Ανοίγει ο δρόμος για μείωση των «κόκκινων» δανείων κατά €15 δισ.

09:50 14/4/2019 - Πηγή: New Money

του Αλέξανδρου Κασιμάτη

Ο χρησμός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού (DG Comp) για το κόστος της κρατικής εγγύησης στα ομόλογα των τραπεζών που θα εκδοθούν για το Asset Protection Scheme (APS) κρίνει την τύχη των προγραμμάτων μείωσης των κόκκινων δανείων, αλλά και την πορεία των τραπεζικών μετοχών. Oι τράπεζες περιμένουν τις αποφάσεις της DG Comp προκειμένου να αξιολογήσουν τους γενικούς όρους και κυρίως να προσδιοριστεί πώς η πρόβλεψη

για εγγύηση εκ μέρους της Ελληνικής Δημοκρατίας δεν είναι έμμεσα κρατική.

Η έγκριση από την DG Comp αναμένεται έως τον Μάιο και απασχολεί ιδιαίτερα τις τράπεζες καθώς θα είναι καταλύτης εξελίξεων. Το θέμα συζητήθηκε και σε τηλεδιάσκεψη που έγινε προ ημερών στο υπουργείο Οικονομίας, όπου στελέχη του ΥΠΟΙΚ, της JP Morgan και της DG Comp συζήτησαν το θέμα της τιμολόγησης των ομολόγων. Το σχήμα ΑPS αφορά τιτλοποιήσεις δανείων σε καθυστέρηση, με συμμετοχή επενδυτών, αλλά και με παράλληλη απόδοση κρατικής εγγύησης για το senior τμήμα των τιτλοποιήσεων, το οποίο και θα διακρατούν οι τράπεζες στα βιβλία τους.

Πρόκειται για το ένα από τα δύο σχέδια υποβοήθησης τιτλοποιήσεων για τη μείωση των κόκκινων δανείων. Το APS προετοιμάστηκε από το Tαμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και στη συνέχεια υιοθετήθηκε από το υπουργείο Οικονομικών με σύμβουλο την JP Morgan. Το σχήμα είναι παρόμοιο με το αντίστοιχο των GACS, το οποίο εφαρμόστηκε στην Ιταλία τα προηγούμενα χρόνια. Το δεύτερο σχέδιο είναι αυτό της Τραπέζης της Ελλάδος, το οποίο επίσης είναι σε διαδικασία επεξεργασίας, αλλά απαιτεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για την έγκρισή του καθώς εφαρμόζεται για πρώτη φορά.

Οι τράπεζες, που εκτιμάται ότι θα έχουν τη μεγαλύτερη ελάφρυνση από το σχήμα ΑPS είναι η Αlpha Bank και η Πειραιώς, καθώς ακολουθούν την τυποποιημένη μέθοδο για τον υπολογισμό των σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού (RWAs), αφού σε αυτές η στάθμιση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) μετά από προβλέψεις υπερβαίνει το 100% και κυμαίνεται περίπου στο 105%-110%. Το όφελος του σχεδίου είναι ότι η εγγύηση καθιστά τις ομολογίες που θα εκδώσουν οι τράπεζες riskfree, απαλύνοντας σε σημαντικό βαθμό το αντίστοιχο βάρος στα στοιχεία σταθμισμένου ενεργητικού.

Οι ενδείξεις που υπάρχουν, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, είναι ότι η DG Comp θα αναγνωρίσει ότι τα βασικά ομόλογα, τα senior bonds, που θα διακρατήσουν οι τράπεζες για το σχήμα ΑPS μπορούν να έχουν πιστοληπτική ικανότητα ΒΒ, δηλαδή μόνο μία βαθμίδα υψηλότερη από τη σημερινή της χώρας, και δεν θα ορίσει ότι απαιτείται investment grade. Στην περίπτωση της Ιταλίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού για να εγγυηθεί τα αντίστοιχα ομόλογα των ιταλικών τραπεζών ζήτησε να είναι βαθμολογημένα από τους οίκους αξιολόγησης με investment grade, δηλαδή ασφαλή αξιολόγηση που εγγυάται την πληρωμή τους. Ο καθορισμός investment grade στα ομόλογα σημαίνει ότι τα προβληματικά δάνεια για τα οποία εκδίδονται έχουν αποτιμηθεί ρεαλιστικά με όρους αγοράς.

Η Ελλάδα δεν έχει investment grade, όπως είχε και έχει η Ιταλία, για την οποία η απαίτηση της DG Comp δεν ήταν πρόβλημα. Αν τεθεί μια τέτοια απαίτηση όμως για την Ελλάδα, το APS δεν θα έχει χρησιμότητα για τις εγχώριες τράπεζες καθώς θα χρειαστούν περαιτέρω προβλέψεις. Αντίθετα, αν η DG Comp θέσει ως προϋπόθεση τα senior bonds να έχουν αξιολόγηση μιας βαθμίδας πάνω από την τρέχουσα της χώρας, τότε αυτό θα αποτελεί παραδοχή ότι οι προβλέψεις των τραπεζών είναι επαρκείς. Τα ομόλογα θα πουληθούν ευκολότερα, ενώ η εγγύηση της Ελληνικής Δημοκρατίας στα ομόλογα θα κάνει τεράστια διαφορά στα κεφάλαια των τραπεζών.

Ταυτόχρονα το ΑPS αποκτά δυναμική ως όπλο ταχείας μείωσης των κόκκινων δανείων, εξέλιξη που θα αποτυπωθεί και στην πορεία των τραπεζικών μετοχών. Επιπλέον η αποκλιμάκωση των αποδόσεων στα ελληνικά ομόλογα βοηθά καθώς περιορίζει το κόστος που θα κληθούν να σηκώσουν οι τράπεζες. Αν, όπως όλα δείχνουν, τις αμέσως επόμενες εβδομάδες ανοίξει ο δρόμος για το ΑPS, θα τιτλοποιηθούν περίπου 15 δισ. από τα σχεδόν 81,5 δισ. ευρώ των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της ελληνικής αγοράς.