Τζένη Μαστοράκη: Έφυγε από τη ζωή η σπουδαία ποιήτρια και μεταφράστρια

23:37 30/7/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Η Τζένη Μαστοράκη, γεννηθείσα το 1949 στην περιοχή του Ζωγράφου, σπούδασε βυζαντινή και μεσαιωνική Φιλολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στην μετέπειτα πορεία της, καταπιάστηκε τόσο με κλασικά και σύγχρονα λογοτεχνικά κείμενα όσο και με την ποίηση και το θέατρο.

Το πλούσιο έργο της

Η ποιήτρια και μεταφράστια αποτέλεσε εκπρόσωπος της Γενιά του ’70, μιας ομάδας Ελλήνων συγγραφέων και ποιητών που άρχισαν να

μοιράζονται το πλούσιο έργο τους κατά τη δεκαετία του ’70, όταν η Χούντα των Συνταγματαρχών πλησίαζε προς το τέλος της.

Η Τζένη Μαστοράκη κυκλοφόρησε το πρώτο της ποίημα το 1971- ο στιχουργός και ποιητής Δημήτρης Ιατρόπουλος μάλιστα το συμπεριέλαβε στην «Αντι-ανθολογία».

Τα ποίηματα της κίνησαν το ενδιαφέρον τόσο του ποιητή Γιάννη Ρίτσου όσο και της εκδότριας και ιδρύτριας των εκδόσεων Κέδρος, Νανάς Καλλιανέση.

Το πρώτο της βιβλίο που έφερε τον τίτλο «Διόδια», εκδόθηκε το 1972 από τις εκδόσεις της Νανάς Καλλιανέση, ενώ ακολούθησαν τα: «Μ’ ένα στεφάνι φως», «Ιστορίες για τα βαθιά», «Το σόι».

Δεκαεπτά χρόνια αργότερα, το κορυφαίο Πανεπιστήμιο Κολούμπια των ΗΠΑ την τίμησε με το βραβείο Thornton Niven Wilder για το μεταφραστικό της έργο.

Το 1992, η Διεθνής Επιτροπή Παιδικού Βιβλίου την βράβευσε για τη αψεγάδιαστη μετάφραση του παιδικού βιβλίου «Ο ταξιδιώτης της αυγής».

Η Τζένη Μαστοράκη αφήνει πίσω της όχι μόνον ένα σπουδαίο ποιητικό έργο αλλά και ένα πλούσιο μεταφραστικό έργο.

Στην επαγγελματική της καριέρα, έχει μεταφράσει έργα των Χάινριχ φον Κλάιστ, Κάρλο Γκολντόνι, Έντγκαρ Άλαν Πόου, Άπτον Σίνκλαιρ, Λιούις Κάρολ, Τζόρτζιο Μανγκανέλλι, Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα,  Χάρολντ Πίντερ, Σάρα Κέην, μεταξύ πολλών ακόμα.

Η ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού

«Η απώλεια της Τζένης Μαστοράκη μας στερεί μία από τις μεγαλύτερες μορφές των σύγχρονων Γραμμάτων μας. Εκπρόσωπος της Γενιάς του 70, μας καταλείπει ένα ποιητικό έργο, το οποίο πέρασε τα σύνορα και γνώρισε πολλές ξενόγλωσσες εκδόσεις. Διακρίνεται για το απόλυτα προσωπικό του στίγμα, αναδεικνύοντας την άρρηκτη σχέση γραφής και ανάγνωσης αλλά και την πολύχρονη βιωματική εμπλοκή της δημιουργού με τη γλώσσα, την ιστορία και τη λογοτεχνία.

Η Τζένη Μαστοράκη υπήρξε κορυφαία μεταφράστρια. Αναμετρήθηκε με κλασικά και σύγχρονα κείμενα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, από την πεζογραφία, την ποίηση, το θέατρο, αλλά και εμβληματικά δοκίμια, από διαφορετικές γλώσσες. Μας πρόσφερε μεταφράσεις που αποτελούν σημεία αναφοράς, τόσο για τα ίδια τα έργα, όσο και για τον επανακαθορισμό του μεταφραστικού είδους. Το μεταφραστικό corpus της Τζένης Μαστοράκη, το οποίο συγκρότησε επί δεκαετίες, με αφοσίωση, επίμονη και επίπονη δουλειά, διακρίνεται για τη γλωσσική του ακρίβεια και το ξεχωριστό αισθητικό του αποτύπωμα.

Μέσω της μακράς πορείας της αναδείχθηκε σε μοναδική περίπτωση των ελληνικών Γραμμάτων, που τίμησε με την αδιάλειπτη και ποιοτική, χωρίς εκπτώσεις, προσφορά της. Στο έργο της συνδύασε την ασυμβίβαστη μέριμνα για τη γλώσσα με τη δημιουργική ανάπλαση του παρελθόντος, τη χαρτογράφηση της μνήμης και τη σιωπηλή, αλλά εκφραστικότατη αφομοίωση του βιώματος.

Η Τζένη Μαστοράκη σπάνιος άνθρωπος, σπάνιος δημιουργός, με παραδειγματική αφοσίωση στην Τέχνη, δεν επεδίωξε ποτέ την περιττή και άσκοπη δημοσιότητα. Πρόλαβε, όμως, να χαρεί την αναγνώριση του έργου της, όπως πιστοποιούν οι πολυάριθμες βραβεύσεις της, με εξέχουσα την απονομή του Μεγάλου Βραβείου Γραμμάτων 2020.

Στην οικογένειά της και στους φίλους της, απευθύνω τα πιο ειλικρινή μου συλλυπητήρια».