Nord Stream 2: Τι σημαίνει το stop στον πιο στρατηγικό αγωγό της Ρωσίας

15:56 23/2/2022 - Πηγή: New Money

Μπορεί το προσωρινό stop του Γερμανού Καγκελάριου Σολτς στην πιστοποίηση του αγωγού Nord Stream 2 να ήταν αναμενόμενο μετά την χθεσινή κλιμάκωση της ρωσο-ουκρανικής κρίσης, με την αναγνώριση από τον Πούτιν της ανεξαρτησίας των αυτονομιστικών εδαφών του Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, ωστόσο το ίδιο αναμενόμενη ήταν τόσο η αντίδραση της Μόσχας, όσο και των αγορών που οδήγησαν σε περαιτέρω αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου κατά 13%, και με το πετρέλαιο να φλερτάρει με τα 100 δολάρια το βαρέλι.

Βέβαιο

είναι επίσης ότι οι εξελίξεις εγκαινιάζουν μια περίοδο αβεβαιότητας στη διεθνή και ειδικότερα στην ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά με άγνωστη διάρκεια και ένταση. Σε συνδυασμό με την ενεργειακή κρίση το συμπέρασμα είναι ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια πρόκληση τεκτονικών διαστάσεων, για την οποία άλλωστε «προετοιμάζουν» οι δηλώσεις του Αμερικανού Προέδρου Μπάιντεν όσο και Ευρωπαίων αξιωματούχων.

Στην πραγματικότητα το «πάγωμα» του πλέον στρατηγικού αγωγού της Ρωσίας είναι η σημαντικότερη και πιο ουσιαστική από τις κυρώσεις που εξαγγέλθηκαν χθες. Και τούτο γιατί θα έχει πραγματικό κόστος, οικονομικό και γεωπολιτικό, για τη Μόσχα και τους σχεδιασμούς της. Θα έχει ταυτόχρονα, όμως, και τεράστιο κόστος για τους τελικούς καταναλωτές στην Ευρώπη, τα εκατομμύρια πολιτών και επιχειρήσεων που θα κληθούν το αμέσως επόμενο διάστημα να πληρώσουν το λογαριασμό ενός ακόμη ράλι στις τιμές του «γαλάζιου χρυσού».

Οι συνέπειες, όμως, δεν θα είναι μόνο άμεσες, αλλά και πιο μακροπρόθεσμες καθώς όπως λένε δυτικοί αναλυτές «χωρίς το Nord Stream 2, υπάρχει ο κίνδυνος η Ευρώπη να μην μπορεί να γεμίσει ξανά τους χώρους αποθήκευσης της».

Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν και κάποιοι ακόμη παράγοντες της «εξίσωσης». Ο ένας είναι ότι δεν υπάρχουν αξιόπιστες εναλλακτικές λύσεις για την τροφοδότηση της Ευρώπης με φυσικό αέριο. Μπορεί οι ΗΠΑ να έχουν αναδειχθεί πλέον στον μεγαλύτερο εξαγωγέα LNG στον κόσμο, με την πλειονότητα των φορτίων να κατευθύνεται στην Ε.Ε., αλλά αφενός οι ευρωπαϊκοί χώροι αποθήκευσης είναι περιορισμένοι, αφετέρου πρόκειται για μια συγκυριακή λύση που δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να λάβει χαρακτήρα «εικονικού αγωγού».

Ο δεύτερος παράγοντας είναι η αδυναμία ή και απροθυμία άλλων μεγάλων παραγωγών-εξαγωγέων, όπως το Κατάρ, να στηρίξουν με επιπλέον φορτία την ευρωπαϊκή ζήτηση.

Ο τρίτος παράγοντας αφορά το μοίρασμα των επιπτώσεων. Και εδώ είναι σαφές ότι η Ε.Ε. θα κληθεί να σηκώσει τη μερίδα του λέοντος του πολέμου κυρώσεων Δύσης-Ρωσίας, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ όπου οι επιπτώσεις αναμένονται σαφώς ηπιότερες.

Και πάλι ανέτοιμη η Ευρώπη

Οι εξελίξεις αναδεικνύουν ότι η Ευρώπη, όπως συνέβη με το κόστος της «Πράσινης Συμφωνίας», αλλά και με την ενεργειακή κρίση, συλλαμβάνεται ανέτοιμη για την αντιμετώπιση αυτού του νέου «ψυχρού πολέμου» με τη Μόσχα.

Το «πάγωμα» του Nord Stream 2 σαφώς και «πονάει» το Κρεμλίνο, όπως φάνηκε και από τις απειλητικές αναρτήσεις του πρώην πρωθυπουργού και νυν Αντιπροέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ότι οι Ευρωπαίοι θα πληρώνουν σε πολλαπλάσιες τιμές το φυσικό αέριο.

Και τούτο γιατί ένα πιθανό οριστικό ναυάγιο του αγωγού θα έρθει να ακυρώσει το στρατηγικό σχεδιασμό του Πούτιν για την ενεργειακή απομόνωση της Ουκρανίας και την περαιτέρω ενίσχυση της ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο.

