Food Halls στη Στοά Αρσακείου και στην Αγορά Μοδιάνο

10:41 6/5/2018 - Πηγή: New Money

Τα σχέδια για τη δημιουργία παραδοσιακών αγορών τροφίμων και χώρων εστίασης, μία στην Αθήνα και μία στη Θεσσαλονίκη, στα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών αγορών που προσελκύουν πλέον εκατομμύρια επισκέπτες, ντόπιους και τουρίστες

Της Στεφανίας Σούκη

Η Τime Out Market στη Λισαβόνα, με την υψηλή γαστρονομία, προσελκύει πάνω από 3,5 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, η ισπανική

αγορά τροφίμων San Miguel στη Μαδρίτη περιλαμβάνεται σήμερα σε όλους τους ταξιδιωτικούς οδηγούς και συγκαταλέγεται στους πλέον πολυσύχναστους χώρους της ισπανικής πρωτεύουσας, ενώ οι χώροι υψηλής γαστρονομίας και οι αγορές τροφίμων στη Ρώμη, στο Μιλάνο και τη Φλωρεντία προσελκύουν καθημερινά τους Ιταλούς αλλά και τουρίστες από όλο τον κόσμο, φιγουράροντας επίσης στις πρώτες θέσεις των τουριστικών οδηγών.

Η Ελλάδα, και κυρίως τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της, η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, είναι η μόνη τουριστική χώρα της Μεσογείου αυτή τη στιγμή που δεν διαθέτει μεγάλες αγορές τροφίμων και πρωτοποριακά Food Halls, όπως χαρακτηριστικά ονομάζονται στην υπόλοιπη Ευρώπη οι oργανωμένες αγορές και χώροι εστίασης που προσελκύουν πλέον εκατομμύρια επισκέπτες - ντόπιους αλλά και τουρίστες. Οι τάσεις μάλιστα της συγκεκριμένης αγοράς είναι ιδιαίτερα δυναμικές πανευρωπαϊκά, με την Ισπανία να... σέρνει πρώτη τον χορό και να ακολουθεί η υπόλοιπη Ευρώπη, αφού, σύμφωνα με την τελευταία εξειδικευμένη ανάλυση της διεθνούς εταιρείας συμβούλων ακινήτων Cushman & Wakefield, αυτή τη στιγμή 200 χώροι, έκτασης άνω των 400.000 τ.μ., κυρίως παλιά κτίρια στα μεγάλα αστικά κέντρα της Γηραιάς Ηπείρου, είτε πρόκειται για το Οσλο και τη Στοκχόλμη, είτε για το Παρίσι και το Λονδίνο, προορίζονται να μεταμορφωθούν σε μοντέρνα Food Halls ή πιο παραδοσιακές αγορές τροφίμων.

Στην Ελλάδα η αρχή φαίνεται ότι θα γίνει στο τέλος του 2019 - αρχές 2020 από την ιστορική Αγορά Μοδιάνο στη Θεσσαλονίκη, ενώ και η Αθήνα δεν φαίνεται να είναι εκτός των πλάνων των επενδυτών, αν ληφθούν υπόψη τα σχέδια, αξίας περί τα 6 εκατ. ευρώ, που υποβλήθηκαν προ ημερών στον διαγωνισμό που πραγματοποιεί η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία - Αρσάκεια - Τοσίτσεια Σχολεία για την αξιοποίηση της ιστορικής Στοάς του Αρσακείου Μεγάρου στην καρδιά της πρωτεύουσας (κεντρ. φωτ.). Σχέδια τα οποία προβλέπουν, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία ενός χώρου γύρω από τη γαστρονομία, στα πρότυπα ακριβώς της αγοράς Time Out της Λισαβόνας, με τον φιλόδοξο στόχο να προσελκύσει τους Αθηναίους αλλά και τους ξένους επισκέπτες της πόλης, «να ενώσει εκ νέου την περιοχή ανάμεσα στην Ομόνοια και το Σύνταγμα και να δημιουργήσει ένα νέο κεντρικό σημείο συνάντησης για την πόλη», όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν στο «business stories» εκπρόσωποι των επενδυτών.

