάλων, διαφθορά και σχέσεις με το οργανωμένο έγκλημα – με τον ίδιο και τους συμμάχους του να αρνούνται, προφανώς, τα πάντα. Μιλώντας στο πρακτορείο Reuters, ο Μάριο Μπικάρσκι, ανώτερος αναλυτής για την Ευρώπη στη συμβουλευτική εταιρεία Verisk Maplecroft, είπε πως δεν περιμένει να εκδιωχθεί ο Βούτσιτς, εν μέρει λόγω της έλλειψης αξιόπιστων και βιώσιμων πολιτικών εναλλακτικών λύσεων. Περιμένει όμως να συνεχιστούν οι διαμαρτυρίες. «Η απροθυμία της κυβέρνησης να ικανοποιήσει τα αιτήματα των διαδηλωτών έχει διαβρώσει την εμπιστοσύνη στους κρατικούς θεσμούς και την πολιτική ηγεσία» επεσήμανε ο Μπικάρσκι. «Η Σερβία πιθανότατα θα παραμείνει εστία αναταραχής».

Στο μεταξύ, η Βουλή καλείται να επικυρώσει την παραίτηση του πρωθυπουργού, κινώντας έτσι και τις διαδικασίες για την εκλογή νέας κυβέρνησης: αν το σώμα δεν καταφέρει να αναδείξει κυβέρνηση εντός 30 ημερών, ο πρόεδρος της χώρας θα πρέπει να τη διαλύσει και να προκηρύξει νέες βουλευτικές εκλογές. «Αν ο πρόεδρος νομίζει ότι με την αντικατάσταση ενός, ουσιαστικά, ασήμαντου προσώπου… θα λύσει το πρόβλημα… κάνει μεγάλο λάθος», δήλωσε ο Μπρανίμιρ Γιοβάντσεβιτς, βετεράνος του αντιπολιτευόμενου Δημοκρατικού Κόμματος. «Ο παράγοντας φόβος έχει εξαφανιστεί», σχολίασε από την πλευρά του ο αμερικανός πρώην διπλωμάτης Εντουαρντ Τζόζεφ, από τη Σχολή Προηγμένων Διεθνών Σπουδών Johns Hopkins. «Ακόμα και σε μια υποβαθμισμένη Δημοκρατία των Βαλκανίων, ο λαός εξακολουθεί να έχει εξουσία και μπορεί να απαιτήσει λογοδοσία».