Mάχη με τους θεσμούς για τη 13η αξιολόγηση

09:27 15/1/2022 - Πηγή: New Money

«Καθαρή έξοδο» από την ενισχυμένη εποπτεία το νωρίτερο δυνατόν ή έως τον Ιούνιο, το αργότερο, θέλει να διασφαλίσει το οικονομικό επιτελείο. Το παζάρι ξεκίνησε τη Δευτέρα 10 Ιανουαρίου, καθώς, παρά την επέλαση της Omicron, τεχνικά κλιμάκια των ευρωπαϊκών θεσμών κατέφτασαν στην Αθήνα για τη 13η αξιολόγηση, με την κυβέρνηση να θέλει να δώσει ένα τέλος στους συνεχείς ελέγχους της ενισχυμένης εποπτείας και τις αξιολογήσεις.

Το τέλος της εποπτείας των μνημονιακών χρόνων με σύμφωνη γνώμη των θεσμών, με χαμηλότερους

στόχους πρωτογενών πλεονασμάτων για τα επόμενα χρόνια, αλλά και με αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας σε επενδυτική βαθμίδα από τους οίκους αξιολόγησης μέσα στο 2022, είναι ο «διάδρομος» που χαράζει η κυβέρνηση για περισσότερες νέες επενδύσεις και φοροελαφρύνσεις στην πορεία προς τις επόμενες εκλογές.

Νέος στόχος και χρονοδιάγραμμα

Ωστόσο, το νέο κύμα πανδημίας απειλεί τους στόχους για ταχεία έξοδο από την επιτήρηση. Το αίτημα για πρόωρη λήξη της εποπτείας έχει αρχίσει να συζητείται παρασκηνιακά και οι διαβουλεύσεις με τους επικεφαλής των θεσμών θα κορυφωθούν στις 20-25 Ιανουαρίου – έστω και εξ αποστάσεως, εάν το επιβάλουν οι συνθήκες, μέσω τηλεδιάσκεψης. Οι αποφάσεις είναι θέμα του Eurogroup, οι εξελίξεις λόγω πανδημίας όμως «θολώνουν» την έξοδο από τις διαδικασίες αυτές. Αν και η ελληνική πλευρά θέλει να τελειώσει με τις αξιολογήσεις μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022, η αβεβαιότητα στη διεθνή οικονομία γεννά ανησυχία στους Ευρωπαίους, παρότι θα ήταν ίσως διατεθειμένοι να επιτρέψουν να ολοκληρωθούν αργότερα κάποιες δευτερεύουσας σημασίας μεταρρυθμίσεις, εφόσον οι πιο σημαντικές ολοκληρωθούν πριν από τον τερματισμό της ενισχυμένης εποπτείας.

Ωστόσο, τον Δεκέμβριο, η Κριστίν Λαγκάρντ και το Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (βλ. Γιάννης Στουρνάρας) έκαναν την «αβάντα» στην Ελλάδα, απλώνοντας δίχτυ προστασίας για τη χώρα με την επανεπένδυση στα ελληνικά ομόλογα, αποθαρρύνοντας έτσι και όσους έκαναν σχέδια (σε Βρυξέλλες, Βερολίνο, Φρανκφούρτη και όχι μόνο) για παράταση -αντί για διακοπή- της Εποπτείας μέχρι και το 2023.

Η Αθήνα θα δοκιμάσει έτσι να πετύχει έναν διπλό στόχο: λήξη της εποπτείας ως τον Ιούνιο ή και νωρίτερα, αλλά και «διπλή» τελευταία δόση ρευστότητας ύψους 1,8 δισ. ευρώ από επιστροφές SMPs και ΑNFAs το 2022 προς τη χώρα μας, με τον όρο ότι θα έχει προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις που ενδιαφέρουν τους Ευρωπαίους – και κατά κύριο λόγο την εξόφληση του μεγάλου όγκου ληξιπρόθεσμων οφειλών για συντάξεις, προμηθευτές του Δημοσίου κ.λπ.

Προϋποθέσεις, δυσκολίες και οφέλη

Ολα τα παραπάνω θα μεταφερθούν στο Eurogroup. Βάσει της σχετικής απόφασης του 2018, το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας της ελληνικής οικονομίας λήγει μέσα του 2022. Ωστόσο, λόγω της οικονομικής κρίσης που αφήνει πίσω του ο κορωνοϊός, οι θεσμοί εξετάζουν και το ενδεχόμενο να παραταθεί η περίοδος παρακολούθησης, προκειμένου να προληφθούν τυχόν δημοσιονομικές παρενέργειες. Ανησυχούν για μικρότερη ανάπτυξη το 2022 λόγω Omicron, αλλά και για ενδεχόμενο δημοσιονομικό εκτροχιασμό εξαιτίως νέων μέτρων στήριξης.

Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας όμως πορεύεται βάσει ενός διαφορετικού σχεδιασμού, ο οποίος προβλέπει σημαντική οικονομική ανάκαμψη και το 2022, μετά την ισχυρή ανάπτυξη-έκπληξη για το 2021 – ίσως τελικά πάνω και από 8%! Και μόλις προχθές οι πρόδρομοι δείκτες PMI για τις προσδοκίες και τις παραγγελίες των επιχειρήσεων έδειχναν και νέα εκτίναξη για την Ελλάδα, κατακτώντας την 3η θέση πανευρωπαϊκά – και μάλιστα τον «δύσκολο» μήνα Δεκέμβριο εν μέσω πανδημίας και εκτός τουριστικής περιόδου για τη χώρα μας. Δείχνοντας μάλιστα ότι οι μεταρρυθμίσεις προχωρούν με συνέπεια παρά την πανδημία, η Αθήνα διεκδικεί να κερδίσει ταυτόχρονα «ψήφο εμπιστοσύνης» όχι μόνο των θεσμών, αλλά και των αγορών.

Από τη μία, δηλαδή, επιχειρεί να ξεμπερδέψει μια και καλή (Μάρτιο ή Απρίλιο ει δυνατόν) με την ενισχυμένη εποπτεία, παίρνοντας και τα αντίστοιχα χρήματα των δόσεων από τους Ευρωπαίους εταίρους (τα 1,8 δισ. ευρώ συνολικά). Από την άλλη, όπως και με την πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ, θέλει να οδηγήσει ταχύτερα τη χώρα και στην επενδυτική βαθμίδα από τους οίκους αξιολόγησης.

Μέτρα… με μέτρο

Η παγίδα είναι ότι με διάχυτη την αβεβαιότητα λόγω Omicron θα κηρυχθεί μάλλον πιο δύσκολα το πρόωρο τέλος της ενισχυμένης εποπτείας.

Ο κ. Σταϊκούρας θα στείλει ένα μήνυμα σταθερότητας για τα οικονομικά του κράτους και της χώρας, τονίζοντας ότι η Ελλάδα μπορεί και αντιμετωπίζει το υγειονομικό πρόβλημα χωρίς υπερβολικές αποφάσεις για οριζόντια περιοριστικά μέτρα και τεράστια πακέτα στήριξης.

Τα μέτρα αυτά θα ξεδιπλώνονται κατά κύματα, αλλά πολύ στοχευμένα όπου απαιτείται και με καλά ζυγισμένο δημοσιονομικό κόστος.