Η Time Out Market στη Λισαβόνα στεγάζεται σε ένα κτίριο του 19ου αιώνα και το 2017 είχε 3,6 εκατ. επισκέπτες

Η συγκυρία γι’ αυτού του είδους τις επενδύσεις φαίνεται να ευνοεί τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας, όπου οι διεθνείς αφίξεις εξακολουθούν να κινούνται ανοδικά και πλέον άπαντες θέτουν ως μείζονα στόχο τη μάχη κατά της εποχικότητας, που αποτελεί ούτως ή άλλως διαχρονικά ένα από τα μεγάλα θέματα του ελληνικού τουρισμού. Τα νούμερα αναφέρουν ότι η Αθήνα είχε την περασμένη χρονιά 4,8 εκατομμύρια ξένους επισκέπτες (σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των διεθνών αεροπορικών αφίξεων του «Ελ. Βενιζέλος»), ενώ για το πρώτο τρίμηνο του 2018 οι διεθνείς επιβάτες αυξήθηκαν κατά 18,9%, ξεπερνώντας το 1 εκατομμύριο. Στη Θεσσαλονίκη πάλι, το μερίδιο αγοράς των ξένων διανυκτερεύσεων αυξήθηκε από 47% το 2016 σε 52% το 2017, με βάση τα στοιχεία της Ενωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης, και είναι περισσότερες πλέον από αυτές των Ελλήνων, ενώ ο προγραμματισμός των αεροπορικών εταιρειών για τη φετινή θερινή σεζόν, με βάση τα στοιχεία στο τέλος Μαρτίου, παραπέμπει σε άνοδο 22% των προσφερόμενων θέσεων, στα 2,28 εκατομμύρια συνολικά.

Η Στοά Αρσακείου

Ειδικά όσον αφορά στη μίσθωση της εμπορικής Στοάς του Αρσακείου Μεγάρου για περίοδο 35 ετών, στόχος είναι έως τον Ιούνιο να έχει προκύψει ο ανάδοχος από τις διαγωνιστικές διαδικασίες όπου κατατέθηκαν τρεις προσφορές. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι προτάσεις υποβλήθηκαν από την Bluehouse Capital, τη γνωστή επενδυτική εταιρεία ακινήτων (τρέχει το εκπτωτικό χωριό McArthurGlen στα Σπάτα, συμμετέχοντας και στο ιδιοκτησιακό του σχήμα) από κοινού με τον όμιλο Φάις και την One Outlet, η οποία, ως γνωστόν, έχει αναλάβει και την αξιοποίηση της Στοάς Μοδιάνο στη Θεσσαλονίκη. Η δεύτερη προσφορά υποβλήθηκε από τον κ. Αρη Κεφαλογιάννη (της γνωστής εταιρείας τροφίμων ΓΑΙΑ), ο οποιος είναι εκπρόσωπος ενός ευρύτερου επιχειρηματικού σχήματος, και τη τρίτη από τον επιχειρηματία Ηλία Γεωργιάδη, ο οποίος δραστηριοποιείται στη Σουηδία στον τομέα των κατασκευών και των ακινήτων.