Οι στοχεύσεις του αυτές βέβαια ήταν ξεκάθαρες εδώ και μια δεκαετία, από τότε που ο Nord Stream 2 μπήκε στο τραπέζι μέχρι την πρόσφατη ολοκλήρωσή του. Εξ ου και οι διαχρονικά έντονες αντιδράσεις από τις ΗΠΑ και μέρος των κρατών μελών της Ε.Ε. Παρόλα αυτά, η Ευρωπαϊκή ηγεσία αν και διακήρυττε την ανάγκη απεξάρτησης από τη «σφιχτή αγκαλιά» της Gazprom δεν έκανε τίποτα ουσιαστικό στην κατεύθυνση της διαφοροποίησης των πηγών τροφοδοσίας, αλλά και της ενεργειακής θωράκισης της «γηραιάς ηπείρου».

Το σήριαλ της πιστοποίησης του αγωγού

Ο αγωγός, ο οποίος χρειάστηκε μια δεκαετία για να κατασκευαστεί και αντιμετώπισε αρκετές καθυστερήσεις λόγω των κυρώσεων των ΗΠΑ, βρίσκεται εδώ και καιρό εν αναμονή της διαδικασίας πιστοποίησης. Η διαδικασία έγκρισης σταμάτησε για πρώτη φορά στα τέλη του περασμένου έτους, καθώς η γερμανική ρυθμιστική αρχή ενέργειας ζήτησε από την ελβετική εταιρεία εκμετάλλευσης του αγωγού, να ιδρύσει μια θυγατρική στη χώρα για να συμμορφωθεί με τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η θυγατρική συστάθηκε και είναι η Gas for Europe GmbH, αλλά χρειαζόταν ακόμη να μεταφέρει τα κύρια περιουσιακά στοιχεία και τους ανθρώπινους πόρους στη μονάδα που εδρεύει στο Schwerin. Ακόμα και έτσι, όμως, η έγκριση ήταν εξαιρετικά αμφίβολη, καθώς η πιστοποίηση του φορέα εκμετάλλευσης του Nord Stream 2 απαιτεί θετική αξιολόγηση από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομικών ότι δεν τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια εφοδιασμού, κάτι που υπό τις σημερινές συνθήκες δεν ισχύει.

Έτσι τώρα και μετά το stop του Σολτς θα απαιτηθεί μια νέα ανάλυση της ασφάλειας εφοδιασμού του αγωγού υπό το φως των πρόσφατων πολιτικών εξελίξεων. Και αυτό μπορεί να διαρκέσει πολύ.

Πάντως, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και τα τεράστια οικονομικά συμφέροντα που εμπλέκονται στην υπόθεση καθώς ο αγωγός που στοίχισε περί τα 11 δις ευρώ ανήκει κατά 50% στην Gazprom και κατά 50% σε ευρωπαϊκούς ενεργειακούς ομίλους και συγκεκριμένα στους BASF/Wintershall, Engie, E.On, OMV και Shell που έχουν ποσοστό 10% έκαστος.

Η θέση της Ελλάδας

Απέναντι σε όλα αυτά, η Ελλάδα βρίσκεται σε σχετικά πλεονεκτική θέση εν σχέσει με άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεδομένου ότι η εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο σε επίπεδο προμήθειας κινείται στο 40% και αυτό μέσω του αγωγού Turkstream. Παράλληλα προμηθεύεται από την τουρκική Botas και την αλγερινή Sonatrach, ενώ από πέρυσι παραλαμβάνει ποσότητες αερίου αγωγού και από την αζερική εταιρεία AGSC στο σημείο διασύνδεσης του διαμετακομιστικού αγωγού TAP στη Νέα Μεσημβρία.

Δεδομένου ότι από τα μέσα του μήνα έχουν ενεργοποιηθεί έκτακτα μέτρα προβλέπεται ακόμη ότι ο βασικός τερματικός σταθμός LNG της Ρεβυθούσας είναι γεμάτος, επιτρέποντας μια σχετική αυτονομία.

Από εκεί και πέρα, όμως, η χώρα μας είναι και αυτή εκτεθειμένη στις τάσεις της διεθνούς και ευρωπαϊκής ενεργειακής αγοράς, που σημαίνει ότι αναμένεται περαιτέρω αύξηση του ενεργειακού κόστους ανάλογα και με τη διάρκεια της παρούσας κρίσης.

Διαβάστε ακόμη:

Πλειστηριασμοί: Κληρώνει σήμερα για «βροχή» επώνυμων σφυριών (pics)

Η Rocket Delivery αποχωρεί από την Ελλάδα – Ο ρόλος της ρωσο-ουκρανικής έντασης

Γιατί δεν επενδύει στη Ρωσία ο Γουόρεν Μπάφετ – Τι έπαθε όταν το… τόλμησε