Ο διαγωνισμός, ο οποίος αφορά τις Στοές Αρσακείου - Ορφέως και Βιβλίου, συνολικής επιφάνειας 10.000 τ.μ., στο οικοδομικό τετράγωνο που περικλείεται από τις οδούς Πανεπιστημίου, Αρσάκη, Σταδίου και Πεσμαζόγλου, με ουκ ολίγα κενά ακίνητα αυτή τη στιγμή, έχει απασχολήσει και τον Εμπορικό Σύλλογο Αθηνών: η διοίκησή του έχει εκφράσει ανοιχτά την αντίθεσή της στην πιθανή δημιουργία εκπτωτικού κέντρου -κατά τους εμπόρους η συμμετοχή της Bluehouse, λόγω της σχέσης της με το εκπτωτικό κέντρο των Σπάτων, υποδηλώνει ένα τέτοιο ενδεχόμενο- με το σκεπτικό ότι ένα οργανωμένο outlet στην καρδιά της Αθήνας μπορεί να αλλάξει φυσιογνωμικά τον εμπορικό χάρτη της περιοχής.

Ωστόσο, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η δημιουργία outlet στη Στοά Αρσακείου αποκλείεται παντελώς από τα σχέδια των επενδυτών, ενώ στο τραπέζι έχει πέσει η πρόταση για την υιοθέτηση του μοντέλου της αγοράς Τime Out της Λισαβόνας, η οποία πρωτολειτούργησε το 2014 σε ένα από τα ιστορικά κτίρια της πόλης, με ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά στοιχεία, που φιλοξενούσε από το 1892 την κύρια αγορά τροφίμων της Λισαβόνας. Μέσα μόλις στους οκτώ πρώτους μήνες λειτουργίας της, θέτοντας ψηλά τον πήχη στον τομέα της γαστρονομίας, η νέα αγορά κατέστη ο Νο 2 τουριστικός προορισμός της πόλης με πολύ υψηλές αξιολογήσεις στις πιο γνωστές πλατφόρμες, όπως το TripAdvisor - και όχι μόνο. Η αγορά είχε, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, 3,6 εκατομμύρια επισκέπτες το 2017 από 3,1 εκατομμύρια το 2016, ενώ οι επόμενοι σταθμοί, μετά την πορτογαλική πρωτεύουσα, είναι η Νέα Υόρκη -το νέο εγχείρημα μάλιστα ανακοινώθηκε μόλις στο τέλος Μαρτίου- το Μαϊάμι, στα μέσα του 2018, και από το 2019 η Βοστόνη και το Σικάγο.

Η Aγορά Μοδιάνο

Τα στοιχεία μιας πιο παραδοσιακής, κλειστής αγοράς τροφίμων θα έχει η Αγορά Μοδιάνο στη Θεσσαλονίκη, όπου οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν, εκτός απροόπτου, στις αρχές του φθινοπώρου.

«Στην παρούσα φάση οι μελέτες ανακατασκευής βρίσκονται υπό έγκριση από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, ώστε στη συνέχεια να ακολουθήσει η έκδοση της πολεοδομικής άδειας και μέχρι τον Σεπτέμβριο να ξεκινήσουν οι εργασίες», αναφέρει στο «b.s.» ο υπεύθυνος για την αναπαλαίωση και λειτουργία της Αγοράς Χασδάι Καπόν από την One Outlet.

Η αγορά Μοδιάνο

Τον Ιούλιο του 2017, το 43,63% εξ αδιαιρέτου κυριότητας επί του ακινήτου περιήλθε από το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ)στην One Outlet Α.Ε. (με βασικούς μετόχους τους ομίλους Φάις με 65% και Notos Com), ενώ το υπόλοιπο ποσοστό ανήκε εξ αδιαιρέτου σε περίπου 60 ιδιοκτήτες, φυσικά πρόσωπα στη συντριπτική πλειονότητά τους. Σήμερα, το ποσοστό της One Outlet έχει αυξηθεί και έχει υπερβεί το 50%, οι λοιποί ιδιοκτήτες έχουν μειωθεί στους 55, ενώ, όπως αναφέρει ο κ. Καπόν, «υπάρχει αγαστή συνεργασία». Οσον αφορά τους ενοικιαστές, αυτή τη στιγμή η Στοά βρίσκεται στη διαδικασία της εκκένωσης - έχουν μείνει ακόμη 7-8 καταστήματα που λειτουργούν εντός και προβλέπεται, βάσει νόμου, να φύγουν, δεδομένου ότι έχουν λήξει οι σχετικές συμβάσεις.

Στόχος είναι η δημιουργία μιας παραδοσιακής αγοράς τροφίμων στα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών αγορών, με το μεσογειακό μοντέλο -και δη το ισπανικό -να ταιριάζει καλύτερα στην ελληνική κουλτούρα: Η ισπανική αγορά San Miguel στο κέντρο της Μαδρίτης, η οποία στεγάζεται σε ένα ιστορικό κτίριο από σίδερο και γυαλί, είναι ένα καλό παράδειγμα που πλησιάζει σε αυτό που σχεδιάζουν οι επενδυτές, με επικεφαλής τον όμιλο του Σάμι Φάις, στη συμπρωτεύουσα. Η δημοφιλής ισπανική αγορά χτίστηκε το 1916, αγοράστηκε από ιδιώτες επενδυτές το 2003 και άνοιξε ξανά το 2009 μετά από εκτενή ανακαίνιση που κράτησε σχεδόν έξι χρόνια.

Στην περίπτωση της Στοάς Μοδιάνο, η αγορά χτίστηκε το 1925 στο εμπορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, κατά την περίοδο ανοικοδόμησης της πόλης μετά από την πυρκαγιά του 1917. Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κτίρια της εποχής του Μεσοπολέμου και είναι η μεγαλύτερη διασωζόμενη αγορά τροφίμων του ιστορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης. Τώρα το ύψος της επένδυσης μπορεί να φτάσει τα 6 εκατ. ευρώ και στόχος, όπως αναφέρει ο κ. Καπόν, «είναι να προσελκύσει τόσο τους Θεσσαλονικείς όσο και τους επισκέπτες της πόλης και να καταστεί από τους πρώτους τουριστικούς προορισμούς της συμπρωτεύουσας».

Τα ευρωπαϊκά Food Halls

Πανευρωπαϊκά, πάντως, οι αγορές τροφίμων και οι οργανωμένοι μοντέρνοι χώροι εστίασης στα μεγάλα αστικά κέντρα αποτελούν τη νέα τάση.

Με βάση τις εκτιμήσεις από την τελευταία μελέτη της Cushman & Wakefield, υπολογίζεται ότι περί τα 100 Food Halls... νέας γενιάς έχουν ήδη ανοίξει ή βρίσκονται υπό κατασκευή αυτή την περίοδο στις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές πόλεις, ενώ η δυναμική είναι τεράστια: τουλάχιστον 200 χώροι συνολικής επιφάνειας 400.000 τ.μ. σχεδιάζεται να κατασκευαστούν ή να μετατραπούν σε αγορές τροφίμων και σύγχρονους χώρους εστίασης την επόμενη δεκαετία στις ευρωπαϊκές πόλεις, συμπεριλαμβανομένων και «ώριμων» προορισμών όπως το Λονδίνο και το Παρίσι. Η ανάπτυξη της σχετίζεται αγοράς συνδέεται με το ενδιαφέρον των Ευρωπαίων καταναλωτών για το ποιοτικό φαγητό, αλλά και τη σύνδεση της γαστρονομίας με τον τουρισμό πόλεων, ο οποίος ακολουθεί επίσης αυξητικούς ρυθμούς πανευρωπαϊκά.

Η πασίγνωστη αγορά τροφίμων La Boqueria στη Βαρκελώνη

Σημειωτέον ότι με βάση τα νούμερα από το Oxford Economics, η μέση ετήσια αύξηση των καταναλωτικών δαπανών για φαγητό εκτός σπιτιού στην Ευρώπη τρέχει με ποσοστό άνω του 4% κατά τη διάρκεια της δεκαετίας 2007-2016, ενώ ανοδικά κινήθηκε και το 2017.